E-Daily Τα Νέα της ημέρας και ότι σου κάνει κλικ!
LOL Feed OMG Feed Retro Feed A-List Feed LGBTQI+ Feed
E-Daily

Όταν η ευχή «Καλά Χριστούγεννα» ήταν παράνομη

Για σχεδόν μια γενιά

Από το NEWSROOM Δημοσίευση 30/12/2024 | 00:02

Όταν η ευχή «Καλά Χριστούγεννα» ήταν παράνομη
@Public Domain

Οι ευσεβείς πουριτανοί που απέπλευσαν από την Αγγλία το 1620 για να ιδρύσουν την Αποικία του Κόλπου της Μασαχουσέτης έφεραν μαζί τους κάτι που μπορεί να φαίνεται εκπληκτικό για μια ομάδα ευσεβών Χριστιανών. Την περιφρόνηση για τα Χριστούγεννα.

Σε μια αντιστροφή των σύγχρονων πρακτικών, οι πουριτανοί κρατούσαν τα καταστήματα και τα σχολεία τους ανοιχτά ενώ τις εκκλησίες κλειστές τα Χριστούγεννα, μια γιορτή που ορισμένοι απαξιούσαν λέγοντας την «Foolstide», δηλαδή σε ελεύθερη μετάφραση «παλλίρροια των ηλίθιων».

Αφού οι Πουριτανοί στην Αγγλία ανέτρεψαν τον βασιλιά Κάρολο Α' το 1649, μεταξύ των πρώτων πράξεων τους, αφού έκοψαν το κεφάλι του μονάρχη, ήταν η απαγόρευση των Χριστουγέννων. Το Κοινοβούλιο αποφάσισε ότι η 25η Δεκεμβρίου θα έπρεπε αντ' αυτού να είναι ημέρα «νηστείας και ταπείνωσης» για τους Άγγλους ώστε να λογοδοτήσουν για τις αμαρτίες τους. Οι Πουριτανοί της Νέας Αγγλίας ακολούθησαν τελικά το παράδειγμα εκείνων στην παλιά Αγγλία, και το 1659 το Γενικό Δικαστήριο της Αποικίας του Κόλπου της Μασαχουσέτης έκρινε ποινικό αδίκημα τον δημόσιο εορτασμό των Χριστουγέννων και δήλωσε ότι «όποιος βρεθεί να εορτάζει οποιαδήποτε ημέρα όπως τα Χριστούγεννα ή κάτι παρόμοιο, είτε με την αποφυγή της εργασίας, είτε με γλέντι ή με οποιονδήποτε άλλο τρόπο» υπόκειτο σε πρόστιμο 5 σελινιών.

Γιατί οι Πουριτανοί μισούσαν τα Χριστούγεννα; Ο Stephen Nissenbaum, ο συγγραφέας του The Battle for Christmas, λέει ότι ήταν εν μέρει λόγω της θεολογίας και εν μέρει λόγω των θορυβωδών εορτασμών που σημάδεψαν τη γιορτή το 1600.

Στην αυστηρή τους ερμηνεία της Βίβλου, οι πουριτανοί σημείωναν ότι δεν υπήρχε βάση για τον εορτασμό των Χριστουγέννων. «Οι πουριτανοί προσπάθησαν να διοικήσουν μια κοινωνία στην οποία η νομοθεσία δεν θα παραβίαζε τίποτα από όσα έλεγε η Βίβλος, και πουθενά στη Βίβλο δεν αναφέρεται ο εορτασμός της Γέννησης», λέει ο Νίσενμπαουμ. Οι πουριτανοί έλεγαν ότι οι γραφές δεν ανέφεραν μια εποχή, πόσο μάλλον μια μέρα, που σηματοδότησε τη γέννηση του Ιησού.

Το ακόμη χειρότερο για τους πουριτανούς, ήταν οι παγανιστικές ρίζες των Χριστουγέννων. Μόλις τον τέταρτο αιώνα μ.Χ., η εκκλησία της Ρώμης όρισε τον εορτασμό της Γέννησης στις 25 Δεκεμβρίου, και αυτό γινόταν συνεπιλέγοντας υπάρχοντες ειδωλολατρικούς εορτασμούς όπως τα Saturnalia, μια αρχαία ρωμαϊκή γιορτή των φώτων που χαρακτηρίζονται από ποτό και γλέντι που συνέπεφταν με το χειμερινό ηλιοστάσιο. Ο γνωστός πουριτανός υπουργός Increase Mather έγραψε ότι τα Χριστούγεννα γιορτάζονταν στις 25 Δεκεμβρίου όχι επειδή «ο Χριστός γεννήθηκε αυτόν τον μήνα, αλλά επειδή τα Saturnalia των ειδωλολατρών τελούνταν εκείνη την εποχή στη Ρώμη και ήταν πρόθυμοι να μεταμορφώσουν αυτές τις παγανιστικές γιορτές σε χριστιανικές». Σύμφωνα με τον Nissenbaum, «Οι Πουριτανοί πίστευαν ότι τα Χριστούγεννα ήταν βασικά απλώς ένα παγανιστικό έθιμο που ανέλαβαν οι Καθολικοί χωρίς καμία βιβλική βάση γι' αυτό. Η γιορτή είχε να κάνει με την εποχή του χρόνου, το ηλιοστάσιο και τα Saturnalia και δεν είχε καμία σχέση με τον Χριστιανισμό».

