E-Daily Τα Νέα της ημέρας και ότι σου κάνει κλικ!
LOL Feed OMG Feed Retro Feed A-List Feed LGBTQI+ Feed
E-Daily

Μήπως η τεχνολογία μας κάνει πιο χαζούς;

Η μεταμόρφωση της γνώσης

Γράφει η ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΟΛΥΧΡΟΝΙΔΟΥ Δημοσίευση 15/3/2025 | 01:09

Μήπως η τεχνολογία μας κάνει πιο χαζούς;
Φωτογραφία από Polina Zimmerman

Το 2004, ο συνιδρυτής της Google, Sergey Brin, δήλωσε στο Newsweek: «Σίγουρα, αν είχες όλη την πληροφορία του κόσμου απευθείας συνδεδεμένη στον εγκέφαλό σου ή αν είχες έναν τεχνητό εγκέφαλο πιο έξυπνο από τον δικό σου, θα ήσουν σε καλύτερη θέση.»

Σήμερα, ζούμε ακριβώς σε αυτόν τον κόσμο. Οι πανίσχυροι υπολογιστές που κρατάμε στα χέρια μας μας δίνουν τη δυνατότητα να απαντήσουμε σε σχεδόν κάθε ερώτηση, ενώ οι μηχανές αναζήτησης και η τεχνητή νοημοσύνη μάς απαλλάσσουν από την ανάγκη να επεξεργαστούμε μεγάλες ποσότητες πληροφορίας. Ωστόσο, το ερώτημα παραμένει: μας κάνει αυτό πραγματικά πιο έξυπνους ή μήπως μας αποδυναμώνει διανοητικά;

Η μεταμόρφωση της γνώσης

Ο Nicholas Carr είχε προειδοποιήσει για αυτό το φαινόμενο στο άρθρο του «Is Google Making Us Stupid?» στο The Atlantic το 2008. Όπως έγραφε, «το μυαλό μου περιμένει να προσλαμβάνει πληροφορίες όπως τις διανέμει το Διαδίκτυο: σε μια ταχύτατα κινούμενη ροή από μικροπληροφορίες». Παλαιότερα, οι άνθρωποι βυθίζονταν στη γνώση σαν δύτες σε έναν ωκεανό λέξεων. Σήμερα, μοιάζουν περισσότερο με αναβάτες τζετ σκι που απλώς περνούν ξυστά από την επιφάνεια της πληροφορίας.

Το 2011, μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Science έδειξε ότι όταν οι άνθρωποι γνωρίζουν πως έχουν εύκολη πρόσβαση σε πληροφορίες μέσω διαδικτύου, μειώνεται η ικανότητά τους να συγκρατούν δεδομένα και να επιλύουν προβλήματα ανεξάρτητα. Αυτή η παρατήρηση γέννησε τον όρο «ψηφιακή άνοια», ο οποίος περιγράφει τη θεωρία ότι η υπερβολική χρήση ψηφιακών μέσων αποδυναμώνει τις γνωστικές μας ικανότητες.

Ο ρόλος της Τεχνητής Νοημοσύνης

Η AI αλλάζει ριζικά τον τρόπο που αλληλεπιδρούμε με τη γνώση. Ο καθηγητής Matthew Fisher, μέσα από έρευνές του, διαπίστωσε ότι η χρήση του διαδικτύου για την εύρεση πληροφοριών δημιουργεί στους ανθρώπους την ψευδαίσθηση ότι είναι πιο έξυπνοι από ό,τι πραγματικά είναι. Αυτή η αίσθηση προκύπτει επειδή η αναζήτηση στο διαδίκτυο μοιάζει με τη φυσική διαδικασία σκέψης.

Όμως, οι διάλογοι με συστήματα AI, όπως το ChatGPT, έχουν διαφορετικό ψυχολογικό αντίκτυπο. Σύμφωνα με τον Fisher, «Όταν μιλάω στο ChatGPT, δεν αισθάνομαι ότι είναι κομμάτι του μυαλού μου. Αντιθέτως, με κάνει να νιώθω λίγο χαζός, επειδή μου τονίζει την άγνοιά μου». Αυτό θα μπορούσε θεωρητικά να μας βοηθήσει να αμφισβητούμε τις απαντήσεις του AI. Όμως, όταν οι άνθρωποι βλέπουν την AI ως αλάθητο μαντείο, κινδυνεύουν να αποδέχονται άκριτα τις απαντήσεις της.

