Αν κατηγορείς πάντα τον άλλον για όσα σου συμβαίνουν, τότε έχεις επιλέξει τον κλασσικότερο τρόπο να αποποιηθείς οποιαδήποτε ευθύνη και να μεταθέτεις ένα πρόβλημα του οποίου είσαι το επίκεντρο ή έστω μέρος του, στον άλλον ως τον μοναδικό υπαίτιο. Από ακριβώς αυτή τη μετατόπιση ευθυνών ξεκίνησε και ο ναζισμός και πλέον, η αποποίηση της ευθύνης έχει μετατραπεί σε συνήθη τακτική όλων των πλευρών. Και από αυτό δεν θα μπορούσαν να λείπουν οι incels.
Και δεν θα μπορούσαν να λείπουν γιατί όπως οι ναζί υποστήριζαν και υποστηρίζουν τη «λευκή υπεροχή», αυτοί υποστηρίζουν την «αντρική υπεροχή». Το να μην υπάρχει καμία υπεροχή, δεν πέρασε πάντως ποτέ από το μυαλό κανενός, απ’ ότι φαίνεται.
Τι σημαίνει ο όρος
@cnn.com
Ο όρος incel προκύπτει από τα αρχικά γράμματα των λέξεων involuntary celibacy, που σημαίνει «ακούσια αγαμία». Πρόκειται για ένα διαδικτυακό κίνημα στο οποίο συμμετέχουν κατά κύριο λόγο άντρες που τους είναι δύσκολο να συνάψουν ρομαντικές ή σeξουαλικές σχέσεις. Γι’ αυτό όμως κατηγορούν τον φεμινισμό και τις ίδιες τις γυναίκες και όχι τους εαυτούς, κατηγορώντας τες ότι είναι είτε πολύ επιλεκτικές, είτε ότι τους φιμώνουν, είτε «ότι έχουν πάρει αέρα» τον οποίο δεν έπρεπε να πάρουν.
Αυτό ξεκίνησε τη δεκαετία του 1990 στο διαδίκτυο από μια Καναδή που έγινε γνωστή ως Αλάνα αλλά μετά μετατράπηκε σε διαδικτυακή συνάθροιση ετεροφυλόφιλών ανδρών που μαζεύονται και κατηγορούν τις γυναίκες για την αγαμία τους, πεπεισμένοι ότι έχουν αποκτήσει υπερβολική εξουσία στις σeξουαλικές σχέσεις και ουσιαστικά τους καταστρέφουν τις ζωές μέσα από τις διαρκείς απορρίψεις.
Πρόκειται για μια υποκουλτούρα διαδικτυακού μισογυνισμού, η οποία είναι η πρώτη που βασίζεται κατά κύριο λόγο ακριβώς σε αυτό, στον μισογυνισμό. Με αυτόν τον τρόπο, ετεροφυλόφιλοι άνδρες, συνήθως χαμηλού στάτους, βρίσκουν πρόσκαιρη παρηγοριά, με το να συζητούν αυτό που τους απασχολεί και να ακούν αυτό που θέλουν ως απάντηση. Ότι δηλαδή δεν είναι δικό τους λάθος.
Δεν είναι μόνο διαδικτυακό, είναι μόνο επικίνδυνο
Μπορεί λοιπόν η πλειοψηφία των incels να περιορίζεται σε διαδικτυακές συζητήσεις για το πόσο κακό τους έχουν κάνει οι γυναίκες στη ζωή τους, αλλά υπάρχουν και περιστατικά που η κατάσταση ξέφυγε. Δεν είναι μόνο οι περιπτώσεις που αρκετοί incels απειλούν να αυτοκτονήσουν. Αλλά υπάρχουν και αρκετά περιστατικά μαζικών δολοφονιών από μέλη της υποκουλτούρας.
To 2014, o Elliot Rodger Μπήκε σε Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια σκοτώνοντας έξι και τραυματίζοντας 14. Πριν το κάνει αυτό είχε πει πως ήταν απογοητευμένος, πως ήταν 22 χρονών και δεν είχε ποτέ κοπέλα, πως περιφρονούσε τις γυναίκες και πως θα τις έσφαζε.