Ο ειδωλολατρικός τρόπος με τον οποίο γιορτάζονταν τα Χριστούγεννα προβλημάτισε τους πουριτανούς ακόμη περισσότερο από την υποκείμενη θεολογία. «Οι άντρες ατιμάζουν τον Χριστό περισσότερο στις 12 ημέρες των Χριστουγέννων παρά στους 12 μήνες», έγραψε ο κληρικός του 16ου αιώνα Χιου Λάτιμερ. Τα Χριστούγεννα του 1600 δεν ήταν μια σιωπηλή νύχτα, πόσο μάλλον μια ιερή. Περισσότερο αρμόζει σε ένα θορυβώδες ανοιξιάτικο διάλειμμα παρά σε μια ιερή περίσταση, οι χριστουγεννιάτικοι γλεντζέδες χρησιμοποίησαν τις διακοπές ως δικαιολογία για να γλεντήσουν, να πιουν, να παίξουν ζάρια και παιχνίδια τράπουλας και να επιδοθούν σε άσεμνη συμπεριφορά.

Σε μια γιορτινή ανατροπή του trick-or-treat, οι άνδρες ντύθηκαν γυναίκες και αντίστροφα, και πήγαιναν από πόρτα σε πόρτα ζητώντας φαγητό ή χρήματα σε αντάλλαγμα για τα κάλαντα ή τις χριστουγεννιάτικες ευχές. «Οι μπάντες κυρίως νέων και μαθητευόμενων πήγαιναν από σπίτι σε σπίτι και απαιτούσαν να είναι ανοιχτές οι πόρτες των ευημερούντων ανθρώπων», λέει ο Nissenbaum. «Ένιωθαν ότι είχαν το δικαίωμα να μπαίνουν στα σπίτια των πλουσίων και να απαιτούν το φαγητό και το ποτό υψηλής ποιότητας τους, όχι πενιχρά χαρίσματα, αλλά τα πράγματα που οι ευημερούντες άνθρωποι θα σέρβιραν στις οικογένειές τους». Όσοι δεν συμμορφώθηκαν αντιμετωπίζονταν με βανδαλισμούς ή βία.

Ακόμη και αφότου ο δημόσιος εορτασμός των Χριστουγέννων έγινε και πάλι νόμιμος στην Αγγλία μετά την αποκατάσταση της μοναρχίας το 1660, η απαγόρευση της γιορτής παρέμεινε σταθερά στα βιβλία στη Μασαχουσέτη για μια ολόκληρη γενιά. Αν και ήταν παράνομος δημοσίως, ο εορτασμός των Χριστουγέννων υπήρχε σε ιδιωτικά σπίτια, ιδιαίτερα στις ψαροπόλεις πιο μακριά από το κέντρο της πουριτανικής εξουσίας στη Βοστώνη που ο Nissenbaum γράφει ότι ήταν «διαβόητες για την μη θρησκευτική τους τάση, το βαρύ ποτό και τη χαλαρή σeξουαλική δραστηριότητα».

Στην έρευνά του, ο Nissenbaum δεν βρήκε αρχεία για ποινικές διώξεις βάσει του νόμου του 1659. «Δεν ήταν η μυστική αστυνομία που τους κυνηγούσε όλους», λέει. «Είναι σαφές από τη διατύπωση της απαγόρευσης ότι οι πουριτανοί δεν ασχολούνταν πραγματικά με τον εορτασμό της γιορτής με ήσυχο τρόπο ιδιωτικά. Ήταν για την πρόληψη των διαταραχών».

