Έντονες ανησυχίες σε παγκόσμιο επίπεδο για την προστασία των προσωπικών δεδομένων προκαλεί η νέα δυνατότητα που θα έχει το ίδιο το Gmail για τους χρήστες του.

Αλλαγές που ήδη προκαλούν αντιδράσεις σε παγκόσμιο επίπεδο ετοιμάζει η Google για τους δισεκατομμύρια χρήστες του Gmail, καθώς από την ερχόμενη Παρασκευή 10 Οκτωβρίου ενεργοποιεί μια νέα λειτουργία τεχνητής νοημοσύνης που θα «σκανάρει» τα εισερχόμενα μηνύματά μας.

Η νέα δυνατότητα ονομάζεται AI Enhanced Classification and Review και βασίζεται στην πλατφόρμα Gemini, το σύστημα τεχνητής νοημοσύνης της Google. Σύμφωνα με την εταιρεία, ο στόχος είναι να κατανοεί καλύτερα το περιεχόμενο των email, ώστε να δημιουργεί πιο στοχευμένες διαφημίσεις και προτάσεις.

Με απλά λόγια, η εταιρεία-κολοσσός θέλει να χρησιμοποιήσει τα δεδομένα μας για να προβάλει διαφημίσεις «κομμένες και ραμμένες» στα μέτρα μας. Η λειτουργία αυτή θα ενεργοποιηθεί αυτόματα, χωρίς να ζητηθεί πρώτα η άδειά μας.

Χωρίς να ρωτήσει κανέναν
Όλοι οι χρήστες του Gmail θα βρεθούν, από τη μία μέρα στην άλλη, να συμμετέχουν σε αυτή τη νέα πολιτική συλλογής δεδομένων – χωρίς να το επιλέξουν. Αν κάποιος δεν θέλει, θα πρέπει ο ίδιος να μπει στη διαδικασία να την απενεργοποιήσει μόνος του, ψάχνοντας στις «Ρυθμίσεις» του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.

Η Google υποστηρίζει ότι το νέο σύστημα δεν διαβάζει τα email με ανθρώπινο τρόπο, αλλά αναλύει αυτόματα το περιεχόμενο με βάση λέξεις-κλειδιά, συμφραζόμενα και θέματα. Ωστόσο, για πολλούς ειδικούς και οργανώσεις ψηφιακών δικαιωμάτων, αυτό δεν αλλάζει την ουσία: το Gmail θα «σκανάρει» τα προσωπικά μας μηνύματα, για να εξάγει πληροφορίες που θα χρησιμοποιηθούν για διαφημίσεις. Η πρακτική αυτή έχει ήδη χαρακτηριστεί από νομικούς και αναλυτές ως παραβίαση της ιδιωτικότητας, καθώς εφαρμόζεται χωρίς ξεκάθαρη συγκατάθεση του χρήστη. Μάλιστα, κάποιοι κάνουν λόγο για πιθανή σύγκρουση με το ευρωπαϊκό νομικό πλαίσιο (GDPR).

Πώς να σταματήσεις το Gmail από το να «ψαχουλεύει» τα μηνύματά σου
Αν δεν θέλεις η τεχνητή νοημοσύνη της Google να έχει πρόσβαση στα προσωπικά σου email, μπορείς να απενεργοποιήσεις εύκολα τη νέα λειτουργία πριν τεθεί σε ισχύ.

Από υπολογιστή:

-Μπες στο Gmail και πάτησε το γρανάζι πάνω δειά.

-Επίλεξε «View all settings» (Προβολή όλων των ρυθμίσεων).

-Πήγαινε στην καρτέλα «General» (Γενικά).

-Εντόπισε την επιλογή «Smart Features and Personalization» (Έξυπνες λειτουργίες και εξατομίκευση).

-Απενεργοποίησε ό,τι σχετίζεται με ανάλυση δεδομένων, όπως Smart Writing, Intelligent Response, Shipment Tracking, Reminders κ.λπ.

Από κινητό τηλέφωνο:

-Άνοιξε την ίδια την εφαρμογή Gmail (όχι π.χ. την εφαρμογή «Μηνύματα» του iPhone).

-Πήγαινε στις «Ρυθμίσεις» και επίλεξε τον λογαριασμό σου.

-Βρες την επιλογή «Smart Features and Personalization» και απενεργοποίησέ την.

-Για ακόμα μεγαλύτερη προστασία, μπορείς να μπεις στη σελίδα «Data and Privacy» του λογαριασμού σου στην Google και να απενεργοποιήσεις την επιλογή «Web and App Activity». Έτσι περιορίζεις σημαντικά τη συλλογή δεδομένων από όλες τις εφαρμογές της εταιρείας.

