Η γυναίκα που κατέρριψε την επιστήμη: Θυμάται τα πάντα από την πρώτη μέρα της ζωής της
Μια γυναίκα με σπάνια νευρολογική πάθηση θυμάται κάθε στιγμή της ζωής της – από τη βρεφική ηλικία μέχρι σήμερα. Πώς λειτουργεί ο εγκέφαλός της και γιατί οι επιστήμονες δηλώνουν εντυπωσιασμένοι;
Δημοσίευση 29/6/2025 | 11:52

Πόσες φορές έχεις ευχηθεί να μπορούσες να θυμάσαι κάθε λεπτομέρεια της ζωής σου; Για τη Ρεμπέκα Σάροκ από την Αυστραλία, αυτό δεν είναι επιθυμία – είναι καθημερινότητα. Πάσχει από μια σπάνια νευρολογική κατάσταση που της επιτρέπει να ανακαλεί σχεδόν κάθε στιγμή της ζωής της, από τη βρεφική ηλικία μέχρι και σήμερα.
Τι είναι το Hyperthymesia ή HSAM;
Η πάθηση της Ρεμπέκα ονομάζεται Hyperthymesia, ή αλλιώς Highly Superior Autobiographical Memory (HSAM), και επηρεάζει λιγότερους από 100 ανθρώπους παγκοσμίως. Οι πάσχοντες μπορούν να θυμούνται με τρομακτική λεπτομέρεια κάθε γεγονός, αίσθηση και συναίσθημα που έχουν βιώσει.
Η ίδια περιγράφει το μυαλό της σαν ένα ατελείωτο ημερολόγιο. «Θυμάμαι τα πάντα. Από το πότε έμαθα να περπατώ μέχρι το τι φόρεσα σε μια τυχαία μέρα πριν 15 χρόνια», δήλωσε σε συνέντευξή της στο 60 Minutes Australia.
Το μυαλό σαν κινηματογραφική ταινία
Άλλο ένα άτομο με Hyperthymesia, η Έμιλι Νας, περιέγραψε τον εγκέφαλό της ως "ένα ημερολόγιο που λειτουργεί σαν ταινία". Μπορεί να "παίξει" αναμνήσεις, να τις κάνει fast-forward ή rewind, και να ανακαλέσει πληροφορίες από κάθε συγκεκριμένη μέρα με εκπληκτική ακρίβεια.
Η Έμιλι θυμάται ακόμα και τη μέρα που έμαθε να περπατά ως μωρό, αλλά και την πρώτη φορά που οι γονείς της την κυνηγούσαν μέσα στο σπίτι επειδή... έτρεχε από τη χαρά της!
Η «κατάρα» της απόλυτης μνήμης
Μπορεί να ακούγεται εντυπωσιακό, όμως η Ρεμπέκα αποκαλεί την ικανότητά της «κατάρα». «Θυμάμαι όχι μόνο τα καλά, αλλά και τα άσχημα. Και όταν ανακαλώ μια άσχημη στιγμή, την ξαναζώ με τα ίδια συναισθήματα όπως τότε», εξηγεί. Αν θυμηθεί κάτι που της συνέβη όταν ήταν τριών ετών, η συναισθηματική της αντίδραση είναι σαν να είναι ακόμη τριών.
Η συνεχής ροή αναμνήσεων, ακόμη και τη νύχτα, δημιουργεί προβλήματα συγκέντρωσης και ξεκούρασης, ενώ όπως λέει: «Κανείς δεν μπορεί να καταλάβει τι περνάω πραγματικά».
Τι λένε οι επιστήμονες για το φαινόμενο
Οι ερευνητές που μελέτησαν την περίπτωση της Ρεμπέκα συμφωνούν ότι πρόκειται για ένα εξαιρετικά σπάνιο φαινόμενο που μπορεί να αποκαλύψει πολλά για τη λειτουργία του ανθρώπινου εγκεφάλου και της μνήμης.
Ωστόσο, δεν υπάρχουν ακόμη θεραπείες ή τρόποι να "κλείσει" αυτή η λειτουργία για όσους υποφέρουν από την πίεση που προκαλεί. Για τη Ρεμπέκα, το μόνο που ζητά είναι κατανόηση: «Δεν το κάνω επίτηδες. Δεν ζω στο παρελθόν – απλώς δεν μπορώ να το ξεχάσω».