Η απαγόρευση των δημόσιων εορτασμών των Χριστουγέννων ήταν μοναδική στη Μασαχουσέτη, και υπό τη βασιλεία του βασιλιά Καρόλου Β', η πολιτική πίεση από την πατρίδα αυξανόταν σταθερά για τους πουριτανούς ηγέτες της αποικίας να χαλαρώσουν τους μισαλλόδοξους νόμους τους ή αλλιώς θα κινδύνευαν να χάσουν την βασιλική εύνοια. Το 1681, η αποικία του κόλπου της Μασαχουσέτης κατάργησε απρόθυμα τους πιο απεχθείς νόμους της, συμπεριλαμβανομένης της απαγόρευσης των Χριστουγέννων.

Ωστόσο, η εχθρότητα απέναντι στον δημόσιο εορτασμό των Χριστουγέννων παρέμεινε στη Μασαχουσέτη για τα επόμενα χρόνια. Όταν ο νεοδιορισμένος βασιλικός κυβερνήτης Sir Edmund Andros παρακολούθησε τις θρησκευτικές λειτουργίες της ημέρας των Χριστουγέννων στο Town House της Βοστώνης το 1686, προσευχήθηκε και τραγούδησε ύμνους ενώ πλαισιωνόταν από άντρες που φρουρούσαν από πιθανές βίαιες διαδηλώσεις. Μέχρι και το 1800, οι επιχειρήσεις και τα σχολεία στη Μασαχουσέτη παρέμειναν ανοιχτά στις 25 Δεκεμβρίου, ενώ πολλές εκκλησίες παρέμεναν κλειστές. Μόλις το 1856 τα Χριστούγεννα, μαζί με τα γενέθλια της Ουάσιγκτον και την 4η Ιουλίου, έγιναν τελικά δημόσια αργία στη Μασαχουσέτη.

ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ

Η Εργατική Πρωτομαγιά στον κόσμο: Ποιες χώρες την τιμούν και ποιες όχι

Ιστορικά 01.05.2025
Η ιστορία πίσω από την Πρωτομαγιά και οι χώρες που δεν την αναγνωρίζουν ως αργία

Πρωτομαγιά: Η ιστορία των 200 της Καισαριανής

Ιστορικά 01.05.2025
Μια από τις πιο αιματοβαμμένες σελίδες των Ναζί στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο

Βιρτζίνια Τζιουφρέ: Το μεγάλο ερωτηματικό γύρω από τον θάνατο της βασικής μάρτυρα στην υπόθεση Epstein

Stories 01.05.2025
Η γυναίκα που αποκάλυψε τον Epstein και έφυγε με ερωτηματικά

Απόψε είναι η Βαλπούργεια νύχτα: Μάγισσες, τελετουργίες και αρχαίες παγανιστικές δοξασίες

Stories Χτες
Σηματοδοτεί την άφιξη της άνοιξης και το τέλος του μακρύ χειμώνα

Μωρό ‑ «θαύμα» γεννήθηκε από έμβρυο 24 ετών – Ήταν σχεδόν συνομήλικο με τη μαμά του!

Stories Χτες
Όταν η επιστήμη συναντά το θαύμα: Η απίστευτη ιστορία της μικρής Emma που «ξεπάγωσε» 24 χρόνια μετά τη σύλληψή της!

5 ηθοποιοί ‑ θρύλοι που ήταν «εφιαλτικοί» στην πραγματική τους ζωή

Σινεμά Χτες
Η οθόνη δεν λέει πάντα την αλήθεια

Γιατί επηρεάστηκαν οι τηλεπικοινωνίες της Γροιλανδίας από το μπλακ άουτ στην Ισπανία;

Stories Χτες
Aπρόσμενες συνέπειες χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά

Γιατί οι εκλογές στον Καναδά έχουν πάρει χαρακτήρα δημοψηφίσματος;

Stories Προχτές
Θα ξέρουμε πολύ σύντομα το αποτέλεσμα

Το αληθινό «Έγκλημα στο Κολωνάκι» ‑ Το θύμα βρέθηκε στο σπίτι που είχε γυριστεί η ομώνυμη ταινία

Stories Προχτές
Η στυγερή δολοφονία του Θανάση Διαμαντόπουλου με 97 χτυπήματα από σφυρί που συγκλόνισε την Ελλάδα

Έλενα Κρεμλίδου και Ιωάννα Τούνη: Αντιμέτωπες με το παρελθόν, μόνες στο δικαστήριο

Stories Προχτές
Όταν οι γυναίκες βρίσκουν τη δύναμη να σταθούν όρθιες – και οι κακοποιητές κρύβονται

Η κρυφή κόλαση πίσω από το Instagram και το Facebook

Stories Προχτές
Κατηγορείται ότι εξαντλεί τους εργαζόμενους που διαφυλάσσουν τις πλατφόρμες της