LOL Feed OMG Feed Retro Feed A-List Feed LGBTQI+ Feed
E-Daily

Σπάνιες φωτογραφίες της Θεσσαλονίκης πριν έναν αιώνα

Όπως την αποτύπωσε Γάλλος γιατρός

Δημοσίευση 26/10/2016 | 17:32

Σπάνιες φωτογραφίες της Θεσσαλονίκης πριν έναν αιώνα

100 χρόνια πριν, τον Οκτώβριο του 1916, ο 38χρονος τότε Ζοζέφ Πιγκασού ξεμπαρκάρει στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης και κατευθύνεται στο γαλλικό στρατιωτικό νοσοκομείο, Hopital Temporaire N. 4 στην οδό Γραβιάς. Μαζί του, εκτός από την ιατρική του τσάντα, έχει και τη φωτογραφική του μηχανή.

Μέχρι τον Αύγουστο του 1917 θα περιθάλψει εκατοντάδες ασθενείς από τα μέτωπα του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου και θα διασώσει εικόνες ενός κόσμου που πολύ σύντομα θα άλλαζε για πάντα. Λίγο αργότερα ο πόλεμος θα τελείωνε, η μεγάλη πυρκαγιά θα κατέστρεφε τη μισή Θεσσαλονίκη, oι πρόσφυγες της μικρασιατικής καταστροφής και η ανταλλαγή των πληθυσμών, η κατοχή, ο εκτοπισμός και η εξολόθρευση των Εβραίων από τους Ναζί, θα άλλαζαν οριστικά την εικόνα της πόλης . Η Θεσσαλονίκη μόλις που είχε συμπληρώσει τέσσερα χρόνια υπό ελληνική διοίκηση και η Ελλάδα ζούσε στο πετσί της τον εθνικό διχασμό μεταξύ βενιζελικών και βασιλοφρόνων. Στο πολυφυλετικό χαρμάνι του ντόπιου πληθυσμού της πόλης είχε προστεθεί και η πολυεθνική Στρατιά της Ανατολής. Μέρος αυτής ήταν και ο Ζοζέφ Πιγκασού. Όταν δεν δούλευε στο νοσοκομείο, περιπλανιόταν στους δρόμους της πόλης και φωτογράφιζε.

Ναυτεργάτες ξεφορτώνουν καρπούζια στο λιμάνι

Αυτός ο θησαυρός έμεινε “θαμμένος” ακόμα και μετά το θάνατο του Πιγκασού, το 1961. Πολύ αργότερα, ο εγγονός του Μπερνάρ Μορίς θα ανακάλυπτε την κληρονομιά του παππού, σε ένα συρτάρι όπου κρατούσε φιλμ και φωτογραφικές πλάκες.

“Ο παππούς μου πάντα ήθελε να γίνει ζωγράφος, αλλά οι γονείς του τον είχαν αποθαρρύνει και έτσι έγινε γιατρός. Στην οικογένεια ήταν γνωστό ότι πολύ παλιά είχε ασχοληθεί με τη φωτογραφία αλλά ξέραμε κυρίως τους πίνακές του, ακουαρέλες και λάδια” λέει ο κ. Μπερνάρ Μορίς. Για να τιμήσει τη μνήμη του παππού του δημιούργησε ένα blog, με παλιές φωτογραφίες και πίνακες, το οποίο εντόπισε ένας από τους ρέκτες του είδους και αναδημοσίευσε το link στο γκρουπ “Παλιές Φωτογραφίες της Θεσσαλονίκης”. “Το ενδιαφέρον της ομάδας με έκανε να συνειδητοποιήσω πόσο σημαντικές ήταν αυτές οι φωτογραφίες” λέει o κ. Μορίς. Έτσι άρχισε να εκτυπώνει και να ψηφιοποιεί τις φωτογραφίες, που με την βοήθεια των μελών της ομάδας ταυτοποιήθηκαν με σημεία της πόλης. Τελικά αποδείχθηκε τα φιλμ περιείχαν 200 φωτογραφίες της Θεσσαλονίκης, υψηλής ευκρίνειας και καλλιτεχνικής αξίας.

Σύνταγμα σπαχήδων. ελαφρύ ιππικό του γαλλικού στρατού στρατολογημένο από Μαρόκο,Αλγερία και Τυνησία παρελαύνει μπροστά από τον στρατηγό Σαράιγ

Μέρος της κοινωνικής ιστορίας της πόλης

Η αξία των φωτογραφιών είναι ανεκτίμητη. Πολλές από αυτές είναι από μέρη για τα οποία δεν υπάρχουν άλλα φωτογραφικά τεκμήρια. Για παράδειγμα από το Πιντι Χασάν τζαμί (Κασσάνδρου με Αγίας Σοφίας) ή το Αχμέτ Σουμπασί τζαμί (Αθηνάς και Κλεισθένους) δεν έχουμε καμία άλλη κοντινή φωτογραφία. Κάποια χαλάσματα που βλέπουμε στα βόρεια του Προφήτη Ηλία, δρόμοι που δεν υπάρχουν πια εξαιτίας του νέου σχεδίου πόλεως και τους ξέρουμε μόνο μέσω παλιών χαρτών της οθωμανικής Θεσσαλονίκης, όπως η οδός Ειδώλων και η οδός Ξάνθης (ακριβώς πάνω από την Εγνατία, μεταξύ Βενιζέλου και Μπέη Χαμάμ). Αυτές είναι οι μόνες φωτογραφίες από δρόμους, που δεν υπάρχουν πια. Ο Πιγκασού φωτογράφιζε κυρίως απλές, καθημερινές σκηνές και όχι τα μνημεία και τα εντυπωσιακά κτήρια που τραβούσαν την προσοχή των σύγχρονών του. Ακόμα και όταν φωτογράφιζε μνημεία οι άνθρωποι ήταν σε πρώτο πλάνο....

