1968 – Πεθαίνει ο «Γέρος της Δημοκρατίας», Γεώργιος Παπανδρέου

Γεννήθηκε το 1888 στο Καλέντζι της Αχαΐας. Ήταν γιος ταπεινής οικογένειας, κατάφερε ωστόσο να σπουδάσει Νομική στην Αθήνα και αργότερα να κάνει μεταπτυχιακό στο Βερολίνο, πάνω στις πολιτικές επιστήμες.

Σε ηλικία 27 ετών διορίστηκε Νομάρχης Λέσβου. Η καλή του θητεία τον έφερε στο πολιτικό γραφείο του Ελευθερίου Βενιζέλου στην θέση του διευθυντή. Στα χρόνια που ακολούθησαν ο Παπανδρέου εναντιώθηκε σθεναρά κατά του στρατιωτικού καθεστώτος του στρατηγού Πάγκαλου, ενώ το 1930, όταν ο Ελευθέριος Βενιζέλος κέρδισε τις εκλογές, τοποθετήθηκε στο υπουργείο Παιδείας.

Το 1935 ίδρυσε το «Δημοκρατικό Κόμμα», το οποίο αργότερα μετονομάστηκε σε «Δημοκρατικό Σοσιαλιστικό». Ακολούθησε ακόμα μια δικτατορία, εκείνη του Ιωάννη Μεταξά, και αμέσως μετά ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος και η γερμανική κατοχή. Ο Γεώργιος Παπανδρέου φυλακίστηκε λόγω της αντιστασιακής του δράσης το 1942 και δυο χρόνια αργότερα κατέφυγε στην Μέση Ανατολή (αρχικά στην Αίγυπτο και αργότερα στον Λίβανο, όπου οργάνωσε το συνέδριο του «Λιβάνου», τον Μάιο του 1944). Πρωτοστάτησε στον σχηματισμό κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας, υπό την προεδρία του. Επέστρεψε στην Ελλάδα αμέσως μετά την απελευθέρωση.

Συνεργάστηκε με τους φιλελεύθερους του Σοφοκλή Βενιζέλου αλλά το 1961, ανακηρύχθηκε αρχηγός της «Ένωσης Κέντρου». Στις εκλογές του 1963, ύστερα από τον «ανένδοτο» αγώνα απέναντί στην ΕΡΕ του Κωνσταντίνου Καραμανλή, θα εκλεγεί πρωθυπουργός. Το ίδιο έκανε και το 1964, εξασφαλίζοντας ποσοστό 53%.

Όμως οι ιδεολογικές και προσωπικές διαφορές με μέλη του κόμματός του, έφεραν την «αποστασία» του 1965. Μέσα στους λεγόμενους αποστάτες, βρισκόταν και ο μετέπειτα πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Μητσοτάκης. Τον Ιούλιο του 1965 («Ιουλιανά»), οι αποστάτες τον ανέτρεψαν και προκάλεσαν μια πολυετή πολιτική κρίση.

Από την πρώτη μέρα του πραξικοπήματος των συνταγματαρχών, τέθηκε υπό κατ’ οίκον περιορισμό στο σπίτι του στο Καστρί. Άφησε την τελευταία του πνοή στο νοσοκομείο «Ευαγγελισμός», την 1η Νοέμβριου του 1968, σε ηλικία 80 ετών. Η κηδεία του ήταν μια από τις μεγαλύτερες αντιδικτατορικές διαδηλώσεις της επταετίας 1967-1974.

Σύζυγός του ήταν η Σοφία Μινέικο, κόρη του Πολωνού αριστοκράτη, Σιγισμούνδου Μινέικο και της Περσεφόνης Μανάρη. Ο γιός του, Ανδρέας Παπανδρέου, καθώς και ο εγγονός του, Γεώργιος Α. Παπανδρέου, διετέλεσαν και αυτοί με την σειρά τους πρωθυπουργοί της Ελλάδας.

1974 – Ο προϊστάμενος της εισαγγελίας εφετών ασκεί ποινική δίωξη κατά 65 πραξικοπηματιών για εσχάτη προδοσία, συμπεριλαμβανομένων του Γεωργίου Παπαδόπουλου, του Στυλιανού Παττακού και του Νικόλαου Μακαρέζου

Την 1η Νοεμβρίου του 1974, ο προϊστάμενος της εισαγγελίας εφετών άσκησε ποινική δίωξη κατά του Γεωργίου Παπαδόπουλου, Στυλιανού Παττακού και Νικόλαου Μακαρέζου καθώς και 62 ακόμα ατόμων με την κατηγορία της εσχάτης προδοσίας.

Η μήνυση εναντίον του είχε κατατεθεί από τις 9 Σεπτεμβρίου από τον δικηγόρο Αλέξανδρο Λυκουρέζο, που ήταν αρχικά κατά 15 ατόμων. Η κατηγορία ήταν για εσχάτην προδοσία για παράβαση των άρθρων 134, 8α και 8β του ποινικού κώδικα. Σημειωτέων, πως όταν έγινε η μήνυση, στην Ελλάδα ίσχυε ακόμα η θανατική καταδίκη.

Η δίκη έγινε το καλοκαίρι του 1975. Η εισαγγελία είχε διαβιβάσει πριν από αρκετούς μήνες την μήνυση στην στρατιωτική δικαιοσύνη, καθώς οι κατηγορούμενοι ήταν στρατιωτικοί.
Οι κατηγορούμενοι οδηγήθηκαν ενώπιων του Πενταμελούς Εφετείου Αθηνών, το οποίο απέρριψε όλα τα ελαφρυντικά. Συγκεκριμένα, απέρριψε περί άρσης του άδικου χαρακτήρα της πράξης, το ελαφρυντικό του πρότερου έντιμου βίου, καθώς και ότι ωθήθηκαν στην πράξη τους από μη ταπεινά αίτια.

Οι Γεώργιος Παπαδόπουλος, Νικόλαος Μακαρέζος και Στυλιανός Παττακός θεωρήθηκαν οι υποκινητές του πραξικοπήματος και γι’ αυτό καταδικάστηκαν σε θάνατο. Λίγο αργότερα, η κυβέρνηση Καραμανλή αποφάσισε να μετατρέψει την ποινή των τριών σε ισόβια και να καταργήσει την θανατική ποινή. Η φράση του Κωνσταντίνου Καραμανλή έμεινε στην ιστορία: «Και όταν λέμε ισόβια, εννοούμε ισόβια». Κάτι που ίσχυσε τελικά μόνο για τον Γεώργιο Παπαδόπουλο.