E-Daily Τα Νέα της ημέρας και ότι σου κάνει κλικ!
LOL Feed OMG Feed Retro Feed A-List Feed LGBTQI+ Feed
E-Daily

Το πρώτο «μετρό» του κόσμου είναι σε ένα νησί του Αιγαίου

Πώς οι αρχαίοι Έλληνες έσκαψαν με το χέρι μια σήραγγα 2,5 χλμ. από δύο μεριές και συναντήθηκαν στη μέση – χωρίς GPS

Δημοσίευση 14/6/2025 | 00:15

Το πρώτο «μετρό» του κόσμου είναι σε ένα νησί του Αιγαίου
@alicia_papanikou

Αν νομίζεις ότι τα μεγάλα έργα μηχανικής είναι προνόμιο της σύγχρονης εποχής, ήρθε η ώρα να γνωρίσεις το Ευπαλίνειο Όρυγμα στη Σάμο. Ένα υδραγωγείο τόσο προηγμένο που μοιάζει να 'χει χτιστεί με σημερινά εργαλεία, κι όμως στέκει ατάραχο εδώ και 2.500 χρόνια, τροφοδοτώντας ακόμα νερό στο νησί!

Ο «μετροπόντικας» της αρχαιότητας

Βρισκόμαστε στο δεύτερο μισό του 6ου αιώνα π.Χ. Ο τύραννος Πολυκράτης δίνει εντολή στον μηχανικό Ευπάλινο από τα Μέγαρα να φέρει νερό στην αρχαία πόλη της Σάμου (σημερινό Πυθαγόρειο), από την πηγή στους Αγιάδες. Το πρόβλημα; Ανάμεσα στην πηγή και την πόλη ορθώνεται ένα ολόκληρο βουνό.

Η λύση; Σήραγγα μήκους 1.035 μέτρων μέσα στο βουνό, με συνολικό μήκος υδραγωγείου 2.385 μέτρα. Και για να μη χάνουν χρόνο (ή για να δείξουν ότι το 'χουν), ο Ευπαλίνος δίνει εντολή να ξεκινήσει η διάνοιξη από τις δύο άκρες ταυτόχρονα.

Και μάντεψε: οι δύο ομάδες συναντήθηκαν στη μέση με απόκλιση μόλις ενός μέτρου. Χωρίς κανέναν ηλεκτρονικό υπολογιστή, χωρίς λέιζερ, χωρίς Wi-Fi. Μόνο με σκοινιά, μέτρα και… τρομερή γεωμετρία.

Το υδραγωγείο που τρέχει ακόμα

Το νερό από την πηγή εξακολουθεί μέχρι σήμερα να κυλά μέσα από το αρχαίο σύστημα, καταλήγοντας σε δεξαμενή κάτω από ένα μικρό εκκλησάκι στους Αγιάδες. Εκεί που πριν χιλιάδες χρόνια, κάποιοι τρυπούσαν τη γη με σφυριά και καλέμια, εμείς σήμερα… βγάζουμε σέλφι.

Η κατασκευή του έργου είχε τεράστιο βαθμό δυσκολίας. Εκτός από τη σήραγγα, χρειάστηκε να ανοίξουν κάθετες στοές για να φτάσουν στο χαμηλότερο επίπεδο ροής, γιατί η στάθμη της πηγής άλλαξε κατά τη διάρκεια της κατασκευής. Δούλευαν σε βάθος 180 μέτρων από την κορυφή του βουνού, με λύχνους λαδιού και ελάχιστο αέρα. Ένα εφιαλτικό εργοτάξιο.

Η ευθυγράμμιση των σηράγγων έγινε με γεωμετρική ακρίβεια. Για να έχει φυσική ροή, το κανάλι είχε κλίση 0,6%. Ο Ευπαλίνος χρησιμοποιούσε σημάδια κόκκινου χρώματος στους τοίχους, γράμματα, αριθμούς, ακόμα και ονόματα εργατών — ένας αρχαίος πίνακας εργοταξίου, δηλαδή.

