E-Daily

Σαν σήμερα: Ο τραγικός θάνατος της ποιήτριας Μαρίας Πολυδούρη

Στις 29 Απριλίου του 1930

Από το NEWSROOM

29/4/2021 | 00:24

Η Μαρία Πολυδούρη πρόλαβε στα μόλις 28 χρόνια που έζησε να αφήσει μια κληρονομιά στα ελληνικά γράμματα. Δένε ήταν μόνο η σχέση της με τον Καρυωτάκη που κράτησε ζωντανή τη μνήμη της, αλλά και η δική της τέχνη.

Γεννήθηκε το 1902 στην Καλαμάτα. Η μητέρα της ήταν από τις πρώτες φεμινίστριες της εποχής. Στα γράμματα εμφανίστηκε κιόλας από τα 14 της έτη με το πεζοτράγουδο «Ο πόνος της μάνας», που αναφέρεται στον θάνατο ενός ναυτικού που ξεβράστηκε στα Φιλιατρά και ήταν επηρεασμένο από μανιάτικα μοιρολόγια. Δυο χρόνια αργότερα διορίστηκε στον Δήμο Μεσσηνίας μετά από διαγωνισμό και ασχολείται άμεσα με το ζήτημα των γυναικών.

Στα 18 έχασε μέσα σε περίπου έναν μήνα και τους δυο γονείς της. Την επόμενη χρονιά, παίρνει μετάθεση για τη Νομαρχία Αθηνών και παράλληλα γράφεται στην Νομική Σχολή. Στη νομαρχία θα γνωρίσει τον συνάδελφό της και ομότεχνο Κώστα Καρυωτάκη. Μεταξύ τους αναπτύσσεται ένας παθιασμένος έρωτας, που δεν κράτησε πολύ αλλά έπαιξε τεράστιο ρόλο στη μετέπειτα πορεία και ζωή της.

Συναντήθηκαν όταν εκείνη ήταν 20 κι εκείνος 26. Εκείνη είχε δημοσιεύσει μερικά ποιήματα κι εκείνος είχε εκδώσει ήδη δυο ποιητικές συλλογές, έχοντας ήδη κατακτήσει την εκτίμηση του κύκλου.

Λίγο αργότερα όμως, ο Καρυωτάκης έμαθε ότι έπασχε από σύφιλη, ασθένεια ανίατη εκείνη την εποχή. Το ανακοίνωσε στην Πολυδούρη και της ζήτησε να χωρίσουν. Εκείνη του είπε πως θέλει να παντρευτούν χωρίς να κάνουν παιδιά. Ο Καρυωτάκης δεν δέχεται τη θυσία της. Εκείνη πίστευε πως όλο αυτό ίσως είναι μια πρόφαση. Δεν ήταν.

Δυο χρόνια αργότερα, μπήκε στη ζωή της ο δικηγόρος Αριστοτέλης Γεωργίου, τον οποίο και αρραβωνιάστηκε, αν και πάντα είχε στο μυαλό της τον Καρυωτάκη. Αλλά η Πολυδούρη είναι συνεχώς αφηρημένη. Χάνει τη δουλειά της λόγω των απουσιών, τη διώχνουν από τη Νομική Σχολή και γράφεται στη Δραματική Σχολή. Προλαβαίνει μάλιστα να εμφανιστεί και στο θέατρο.

Το 1926, διέλυσε τον αρραβώνα της και έφυγε για το Παρίσι. Δεν πρόλαβε όμως να κάνει πολλά, αφού προσβλήθηκε από φυματίωση. Επέστρεψε στην Αθήνα, όπου νοσηλεύεται στο «Σωτηρία». Εκεί έμαθε για την αυτοκτονία του Καρυωτάκη.

Είναι η χρονιά όμως που κυκλοφόρησε και την πρώτη της ποιητική συλλογή με τίτλο «Οι τρίλλιες που σβήνουν» και το 1929 τη δεύτερη, με τίτλο «Ηχώ στο Χάος». Η φυματίωση όμως δεν την αφήνει να συνεχίσει. Πέθανε στις 29 Απριλίου του 1930, σε ηλικία 28 ετών.

Ίσως το πιο γνωστό της ποίημα είναι το παρακάτω:

Δέν τραγουδῶ, παρά γιατί μ' ἀγάπησες
στά περασμένα χρόνια.
Καί σέ ἥλιο, σέ καλοκαιριοῦ προμάντεμα
καί σέ βροχή, σέ χιόνια,
δέν τραγουδῶ παρά γιατί μ' ἀγάπησες.

Μόνο γιατί μέ κράτησες στά χέρια σου
μιά νύχτα καί μέ φίλησες στό στόμα,
μόνο γι' αὐτό εἶμαι ὡραία σάν κρίνο ὁλάνοιχτο
κι ἔχω ἕνα ρῖγος στήν ψυχή μου ἀκόμα,
μόνο γιατί μέ κράτησες στά χέρια σου.