Η Google θεωρεί ότι έχεις ήδη συναινέσει
Αυτό που εξοργίζει πολλούς χρήστες είναι το γεγονός ότι η Google εφαρμόζει το λεγόμενο μοντέλο opt-out: θεωρεί ότι έχεις ήδη δώσει τη συγκατάθεσή σου, εκτός αν εσύ ο ίδιος μπεις στη διαδικασία να την αφαιρέσεις. Με λίγα λόγια, η ευθύνη μεταφέρεται σε εμάς. Αν δεν γνωρίζεις τη νέα ρύθμιση ή απλώς δεν ασχοληθείς, το Gmail θα αρχίσει να σαρώνει τα email σου χωρίς να το καταλάβεις καν. Κι αυτό, ενώ η ευρωπαϊκή νομοθεσία απαιτεί ρητή συναίνεση για τέτοιου είδους επεξεργασία δεδομένων, κάτι που στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν φαίνεται να συμβαίνει.

Από την «έξυπνη βοήθεια» στην εμπορική αξιοποίηση

Το Gmail έχει ήδη ενσωματώσει πολλές λειτουργίες τεχνητής νοημοσύνης, όπως αυτόματες απαντήσεις, ταξινόμηση μηνυμάτων και προτάσεις γραφής. Ωστόσο, μέχρι τώρα αυτές οι λειτουργίες εξυπηρετούσαν τον ίδιο τον χρήστη. Η νέα πρωτοβουλία, όμως, αλλάζει τα δεδομένα: η τεχνητή νοημοσύνη μπαίνει πλέον στην υπηρεσία της διαφήμισης, αξιοποιώντας το περιεχόμενο των προσωπικών μας μηνυμάτων για εμπορικούς σκοπούς. Πολλοί φοβούνται ότι αυτή η τακτική θα υπονομεύσει την εμπιστοσύνη των χρηστών απέναντι στην Google, καθώς δείχνει ότι η εταιρεία βάζει τα επιχειρηματικά της συμφέροντα πάνω από την προστασία της ιδιωτικής ζωής.

Tι απαντά η Google

«Αυτές οι πληροφορίες είναι αναληθείς. Δεν πρόκειται για εμπειρία χρήσης του προϊόντος Gmail και δεν αντικατοπτρίζει τον τρόπο με τον οποίο σχεδιάζουμε και αναπτύσσουμε τις λειτουργίες του Gmail. Η επιλογή και ο έλεγχος από τον χρήστη αποτελούν θεμελιώδεις αρχές για εμάς και βασικό μέρος της ισχυρής δέσμευσής στην προστασία της ιδιωτικότητας των χρηστών»

Η Google από την πλευρά της προσπαθεί να καθησυχάσει τους χρήστες, λέγοντας ότι κανείς δεν διαβάζει τα email και ότι όλα γίνονται αυτόματα, χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση. Όμως για πολλούς αυτό δεν είναι αρκετό. Η ιδέα ότι μια τεχνητή νοημοσύνη έχει πρόσβαση στα μηνύματά σου, ακόμα κι αν τα «διαβάζει» μηχανικά, παραμένει ωστόσο τρομακτική. Οι περισσότεροι απλώς δεν θέλουν να ξέρουν ότι κάποιος –έστω και ρομπότ– «ξεψαχνίζει» την προσωπική τους επικοινωνία για να βγάλει διαφημίσεις. Η τεχνητή νοημοσύνη κάνει μεν τη ζωή μας πιο εύκολη, αλλά ταυτόχρονα θολώνει τα όρια της ιδιωτικότητας. Το Gmail φαίνεται πως μπαίνει σε μια νέα εποχή, όπου κάθε μήνυμα μπορεί να αποτελέσει «δεδομένο» προς αξιοποίηση. Το ερώτημα είναι ένα: Πόσο πρόθυμοι είμαστε να θυσιάσουμε την ιδιωτικότητά μας για λίγη «εξυπνότερη» τεχνολογία; Αν μη τι άλλο, καλό είναι όλοι οι χρήστες να γνωρίζουν τι αλλάζει και να επιλέξουν συνειδητά αν θέλουν να συμμετέχουν ή όχι. Γιατί, όπως δείχνει η εμπειρία, όταν μια εταιρεία προσφέρει κάτι «δωρεάν», όπως συμβαίνει και με τα social media, το προϊόν… είμαστε εμείς.