Τι είπε ο Ηρόδοτος

Ο Ηρόδοτος ήταν εντυπωσιασμένος:

"Σε όρος με ύψος εκατόν πενήντα οργιές, έφτιαξαν υπόγειο όρυγμα που το είχαν αρχίσει ταυτόχρονα από δυο πλευρές. Το μεν μήκος του είναι επτά στάδια, με ύψος και πλάτος οκτώ πόδια το καθένα. Καθ’ όλο το μήκος του δε, έχει ανοιχτεί ένα άλλο όρυγμα, σε βάθος είκοσι πήχεων, μέσα από το οποίο το νερό διοχετεύεται μέσα από σωλήνες..."

Αυτό δεν είναι απλώς ένα τεχνικό έργο. Είναι ένα θαύμα της ανθρώπινης σκέψης, ένας φόρος τιμής στη λογική και στη μηχανική των Ελλήνων που, όπως όλα δείχνουν, δεν είχαν να ζηλέψουν τίποτα από τα CAD και τα software της εποχής μας.

Το Ευπαλίνειο Όρυγμα σήμερα

Το Ευπαλίνειο αποτελεί σήμερα Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, είναι επισκέψιμο (τουλάχιστον τμήμα του), και βρίσκεται λίγα λεπτά από το Πυθαγόρειο. Σου προτείνουμε να το επισκεφθείς για να ζήσεις αυτό το μηχανικό θαύμα… από μέσα.

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ

Το τσουνάμι‑«τέρας» που γράφτηκε στην ιστορία με ορατά σημάδια... από το διάστημα

Περιβάλλον 30.07.2025
Το τσουνάμι που «κατάπιε» το δάσος και φαινόταν από το διάστημα

Μόνο για τολμηρούς: Το μονοπάτι που «φλερτάρει» με τον γκρεμό – Το πιο επικίνδυνο της Ελλάδας

Stories 30.07.2025
Ένα πέρασμα που χωρά μόλις έναν άνθρωπο και αγκαλιάζει το φαράγγι του Βίκου με θέα 500 μέτρων στο κενό – η πιο ανατριχιαστική διαδρομή στην Ελλάδα σε περιμένει… αν τολμάς!

Γιατί οι ρίψεις ανθρωπιστικής βοήθειας από αέρα στη Γάζα είναι επικίνδυνες

Stories 30.07.2025
Τι προβλήματα προκαλούν οι αεροπορικές ρίψεις

Ο καύσωνας «ψήνει» την παγκόσμια αγορά: Η αόρατη σύνδεση που ανεβάζει τον λογαριασμό

Stories 30.07.2025
Ο παρατεταμένος καύσωνας που πλήττει αυτές τις μέρες την Ελλάδα δεν είναι απλώς μια ακόμα «ζεστή περίοδος»

Explainer: Lafufu vs Labubu ‑ O εμπορικός πόλεμος που σοκάρει την Κίνα

Stories 30.07.2025
Πώς ξεχωρίζεις το ψεύτικο από το αληθινό Labubu

Αυτή είναι η πιο βρώμικη παραλία στην Ελλάδα, σύμφωνα με τη WWF

Περιβάλλον Χτες
Ποιες ελληνικές παραλίες είναι οι πιο ρυπασμένες – Χιλιάδες απορρίμματα κάθε χρόνο

Από τραπεζικός ... «μπακαλόγατος»: Ο ήρωας του ελληνικού σινεμά που έγινε γνωστός στα… 68 του!

Πρόσωπα Χτες
Ο τραπεζικός που έγινε «μπαρμπα-Παντελής»: Ο Κώστας Δούκας και η χρυσή εποχή του ελληνικού γέλιου

Τι άφησε πίσω του ο Hulk Hogan

Πρόσωπα Χτες
Από τον θεσμό της πάλης στον κόσμο της pop κουλτούρας

Explainer: Γιατί οι πλούσιοι Κινέζοι παρατάνε τις ευρωπαϊκές πολυτέλειες

Stories Χτες
Τι συμβαίνει στην κινεζική αγορά πολυτελείας;

Ο Ινδός «διπλωμάτης» που κορόιδεψε όλο τον κόσμο ‑ Τι βρήκε η αστυνομία στο σπίτι του

Stories Προχτές
Έστησε πρεσβεία από το μυαλό του σε πολυτελές σπίτι!