@abc.com
Το 2018 ο Alek Minassian έριξε το βαν του πάνω σε πεζούς, σκοτώνοντας 11 άτομα και τραυματίζοντας 15. Πριν από αυτό είχε γράψει στο Facebook, «η επανάσταση των incels άρχισε». Τα ίδια έγιναν και ακόμα δυο φορές το 2018 και το 2020 σε στούντιο γιόγκα και μασάζ αντίστοιχα, όπου συνολικά βρήκαν τον θάνατο άλλες τρεις γυναίκες ενώ άλλες επτά τραυματίστηκαν.
@facebook.com
Το συμπέρασμα είναι λοιπόν πως πρόκειται για ένα σκοτεινό κίνημα που είναι σίγουρα επικίνδυνο, διαδικτυακά αλλά και για την ανθρώπινη ζωή. Ο Steven Driscoll, βοηθός διευθυντή στο Εθνικό Κέντρο Αξιολόγησης Απειλών, είπε στο CNN το 2022, ότι υπάρχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τη μελέτη του μισογυνιστικού εξτρεμισμού και των τρόπων διάδοσης τέτοιων ιδεών.
«Συχνά βλέπετε μια διασταύρωση μεταξύ μισογυνιστικών απόψεων της λευκής υπεροχής, της ακροδεξιάς ιδεολογίας, καθώς και σε ορισμένες περιπτώσεις ακροαριστερών ιδεολογιών», είπε. Είναι τέτοια η επικινδυνότητα που δεν είναι λίγοι τελευταία εκείνοι που διερευνούν τα αίτια και την εξάπλωση αυτών των ιδεών.
Τι λένε οι επιστήμονες
Η Miriam Lidner, έκανε έρευνα για το Πανεπιστήμιο του Harvard πάνω στο θέμα, εξετάζοντας το ζήτημα μέσα από την εξελικτική ψυχολογία. Με αυτόν τον τρόπο προσπάθησε να κατανοήσει τη συμπεριφορά των incels σε μια εποχή που οι αλλαγές στους ρόλους των φύλων είναι ταχύτατοι σε πολλά επίπεδα.
Εκείνο που αναφέρει είναι ότι αυτές οι συμπεριφορές σε εκείνες που αποδείχθηκαν πιο εξελικτικά συμφέρουσες και είναι έτσι πιο πιθανό να μεταδίδονται από γενιά σε γενιά. Οι πρόγονοί μας, σύμφωνα με τους μελετητές, έχουν μεταδώσει μια σειρά από κληρονομικές τάσεις που περιλαμβάνουν την ανδρική επιθετικότητα και τη γυναικεία επιλεκτικότητα των συντρόφων.
Συνέχισε εξηγώντας ότι ενώ οι άνδρες μπορεί να επιθυμούν μεγαλύτερο έλεγχο στη διαδικασία επιλογής, η ισορροπία δυνάμεων έχει αλλάξει ακόμη πιο αποφασιστικά υπέρ των γυναικών. Η γυναικεία ενδυνάμωση και η ιατρική πρόοδος (ειδικά ο έλεγχος των γεννήσεων), μαζί με μεγαλύτερη οικονομική ανεξαρτησία, σημαίνει ότι οι σύγχρονες γυναίκες έχουν μεγαλύτερη ελευθερία να επιλέγουν ποιον θέλουν με τους δικούς τους όρους ή ακόμα και καθόλου.
Ο Λίντνερ εξηγεί πως «στην ανδρική ψυχολογία υπάρχει αυτό το είδος μηχανισμού που είναι ευαίσθητο σε πράγματα που σχετίζονται με τη σeξουαλική διαμάχη. Όταν η ανδρική ψυχολογία καταγράφει αποτυχία στη σeξουαλική αγορά, συχνά απαντά επιθετικά».
