Σε πλήρη ετοιμότητα βρίσκεται η κυβέρνηση για το ενδεχόμενο να απαιτηθεί η χρήση ενός παράλληλου του ευρώ νομίσματος. Σύμφωνα με πληροφορίες, στο υπουργείο Οικονομικών έχει ξεκινήσει η διαδικασία σχεδιασμού του παράλληλου νομίσματος και επαφίεται στις συζητήσεις που γίνονται αυτές τις ημέρες με τους δανειστές για το εάν τελικά θα χρειαστεί η εφαρμογή του εν λόγω μέτρου.

Με τα σημερινά δεδομένα, τα κρατικά ταμεία αδυνατούν να εξυπηρετήσουν την υποχρέωση της καταβολής μισθών και συντάξεων στο τέλος του μήνα. Σύμφωνα με πληροφορίες, το πρώτο δεκαπενθήμερο της μισθοδοσίας των δημοσίων υπαλλήλων (περίπου 300 εκατ. ευρώ) υπάρχει τρόπος να καλυφθεί με ευρώ. Επ' αυτού, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Δ. Μάρδας διαβεβαίωσε ότι η πληρωμή του πρώτου δεκαπενθημέρου είναι διασφαλισμένη.

Ωστόσο, σήμερα κανείς δεν μπορεί να διαβεβαιώσει ότι είναι επίσης διασφαλισμένη η καταβολή από το Δημόσιο των περίπου 2 δισ. ευρώ στο τέλος του μήνα για μισθούς, συντάξεις και επιχορηγήσεις προς τα ασφαλιστικά ταμεία. Πέραν της διαφαινόμενης έλλειψης ρευστότητας για τους μισθούς, το κράτος δεν μπορεί να εξυπηρετήσει πλέον και τις συντάξεις. Κάθε μήνα, για την πληρωμή των 4.551.074 συντάξεων (στοιχεία πληροφοριακού συστήματος «Ήλιος» για τον μήνα Μάιο) απαιτούνται 2,3 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τουλάχιστον τα 850 εκατ. ευρώ είναι άμεση κρατική χρηματοδότηση. Στο πλαίσιο αυτών των δυσκολιών, αρκετοί είναι εκείνοι που έχουν εισηγηθεί εδώ και μήνες το ενδεχόμενο της χρήσης παράλληλου νομίσματος. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το μοντέλο της Καλιφόρνιας, που για ένα διάστημα είχε εισαγάγει τα «I Οwe Υou» (IOU, «σου χρωστάω»), με τα οποία είχε καλύψει επιστροφές φόρων και άλλες δαπάνες, ελλείψει δολαρίων. Μάλιστα, μία από τις τελευταίες δηλώσεις του πρώην υπουργού Οικονομικών Γ. Βαρουφάκη ήταν ότι θα μπορούσε και η Ελλάδα να χρησιμοποιήσει το IOU. Σε κάθε περίπτωση, η ελληνική κυβέρνηση θέλει να είναι προετοιμασμένη σε πιθανή αρνητική τροπή των διαπραγματεύσεων με τους δανειστές.

Εάν οι διαβουλεύσεις καταλήξουν σε συμφωνία, η Ευρωζώνη θα αποδεσμεύσει πόρους προς την Ελλάδα και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) θα χαλαρώσει τους όρους ρευστότητας του τραπεζικού συστήματος. Οπότε οι ανάγκες της χώρας θα μπορέσουν να καλυφθούν. Σε διαφορετική περίπτωση όμως, το ελληνικό Δημόσιο, εκτός από το ότι δεν θα αποπληρώσει τις υποχρεώσεις προς το εξωτερικό, δεν θα μπορεί στο τέλος του μήνα να καταβάλει και τις υποχρεώσεις προς το εσωτερικό.

Πάντως, αν και το παράλληλο νόμισμα είναι μία λύση που θα έλεγε κανείς ότι διατηρεί τη χώρα στο ευρώ, τόσο από την κυβέρνηση όσο και από τους δανειστές προειδοποιούν ότι η χρήση του θα ανοίξει τον δρόμο για την έξοδο από την Ευρωζώνη. Αρμόδια στελέχη αναφέρουν ότι η χρήση δύο νομισμάτων είναι επικίνδυνη, όπως λένε, καθώς θα αποτελούσε «κατάφωρη παραβίαση» της Ευρωπαϊκής Συνθήκης και θα έδινε το νομικό έρεισμα για να κινηθούν οι διαδικασίες εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη και την Ευρώπη. Επίσης, η ΕΚΤ δεν θα μπορούσε να εγκρίνει τη χρήση δύο νομισμάτων, ως θεματοφύλακας του ευρώ σε όλες τις χώρες που το χρησιμοποιούν.

Ωστόσο, εάν η κυβέρνηση έρθει σε μία συμφωνία με τους άλλους ηγέτες της Ευρωζώνης και ταυτόχρονα το παράλληλο νόμισμα εκδιδόταν από το υπουργείο Οικονομικών και όχι από την Τράπεζα της Ελλάδος, τότε ενδεχομένως να βρισκόταν ο τρόπος για να χρησιμοποιηθεί το νόμισμα αυτό. Αλλά θα ήταν για πολύ συγκεκριμένες συναλλαγές (κυρίως εντός Δημοσίου) και ενδεχομένως για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Αυτές οι λεπτομέρειες είναι, άλλωστε, που επεξεργάζονται στην Αθήνα.