Μόνο γιατί τά μάτια σου μέ κύτταξαν
μέ τήν ψυχή στό βλέμμα,
περήφανα στολίστηκα τό ὑπέρτατο
τῆς ὕπαρξής μου στέμμα,
μόνο γιατί τά μάτια σου μέ κύτταξαν.

Μόνο γιατί μ' ἀγάπησες γεννήθηκα
γι' αὐτό ἡ ζωή μου ἐδόθη
στήν ἄχαρη ζωή τήν ἀνεκπλήρωτη
μένα ἡ ζωή πληρώθη.
Μόνο γιατί μ' ἀγάπησες γεννήθηκα.

Μονάχα γιατί τόσο ὡραῖα μ' ἀγάπησες
ἔζησα, νά πληθαίνω
τά ὀνείρατά σου, ὡραῖε, πού βασίλεψες
κι ἔτσι γλυκά πεθαίνω
μονάχα γιατί τόσο ὡραῖα μ' ἀγάπησες.

Η ποίηση της περιστρεφόταν γύρω από τον έρωτα και τον θάνατο. Έχει επηρεαστεί αρκετά από τον Καρυωτάκη αλλά ο λυρισμός της είναι πηγαίος, το ίδιο και ο σπαραγμός, τον οποίο γνώριζε από μικρή με τα μανιάτικα μοιρολόγια. Η Πολυδούρη πρόλαβε να αφήσει πίσω και δυο πεζά κείμενα, το «Ημερολόγιο» της και μια ατιτλοφόρητη νουβέλα, με την οποία ανελέητα σαρκάζει το συντηρητισμό και την υποκρισία της εποχής της.

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ

Εxplainer: Γιατί το Σαν Φρανσίσκο κατηγορεί τις πολυεθνικές ότι «αρρωσταίνουν επίτηδες» τους πολίτες;

Stories 04.12.2025
Ποιος πληρώνει το τίμημα; Οργή στο Σαν Φρανσίσκο για τα «εθιστικά τρόφιμα» των πολυεθνικών

Το μικροσκοπικό νησί που έγινε παγκόσμιο φαινόμενο – και χωράει μετά βίας ένα σπίτι και ένα… δέντρο!

Νέα Εποχή 04.12.2025
Το νησί–θαύμα που είναι μόλις 310 τ.μ. και χωράει… μόνο ό,τι χρειάζεται!

Ο μανάβης που έγινε «νονός»: Η διπλή ζωή του πιο επικίνδυνου Hell’s Angel της Τουρκίας

Πρόσωπα 04.12.2025
Η σοκαριστική ιστορία του Τούρκου αρχηγού που δεν φοβάται τίποτα

O μεγαλύτερος γκολτζης όλων των εποχών στην Αγγλία που έκανε χατ τρικ στο ντεμπούτο του

Αθλητισμός 04.12.2025
Δεν ήταν απλώς μια καλή εμφάνιση. Ήταν προειδοποίηση...

Η «ψηφιακή άνοια» είναι εδώ: Η Ιαπωνία άνοιξε την πρώτη κλινική στον κόσμο

Νέα Εποχή 04.12.2025
Το κινητό σου μπορεί να σε αποσυντονίσει

Η κρυφή αιτία πίσω από την κρίση στις σχέσεις των τριαντάρηδων και άνω

Stories Χτες
Η τεμπελιά των αντρών στα dating apps που τροφοδοτεί την λεγόμενη «κρίση ραντεβού»

Γιατί η Ελλάδα είναι επίσημα το Νο.1 μέρος στον κόσμο για να ζήσεις τη σύνταξή σου

Νέα Εποχή Χτες
Προσιτή, ηλιόλουστη, ασφαλής και γεμάτη ζωή: η Ελλάδα ανεβαίνει στην κορυφή του Global Retirement Index και αλλάζει τον χάρτη της ευρωπαϊκής συνταξιοδότησης

Σκληρή πραγματικότητα για αυτό το επάγγελμα: Οι θέσεις εργασίας λιγοστεύουν δραματικά

Νέα Εποχή Χτες
Τα νέα στοιχεία για τις δουλειές στην τεχνολογία είναι πραγματικά άσχημα

Η σκοτεινή πλευρά της Σουηδίας: Γιατί οι γυναίκες εγκαταλείπουν την πολιτική σκηνή;

Stories Χτες
Σουηδία, η χώρα-πρότυπο σε κρίση: Το σοκ πίσω από τις απειλές κατά γυναικών πολιτικών

Oι λέξεις της γενιάς Z για το 2025 που πρέπει να ξέρεις πριν μπούμε στη νέα χρονιά

Stories Χτες
15 νέες Gen Z αργκό λέξεις που ορίζουν το 2025 - και τι σημαίνουν πραγματικά

Μόνος στο σπίτι: Πόσο θα κόστιζε σήμερα η διαμονή του Κέβιν ΜακΚάλιστερ στο Plaza Hotel

Νέα Εποχή Προχτές
Το κόστος διαμονής του Κέβιν ΜακΚάλιστερ στο ξενοδοχείο της Νέας Υόρκης, από τη σουίτα μέχρι το παγωτό που έτρωγε, έχει αυξηθεί δραματικά