E-Daily

Πως καθιερώθηκαν τα σύμβολα της πρόσθεσης και της αφαίρεσης

Η εξήγηση της δημιουργίας τους είναι πολύ πιο απλή από όσο μπορεί να πιστεύεις

26/11/2018 | 17:02

Υπάρχει μια γενική πεποίθηση που θέλει τα σύμβολα της πρόσθεσης και της αφαίρεσης, όπως και της ισότητας να έχουν εμφανισθεί στον κόσμο πολύ πριν ο Ευκλείδης  γράψει το διάσημο έργο του "Στοιχεία" περί τα 300 π.Χ. Φαίνεται όμως πως αυτή είναι πέρα για πέρα λανθασμένη, καθώς τα έργα του πατέρα των μαθηματικών δεν περιέχουν κανένα απολύτως σύμβολο, πέραν από κάποια γράμματα που αποτελούν τα άκρα κάποιων τμημάτων και γωνίες γεωμετρικών σχημάτων. Επιπλέον, σύμβολα πράξεων δεν υπάρχουν σε κανένα αρχαίο αραβικό ή ευρωπαϊκό βιβλίο άλγεβρας.

Μάλιστα, ακόμα και το σύμβολο της ισότητας (=) χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά σε έντυπη βιβλιογραφία το 1575 από τον Ουαλό μαθηματικό και γιατρό Robert Recorde, στο βιβλίο του "The Whetstone of Witte". Ο ίδιος φαίνεται ότι είχε χρησιμοποιήσει εκατοντάδες φορές τη λέξη "ισούται" και θέλοντας να αποφύγει την κουραστική επανάληψη, σχεδίασε το σύμβολο = με σκοπό να την αντικαταστήσει. Ο λόγος δε που χρησιμοποίησε αυτές τις γραμμές, ήταν επειδή έτσι όπως τις έβλεπε,  του φάνηκαν ο καλύτερος τρόπος για να συμβολίσει την ισότητα. Θα μπορούσε όμως να βάλει 4 γραμμές ή 2 οριζόντιες, κάποιοι μαθηματικοί το έκαναν. Μέχρι σήμερα όμως, δεν έχει δοθεί εξήγηση στο γιατί οι γραμμές του = είναι παράλληλες. Το σύμβολο απλώς έμεινε γραμμένο και όλο και περισσότεροι μαθηματικοί άρχισαν να το χρησιμοποιούν, με σκοπό να αυτό να καθιερωθεί σαν το σύμβολο της ισότητας που χρησιμοποιεί όλος ο κόσμος μέχρι και σήμερα.

Όσον αφορά τα σύμβολά της πρόσθεσης και της αφαίρεσης, οι Αιγύπτιοι χρησιμοποιούσαν ιερογλυφικά για αυτές τις πράξεις, τα οποία είχαν τη μορφή ανθρώπων που έτρεχαν προς ή μακριά από τις ποσότητες που προσθέτονταν ή αφαιρούνταν κάθε φορά. Επιπλέον, όλοι οι συγγραφείς μαθηματικών βιβλίων πειραματίστηκαν με αυτά τα σύμβολα μέχρι και τον 16ο αιώνα, χρησιμοποιώντας σύμβολα στην θέση λέξεων ή φράσεων, ενώ υπήρχαν και εκείνοι που έβαζαν τα δικά τους στις προσωπικές τους δουλειές.

Το σύμβολο του +, φαίνεται ότι προέρχεται από την σύντμηση της λατινικής λέξης et που σημαίνει και. Όταν το e και το t ήταν ενωμένα, αυτό που σχεδίαζαν ήταν το σύμβολο &, το οποίο απλοποιήθηκε και πήρε την μορφή + που γνωρίζουμε μέχρι και σήμερα, από την ουρίτσα του παραπάνω συμβόλου (&).

Από την άλλη, το σύμβολο του -, προέρχεται κατά πάσα πιθανότητα από τη σχετική σημείωση που έκαναν οι έμποροι, όταν το φορτίο τους έβγαινε από τα πλοία ή από τη συντομογραφία του γράμματος «m», το οποίο είχε μια γραμμή από πάνω του προκειμένου να δείξει την αφαίρεση.

Τα σύμβολα ήταν οι δημιουργίες των μαθηματικών που είχαν σκοπό να κωδικοποιήσουν και να συμπυκνώσουν περίπλοκη πληροφορία με σκοπό να την κατανοήσουν ευκολότερα εκείνοι που διάβαζαν τα έργα τους. Όταν δε στο παιχνίδι προστέθηκαν και οι αρνητικοί αριθμοί, υπήρξε μεγάλο θέμα σχετικά με το πως θα εμφανίζονται.

 Δείτε όμως το παρακάτω βίντεο του John David Walters στο οποίο αφηγείται την ιστορία κάποιων μαθηματικών συμβόλων και παρουσιάζει τους λόγους για τους οποίους είναι τόσο σημαντικά για τον κόσμο.