Υπάρχει μια λέξη στα ελληνικά που δεν μπορεί να μεταφραστεί ούτε με… Google Translate, ούτε με δέκα σελίδες λεξικό. Ο λόγος για το «φιλότιμο», μια αρετή τόσο βαθιά ριζωμένη στο DNA του Έλληνα, που κάνει μέχρι και το BBC να… κομπλάρει.

Στο αφιέρωμά του με τίτλο «The Greek word that can’t be translated», το BBC ξεκινά από το Τολό της Πελοποννήσου, εκεί όπου ένας Γερμανός ταξιδιώτης έμαθε τι σημαίνει «φιλότιμο» με μια... κοτόσουπα. Μια γιαγιά, η Βαγγελιώ, άκουσε ότι «δεν ήταν καλά» και τον τάισε, χωρίς δεύτερη κουβέντα. Όχι από υποχρέωση. Από φιλότιμο.

Μα τι είναι τελικά αυτό το περίφημο φιλότιμο; Για άλλους είναι η εσωτερική φωνή που σε σπρώχνει να κάνεις το σωστό. Για άλλους, το να βοηθάς χωρίς αντάλλαγμα. Ο καθένας δίνει τον δικό του ορισμό – κανείς όμως δεν μπορεί να το εξηγήσει ακριβώς.

Από τους ήρωες της Κρήτης στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, μέχρι τις γιαγιάδες της Λέσβου που κράτησαν στην αγκαλιά τους προσφυγόπουλα – το φιλότιμο είναι τρόπος ζωής. Μια λέξη που δε χρειάζεται μετάφραση. Χρειάζεται μονάχα καρδιά.

Και εσύ; Πώς θα όριζες το φιλότιμο;