Η τάση να βασιζόμαστε υπερβολικά στην AI και το διαδίκτυο διαχέεται και στο χώρο εργασίας. Σήμερα, ο ανθρώπινος νους από μόνος του σπάνια επαρκεί. Τα AI εργαλεία γράφουν εργασίες φοιτητών, ελέγχουν αιτήσεις εργασίας, ακόμα και βοηθούν τους γιατρούς στη διάγνωση. Ωστόσο, αν η τεχνολογία μάς ανακουφίζει από μονότονες εργασίες, τότε το πρόβλημα δεν είναι η ίδια η τεχνολογία, αλλά η έλλειψη κριτικής σκέψης.

Το ερώτημα δεν είναι αν η τεχνολογία μάς κάνει λιγότερο έξυπνους, αλλά αν επιτρέπουμε σε αυτήν να σκέφτεται αντί για εμάς...

ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ

Η γηραιότερη barwoman της Ευρώπης είναι 100 ετών και ακόμα σερβίρει καφέ και ποτά

Πρόσωπα 24.04.2025
Εδώ και 65 χρόνια, η Nonna Anna ανοίγει το καφέ της κάθε μέρα, αποδεικνύοντας πως το πάθος δεν έχει ηλικία

Εξαφανίστηκε σε μια νύχτα: Τι κρύβεται πίσω από το θρύλο του Μπαρμπα‑Γιάννη Κανατά που έγινε τραγούδι;

Πρόσωπα 24.04.2025
Ποιος ήταν τελικά ο Μπαρμπα-Γιάννης ο Κανατάς και γιατί εξαφανίστηκε μυστηριωδώς σε μια νύχτα;

Ψυχοπαθείς με κοστούμι: 1 στους 5 εταιρικούς ηγέτες έχει επικίνδυνα χαρακτηριστικά

Stories 24.04.2025
Κάποιοι δεν χρειάζονται μαχαίρι για να γίνουν επικίνδυνοι

Πώς την πάτησαν δύο Ελληνίδες από...πρίγκιπα του Facebook – Και δεν είναι οι μόνες

Stories 24.04.2025
Απάτες του έρωτα: Από τον «Πρίγκιπα του Αμπου Ντάμπι» στις πιο τρελές ερωτικές απάτες παγκοσμίως

Γιατί τα fashion brands έχουν δικές τους καφετέριες;

Stories 24.04.2025
Όταν ένα fashion brand ανοίγει τη δική του καφετέρια, δεν το κάνει απλά για να πουλάει καφέ...

Ο έφηβος ιδρυτής εταιρείας AI που εξασφάλισε επένδυση 1 εκατ. δολαρίων

Πρόσωπα Χτες
Από μικρός, ο Toby έδειξε ενδιαφέρον για την τεχνολογία

Ξεχασμένο από τον χρόνο: Το ιταλικό χωριό στη Ρόδο που προστατεύει ένα ζωντανό απολίθωμα

Ιστορικά Χτες
Ανάμεσα σε ερειπωμένα ιταλικά κτίρια και σιωπηλές πλατείες, ένα μοναδικό ψάρι δίνει μάχη για την επιβίωση στα γλυκά νερά της Ρόδου

Γιατί οι ΗΠΑ αποχωρούν από την Ευρώπη

Stories Χτες
Αμερικανός αναλυτής: Λογική η στρατηγική μείωσης της αμερικανικής παρουσίας στην Ευρώπη

Το ελληνικό ποτό που ξεκίνησε από ένα μαγαζάκι του Πειραιά και κατέκτησε τον κόσμο

Stories Προχτές
Από τη συνοικία του Πειραιά στα σαλόνια της Κούβας και τα μπαρ της Νέας Υόρκης

Η εκδίκηση της Κίνας στο TikTok

Νέα Εποχή Προχτές
Πολυτελή ρούχα σχεδιαστών στο 1/10 της τιμής

Πώς το ιερό νερό στην Αιθιοπία έφερε χολέρα στην Ευρώπη

Stories Προχτές
Τουλάχιστον επτά περιπτώσεις χολέρας σε Γερμανία και Ηνωμένο Βασίλειο