Ο «Στρίγγλος που έγινε αρνάκι» (1968) του Αλέκου Σακελλάριου παραμένει μία από τις πιο αγαπημένες ταινίες του παλιού ελληνικού κινηματογράφου. Με τον αξεπέραστο Λάμπρο Κωνσταντάρα στον ρόλο του αυστηρού Λεωνίδα Πετρόχειλου και τη γλυκύτατη Μάρω Κοντού ως Μαίρη, η ταινία χάρισε αμέτρητες ατάκες και στιγμές γέλιου

Κι όμως, πίσω από τη φαινομενικά «ελαφριά» κωμωδία, κρύβεται ένα βαρύ μυστικό που ποτέ δεν αποκαλύφθηκε στο κοινό.

Ποιος ήταν ο Χατζηθωμάς και γιατί αποβλήθηκε;

Στην υπόθεση της ταινίας, η Μαίρη μπαίνει στο σπίτι του Πετρόχειλου για να τον μεταπείσει να δείξει επιείκεια στον αδελφό της, τον Χατζηθωμά, που είχε αποβληθεί από τη σχολή. Όμως το σενάριο δεν αποκαλύπτει ποτέ το πραγματικό του «παράπτωμα».

Η αλήθεια είναι πως το φιλμ βασίστηκε στο θεατρικό έργο «Η Κυρία Ατυχήσασα» (1947). Εκεί, ο Χατζηθωμάς δεν αποβλήθηκε για κάποια πειθαρχική απρέπεια, αλλά επειδή είχε πολιτική δράση ως κομμουνιστής. Ο Φανούρης Πετροχείλος (όπως λεγόταν ο ήρωας τότε), δικαστικός και πρόεδρος επιτροπής, ήταν αμετάπειστος: η τιμωρία θα έμενε.

Γιατί το 1968… δεν έπρεπε να ακουστεί

Η δεκαετία του ’40 και ειδικά το 1947 μπορούσαν να «σηκώσουν» ένα τέτοιο σενάριο, όμως το 1968, εν μέσω δικτατορίας, τα πράγματα ήταν αλλιώς. Η αναφορά σε πολιτική δράση, και δη κομμουνιστική, ήταν απαγορευτική. Ο Σακελλάριος, προκειμένου να αποφύγει λογοκρισία και προβλήματα με το καθεστώς, επέλεξε να αφήσει την αιτία ασαφή.

Έτσι, το παράπτωμα του Χατζηθωμά έμεινε για πάντα στο σκοτάδι στην κινηματογραφική εκδοχή, ενώ μόνο όσοι γνώριζαν την πρώτη θεατρική μορφή μπορούσαν να καταλάβουν τι είχε συμβεί.

Ένα κομμάτι ιστορίας πίσω από την κωμωδία

Ο «Στρίγγλος που έγινε αρνάκι» συνεχίζει να μας κάνει να γελάμε, αλλά η αποσιώπηση της αλήθειας για τον Χατζηθωμά είναι μια χαρακτηριστική απόδειξη της αυτολογοκρισίας που σημάδεψε τον ελληνικό κινηματογράφο σε δύσκολες εποχές. Μία ταινία που φαίνεται απλή κωμωδία, στην πραγματικότητα αποτελεί καθρέφτη της πολιτικής συγκυρίας στην οποία γεννήθηκε.