Και αυτές οι απαντήσεις αμβλύνονται στις συζητήσεις μεταξύ των incels. Πολλές στρέφονται στη βία γιατί «προσπαθούν να αποδείξουν την ισχύ τους, τη σημασία τους, την ικανότητά τους να ασκούν εξουσία με το να προκαλούν κακό. Αυτή η επίδειξη ισχύος θα μπορούσε να τους κάνει πιο σεβαστούς και ως εκ τούτου πιο σeξουαλικά επιτυχημένους».
Μια άλλη έρευνα που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό The Journal of Sex Research, εστίασε στις ψυχολογικές πτυχές της εσωτερικής πάλης των incels και στις αντιλήψεις τους για τους λόγους που μένουν μόνοι, για την αξία που έχουν στο μυαλό τους ότι πρέπει να έχει το ταίρι τους, για τις προτιμήσεις συντρόφου αλλά και για το τι νομίζουν ότι θέλουν οι γυναίκες από αυτούς.
Τα ευρήματα από τη μελέτη, η οποία εξέτασε 151 incels και 149 μη incels από όλο τον κόσμο, αποκαλύπτουν ότι οι incels έχουν μια θεμελιωδώς λάθος αντίληψη σχετικά με το τι αναζητούν οι γυναίκες σε έναν ρομαντικό σύντροφο. Υπερεκτιμούν τη σημασία της φυσικής ελκυστικότητας και των οικονομικών πόρων, ενώ υποτιμούν τη σημασία που δίνουν οι γυναίκες στην εξυπνάδα, την καλοσύνη, το χιούμορ και την αφοσίωση.
Επιπλέον, σε αντίθεση με τις περιγραφές των μέσων ενημέρωσης, οι incels έχουν χαμηλότερα πρότυπα για τους συντρόφους σε σύγκριση με τους μη incels και υποφέρουν από ποικίλα προβλήματα ψυχικής υγείας, όπως σοβαρή κατάθλιψη, άγχος και μοναξιά. Ένα σημαντικό μέρος των incels εμφανίζει επίσης χαρακτηριστικά που σχετίζονται με τη διαταραχή του φάσματος του αυτισμού. Ενώ ο παγκόσμιος επιπολασμός του αυτισμού είναι συνήθως 0,62%, μια μελέτη του 2022 διαπίστωσε ότι το 18,38 % των incels είχαν επίσημη διάγνωση αυτισμού και το 24,6% εμφάνισε συμπτώματα ενδεικτικά της διαταραχής του φάσματος του αυτισμού.
Επίλογος
Η αλήθεια είναι μια. Ποτέ δεν φταίει μόνο ο άλλος. Το μερίδιο ευθύνης διαχέεται και ο καθένας θα πρέπει να μάθει να αναγνωρίζει το δικό του. Αυτό δεν γίνεται με το να μπαίνουμε σε forum και να μιλάμε με ομοϊδεάτες για να ακούμε αυτό που θέλουμε και μόνο. Μόνο όταν ακούμε και αυτό που δεν θέλουμε μπορούμε να αναπτύξουμε κριτική σκέψη και να κατανοήσουμε ότι δεν μπορεί η μια πλευρά να έχει το απόλυτο δίκιο και η άλλη καθόλου.
Σε αυτή τη συγκυρία, με αλλαγές στους ρόλους των φύλων, οικονομικών συσχετισμών, εγκλεισμού λόγω πανδημίας και πολέμων σε διάφορα μέτωπα, ο μόνος τρόπος να προχωρήσει κάτι είναι η από κοινού συνεργασία ώστε να πράγματα να κυλήσουν πιο ομαλά και να μην δημιουργούνται συγκρίσεις, είτε με βίαιες αλλαγές, είτε με βίαιες συμπεριφορές.
Η μετάβαση σε μια νέα, πιο δίκαιη, εποχή είναι το ζητούμενο και όχι νέα πεδία συγκρούσεων που μας κρατάνε στάσιμους. Και αυτή η μετάβαση, δεν θα έρθει από τη μια ημέρα στην άλλη. Εκείνοι που τη θέλουν, είναι έτοιμοι να δουλέψουν μαζί και να φτάσουν εκεί. Οι υπόλοιποι μελαγχολούν για κάτι που χάθηκε και που ξέρουν ότι δεν γυρίζει πίσω…