“Αυτές οι φωτογραφίες είναι ένα εξαιρετικά σημαντικό κομμάτι της πολιτιστικής κληρονομιάς και της κοινωνικής ιστορίας κοινωνικής της πόλης”, λέει ο κ. Ίαν Κιχόου, εκ των διαχειριστών της ομάδας στο Facebook. ...

Κάτω από τις φωτογραφίες που έχουν αναρτηθεί στην ομάδα “Παλιές Φωτογραφίες της Θεσσαλονίκης” οι χρήστες του Facebook γράφουν ωοσταλγικά σχόλια συγκρίνοντας το τότε με το τώρα. “Βλέποντάς τις φωτογραφίες του Πιγκασού νιώθεις ότι διαπράξαμε ένα έγκλημα. Η μεγάλη φωτιά του 1917 κατέστρεψε μεγάλο μέρος της πόλης, αλλά στη συνέχεια καταστρέψαμε και το υπόλοιπο, και συνεχίζουμε”....

Πανόραμα της πόλης από την οδό Μπουμπουλίνας λίγο πριν τη συμβολή της με την Επιμενίδου. Πρώτος, διακρίνεται ο μιναρές του Αλατζά Ιμαρέτ – ο «πολύχρωμος» μιναρές. Στο βάθος, τα συμμαχικά πλοία.... 

Πλανόδιος πωλητής λαδιού σε κάποιον άγνωστο δρόμο

H δημόσια κρήνη έξω από το τζαμί Ικί Σεριφέ (την εκκλησία Ταξιαρχών) από την πλευρά της οδού Μουσών

ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ

Σήμερα έμαθα: Γιατί «παίζει» το μάτι μας;

Πριν 3 ώρες
Πόσο μπορεί να διαρκέσει και πότε να ανησυχήσουμε

Η πριγκίπισσα με το μουστάκι που έκανε τους άντρες να αυτοκτονούν από έρωτα

Πριν 3 ώρες
Η θρυλική Πριγκίπισσα Qajar είναι στην πραγματικότητα ένας συνδυασμός δύο βασιλείων της Περσίας του 19ου αιώνα - της Fatemeh Khanum Esmat al - Dowleh και της Zahra Khanum Taj al - Saltaneh

Ο πιο πλούσιος άντρας που έζησε ποτέ δεν είναι αυτός που νομίζεις

Πριν 3 ώρες
Έζησε πριν από μερικούς αιώνες και ήταν πιο πλούσιος από τους τρεις πλουσιότερους ανθρώπους του σήμερα μαζί

Μπορώ να μιλήσω με ένα ρομπότ; Τι να προσέξετε αν παίζετε με το ChatGPT

Πριν 3 ώρες
Ποιες είναι οι παγίδες αυτού του παιχνιδιού

Αυτή η εικόνα θα σου πει εάν είσαι γεννημένος ηγέτης ή όχι


QUIZ Χτες
Ένα κουίζ που θα αποκαλύψει τα πάντα!

Διάσημοι ηθοποιοί που σκοτώθηκαν σε τροχαίο

Χτες
Αφησαν την τελευταία τους πνοή στην άσφαλτο

Ο πιο συνηθισμένος λόγος που οι εργαζόμενοι παραιτούνται, δεν είναι τα χρήματα

Χτες
Τα αφεντικά έχουν ξεχάσει πώς να λένε «μπράβο» - και αυτό οδηγεί τους υπαλλήλους να παραιτηθούν

Σαν σήμερα: Η εκτέλεση του Νίκου Μπελογιάννη

Χτες
68 χρόνια από την εκτέλεση του «ανθρώπου με το γαρύφαλλο»

Η τελευταία φορά που είχαμε διπλή εκλογική αναμέτρηση στην Ελλάδα

Προχτές
Όπως φαίνεται ότι θα γίνει και φέτος

Το «παιδί θαύμα» που εξαφανίστηκε στα 14 χρόνια του και δεν ακούστηκε ποτέ ξανά τίποτα γι΄ αυτό

Προχτές
Κανείς δεν έχει ακούσει τίποτα γι` αυτόν από τότε που έφυγε από το σπίτι του στις 6 Απριλίου 1987
ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΣΑΣ
Tο e-daily.gr δημοσιεύει κάθε σχόλιο. Θεωρούμε ότι ο καθένας έχει το δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές καθώς εκφράζουν αποκλειστικά τον εκάστοτε σχολιαστή. Τα συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια θα διαγράφονται χωρίς προειδοποίηση.