Explainer: Τα μελτέμια αλλάζουν το καλοκαίρι μας – Τι δείχνουν τα νέα στοιχεία
Πώς θα είναι τα καλοκαίρια μας από δω και πέρα;
Γράφει η ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΟΛΥΧΡΟΝΙΔΟΥ Δημοσίευση 4/9/2025 | 00:10

Τα μελτέμια, οι δυνατοί βόρειοι άνεμοι που σφραγίζουν τα ελληνικά καλοκαίρια, βρίσκονται στο επίκεντρο μιας νέας μελέτης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. Η φετινή σεζόν κατέγραψε τον μεγαλύτερο αριθμό ημερών με ισχυρά μελτέμια των τελευταίων 17 ετών, επηρεάζοντας όχι μόνο το κλίμα αλλά και το πυρομετεωρολογικό προφίλ της χώρας.
What's the story?
Η ομάδα ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, με επικεφαλής τον Κώστα Λαγουβάρδο, κατέγραψε το καλοκαίρι με τα περισσότερα μελτέμια εδώ και 17 χρόνια. Από τις 92 μέρες του φετινού καλοκαιριού, οι 60 είχαν ισχυρούς ανέμους – όταν ο μέσος όρος από το 2009 είναι μόλις 44. Δηλαδή, 2 στις 3 μέρες φυσούσε μελτέμι.
Γιατί ξεχώρισε ο φετινός Ιούνιος;
Ο Ιούνιος του 2025 ήταν ο πιο «ανεμοδαρμένος» των τελευταίων δεκαετιών: 23 μέρες με ισχυρά μελτέμια, όταν τα προηγούμενα χρόνια ο αριθμός ήταν μονοψήφιος. Η τάση αυτή παρατηρείται σταθερά την τελευταία τετραετία, δείχνοντας ότι η έναρξη των μελτεμιών μεταφέρεται νωρίτερα στο καλοκαίρι.
Πώς συνδέονται τα μελτέμια με την κλιματική αλλαγή;
Η άνοδος της θερμοκρασίας μεταβάλλει τη διαφορά ατμοσφαιρικής πίεσης μεταξύ Βαλκανίων και νοτιοανατολικής Τουρκίας. Αυτή η διαφορά «γεννά» τα μελτέμια. Όσο μεγαλώνει, τόσο πιο ισχυροί και συχνοί γίνονται οι άνεμοι, που πλέον εμφανίζονται και νωρίτερα (Ιούνιο) αλλά και αργότερα (Σεπτέμβριο).
Ποια είναι τα θετικά και ποια τα αρνητικά τους;
Τα μελτέμια μειώνουν τις θερμοκρασίες σε περιοχές όπως οι Κυκλάδες, η Αττική και η βόρεια Κρήτη. Από την άλλη, αυξάνουν τον κίνδυνο πυρκαγιών σε χερσαίες περιοχές της ανατολικής Ελλάδας (Αττική, Εύβοια, Πελοπόννησος). Και όταν «γυρίζουν» σε ανατολικούς ανέμους μέσα από τον Κορινθιακό, πλήττουν τη Δυτική Ελλάδα με καυτό αέρα που ενισχύει τις φλόγες, όπως συνέβη στις φωτιές της Πάτρας.
Τι σημαίνει αυτό για το μέλλον των καλοκαιριών μας;
Τα καλοκαίρια στην Ελλάδα αποκτούν πιο παρατεταμένη και επικίνδυνη αντιπυρική περίοδο. Με περισσότερα και ισχυρότερα μελτέμια, το πυρομετεωρολογικό προφίλ της χώρας επιβαρύνεται ακόμη περισσότερο. Όπως λέει ο Λαγουβάρδος, «έχουμε πλέον μια μεγαλύτερη περίοδο να φοβόμαστε για πυρκαγιές».