Αυστηρότερο το πλαίσιο λειτουργίας των πανεπιστημίων: Τα νέα μέτρα της κυβέρνησης
Οι παρεμβάσεις του υπουργείου Παιδείας για την ασφάλεια και τη χρηματοδότηση των ΑΕΙ
Δημοσίευση 9/5/2025 | 20:16

Η υπουργός Παιδείας, Σοφία Ζαχαράκη, παρουσίασε στους Πρυτάνεις των δημόσιων πανεπιστημίων ένα πακέτο μέτρων για την καταπολέμηση της βίας και της ανομίας στα ΑΕΙ, στο πλαίσιο της Συνόδου των Πρυτάνεων στη Χαλκιδική.
Tα μέτρα περιλαμβάνουν πειθαρχικές διαδικασίες με αυστηρά χρονοδιαγράμματα, νέους κανόνες εισόδου στους χώρους των ΑΕΙ, ειδικό ποινικό πλαίσιο για την πανεπιστημιακή βία και ενίσχυση της χρηματοδότησης των ιδρυμάτων. Παράλληλα, ανακοινώθηκαν αυξήσεις στη χρηματοδότηση για την περίοδο 2019-2025 και αναμένεται νομοθετική ρύθμιση για τους ανενεργούς φοιτητές.
Η αποτελεσματικότητα των μέτρων -τόσο ως προς την καταπολέμηση της βίας, όσο και ως προς τον σεβασμό της ακαδημαϊκής ελευθερίας και του αυτοδιοίκητου των ΑΕΙ- καθώς και η αποδοχή τους από την πανεπιστημιακή κοινότητα, αναμένεται να κριθούν στην πράξη το επόμενο διάστημα.
Μεταξύ των πιο κρίσιμων παρεμβάσεων είναι, σύμφωνα με την υπουργό Παιδείας:
- Η υποχρέωση κάθε ΑΕΙ να συγκροτήσει εντός συγκεκριμένης προθεσμίας ένα και μόνο Πειθαρχικό Συμβούλιο, η άμεση έναρξη της πειθαρχικής δίωξης χωρίς περιθώρια καθυστέρησης και η ολοκλήρωση της διαδικασίας εντός δύο (2) μηνών, με δυνατότητα παράτασης μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις.
- Αυτοδίκαιη αναστολή της φοιτητικής ιδιότητας για 24 μήνες σε περιπτώσεις ποινικής δίωξης για πράξεις βίας κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας μελών της πανεπιστημιακής κοινότητας ή για σημαντική καταστροφή εγκαταστάσεων, καθώς και αυτοδίκαιη διαγραφή σε περίπτωση αμετάκλητης ποινικής καταδίκης.
- Πειθαρχικές και διοικητικές κυρώσεις για Πρυτάνεις και μέλη ΔΕΠ που δεν ασκούν τις υποχρεώσεις τους, καθώς και αυτόματες συνέπειες όταν παραβιάζονται θεσμοθετημένες προθεσμίες.
- Υποχρέωση άμεσης κατάρτισης και επικαιροποίησης - έως το τέλος Ιουλίου - όλων των Σχεδίων Ασφαλείας με έγκριση από αρμόδια επιτροπή.
- Άμεση κατάρτιση εσωτερικών κανονισμών.
- Δημιουργία Παρατηρητηρίου Φαινομένων Βίας στο ΥΠΑΙΘΑ.
- Πλήρης στελέχωση και ενεργοποίηση της Μονάδας Ασφαλείας και Προστασίας κάθε ΑΕΙ.
- Υποχρεωτική χρήση της ακαδημαϊκής ταυτότητας ως μέσου ελέγχου εισόδου και εξόδου, κατά προτεραιότητα στους πανεπιστημιακούς χώρους των ΑΕΙ στα μεγάλα αστικά κέντρα, έως το τέλος του 2025. Επίσης, εγκατάσταση και λειτουργία κατάλληλων τεχνολογικών συστημάτων καταγραφής πρόσβασης, ως αναπόσπαστο τμήμα του συνολικού πλαισίου πρόληψης.
- Θέσπιση ειδικού ποινικού πλαισίου για την πανεπιστημιακή βία, κατά τα πρότυπα της αθλητικής και της ενδοοικογενειακής βίας, με εκδίκαση των σχετικών υποθέσεων κατά απόλυτη προτεραιότητα, τη θέσπιση ειδικών διαδικασιών και προθεσμιών για την ταχεία απονομή της δικαιοσύνης, καθώς και την επιβολή αυστηρών κυρώσεων σε περιπτώσεις οργανωμένων περιστατικών βίας.
- Σε περίπτωση αποδεδειγμένης φθοράς ή καταστροφής πανεπιστημιακής περιουσίας από φοιτητή, ο δράστης θα καλείται να αποκαταστήσει τη ζημία και σε περίπτωση μη καταβολής, η οφειλή βεβαιώνεται και θα διαβιβάζεται για είσπραξη στη Δ.Ο.Υ.
Παράλληλα, αναμένεται, σύντομα στη Βουλή, νομοθετική ρύθμιση για τους φοιτητές που είναι ανενεργοί, με ευνοϊκή αντιμετώπιση για τους εργαζόμενους φοιτητές, τα Άτομα με Αναπηρία και εκείνους με αθλητικές υποχρεώσεις.
Η Σοφία Ζαχαράκη αναφέρθηκε επίσης στην χρηματοδότηση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, μέσω του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) αλλά και από τον τακτικό προϋπολογισμό, επισημαίνοντας ότι αυξήθηκε κατά:
- 117% η χρηματοδότηση των ΑΕΙ της χώρας, από το 2019 έως και το 2025, και από τα 665 εκατ. ευρώ (665.788.000,00), το συνολικό ποσό ανήλθε στο 1,4 δις ευρώ (1.446.897.081,00) .
- 22% η συμμετοχή της χρηματοδότησης της Γ΄θμιας εκπαίδευσης για το σύνολο του ΥΠΑΙΘΑ από το 12% που ήταν το 2019.
- 19,5% η χρηματοδότηση (από ΠΔΕ και από τον τακτικό προϋπολογισμό) για το σύνολο του ΥΠΑΙΘΑ το 2025 από το 2019, φθάνοντας τα 6,6 δις ευρώ (6.606.000.000,00), από τα 5,5 δις ευρώ (5.527.000.000,00).
- 53% η χρηματοδότηση του συνόλου των λειτουργικών δαπανών για τη σίτιση των ΑΕΙ και του Στεγαστικού Επιδόματος και από 876 εκατ. ευρώ (876.184.329) το διάστημα 2015-2019 έφθασαν το 1,3 δις ευρώ (1.343.046.075).
- 138% η χρηματοδότηση του Στεγαστικού Επιδόματος την περίοδο 2019-2025 φθάνοντας στα 315 εκατ. ευρώ (315.658.500) σε σύγκριση με την περίοδο 2015-2019 που ήταν 132 εκατ. ευρώ (132.242.580).
Τέλος, η υπουργός Παιδείας, άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο για έκτακτη επιχορήγηση προς τα ΑΕΙ με αναγκαία εκτίμηση των αναγκών των Ιδρυμάτων.