E-Daily Τα Νέα της ημέρας και ότι σου κάνει κλικ!
LOL Feed OMG Feed Retro Feed A-List Feed LGBTQI+ Feed
E-Daily

Ξεχασμένο από τον χρόνο: Το ιταλικό χωριό στη Ρόδο που προστατεύει ένα ζωντανό απολίθωμα

Ανάμεσα σε ερειπωμένα ιταλικά κτίρια και σιωπηλές πλατείες, ένα μοναδικό ψάρι δίνει μάχη για την επιβίωση στα γλυκά νερά της Ρόδου

Δημοσίευση 23/4/2025 | 00:01

Ξεχασμένο από τον χρόνο: Το ιταλικό χωριό στη Ρόδο που προστατεύει ένα ζωντανό απολίθωμα
@esa_dintorni

Μέσα στα καταπράσινα βουνά της Ρόδου, μακριά από τις τουριστικές παραλίες και τα κοσμοπολίτικα σοκάκια της Παλιάς Πόλης, βρίσκεται ένα χωριό που μοιάζει να ξεπήδησε από τις σελίδες παλιού ευρωπαϊκού ημερολογίου.

Το Καμποκιάρο, ή όπως ονομάζεται σήμερα Αγία Ελεούσα, είναι ένα από τα πιο ιδιαίτερα και αινιγματικά μέρη του νησιού – ένα εγκαταλελειμμένο χωριό, έργο ιταλικής αποικιακής αρχιτεκτονικής, που σήμερα φιλοξενεί έναν από τους σπανιότερους κατοίκους της Ευρώπης: το γκιζάνι, ένα ψάρι που δεν υπάρχει πουθενά αλλού στον κόσμο.

Από τις Άλπεις... στη Ρόδο

Το 1935, ο Ιταλός διοικητής των Δωδεκανήσων, Mario Lago, εκπονεί ένα φιλόδοξο σχέδιο: να χτίσει αγροτικά χωριά που θα κατοικούνται από Ιταλούς υλοτόμους και τις οικογένειές τους, με στόχο την εκμετάλλευση και ταυτόχρονα την προστασία των δασών της Ρόδου. Έτσι, δημιουργείται το Καμποκιάρο, πιστό αντίγραφο χωριών των ιταλικών Άλπεων – με πέτρινα κτίρια, καμπυλωτά μπαλκόνια, και πλατείες που θυμίζουν βόρεια Ιταλία.

Οι πρώτοι κάτοικοι ήρθαν από την Κοιλάδα του Φιέμε, αφήνοντας πίσω μια πατρίδα πληγωμένη από την οικονομική κρίση. Στη Ρόδο βρήκαν ήλιο, πράσινο, και ελπίδα. Όμως, ο πόλεμος δεν άργησε. Και το 1947, με την ένωση των Δωδεκανήσων με την Ελλάδα, οι Ιταλοί έφυγαν – αφήνοντας πίσω ένα χωριό-φάντασμα.

Η πλατεία της Αγίας Ελεούσας είναι σήμερα σιωπηλή, μα κρύβει μνήμες. Η αγορά με τις καμάρες, το παλιό σχολείο που έγινε σανατόριο, οι φυλακές, η καθολική εκκλησία που έγινε ορθόδοξη – όλα στέκουν ακόμα, σε πείσμα του χρόνου. Είναι ένα υπαίθριο μουσείο ιστορίας, αρχιτεκτονικής και νοσταλγίας.

Ένας υδάτινος κόσμος γεμάτος ζωή

Κι όμως, αυτό το "νεκρό" χωριό φιλοξενεί κάτι εξαιρετικά ζωντανό. Μερικά μέτρα μετά την πλατεία, βρίσκεται μια στρογγυλή υδατοδεξαμενή, που γεμίζει από τα νερά της πηγής του Κοσκινιστή. Μέσα της, ζει το γκιζάνι (Ladigesocypris ghigii) – ένα μικροσκοπικό ψάρι, μοναδικό στον κόσμο, που επιβιώνει μόνο στα γλυκά νερά της Ρόδου.

Αυτό το «ζωντανό απολίθωμα», όπως πολλοί το χαρακτηρίζουν, πήρε το όνομά του από τον Ιταλό καθηγητή Alessandro Ghigi, που το ανακάλυψε στις αρχές του 20ού αιώνα. Παρά το μικρό του μέγεθος, το γκιζάνι είναι ένας πραγματικός πρωταθλητής επιβίωσης. Ζει σε δύσκολες συνθήκες – σε ρυάκια που το χειμώνα πλημμυρίζουν και το καλοκαίρι σχεδόν ξεραίνονται. Ζει γρήγορα, τρέφεται με τα πάντα και αναπαράγεται σε μεγάλους αριθμούς.

Αλλά ο κίνδυνος είναι υπαρκτός: οι πληθυσμοί του συνεχώς μειώνονται και ένα από τα γνωστά του καταφύγια έχει ήδη εξαφανιστεί. Σήμερα, η δεξαμενή του Καμποκιάρο είναι ένα από τα τελευταία του προπύργια.

Ένας θησαυρός που ζητά προστασία

Το Καμποκιάρο δεν είναι απλώς ένα χωριό-φάντασμα. Είναι ένας τόπος με διπλή μνήμη: ανθρώπινη και φυσική. Μια γέφυρα ανάμεσα στην ιστορία και τη βιοποικιλότητα. Εκεί που οι Ιταλοί ήρθαν με όνειρα για ένα καλύτερο μέλλον, ένα μικρό ψάρι συνεχίζει να παλεύει σιωπηλά για την επιβίωσή του.

Το χωριό ζητά προστασία, αναβίωση, ίσως και νέες ιστορίες. Το γκιζάνι ζητά καθαρό νερό, ηρεμία, και ανθρώπους που θα το σεβαστούν. Αν μη τι άλλο, μας θυμίζει ότι ακόμα και σε έναν τόπο ξεχασμένο από τον χρόνο, η ζωή επιμένει – και αξίζει.

ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ

Η μοναδική γλώσσα της Ευρώπης που δεν έχει συγγένεια με καμία άλλη

Νέα Εποχή 20.05.2025
Οι γλωσσολόγοι σηκώνουν τα χέρια ψηλά

Η νύχτα που η Νέα Υόρκη ξέμεινε από φως – και από αντοχές

Stories 20.05.2025
48 ώρες χάους, βίας και κοινωνικής έκρηξης στη σκιά ενός μπλακ άουτ

Το γερμανικό παράδοξο: Υψηλή απασχόληση, χαμηλές ώρες εργασίας

Stories 20.05.2025
Γιατί ο Μερτς θέλει να δουλεύουν περισσότερο οι Γερμανοί

Ο τηλεπαρουσιαστής που έδινε φιλιά στο στόμα σε μικρά κορίτσια

Πρόσωπα Χτες
«Η Γενιά Χ είναι η πιο κακοποιημένη των τελευταίων χρόνων»

6 Θεσσαλονικείς μιλούν για τους 6 μήνες καθημερινότητας με το μετρό

Stories Χτες
Πώς τους φαίνεται που θα διακοπεί για έργα, για έναν μήνα;

Μια Ελληνίδα στη Νότια Κορέα αποκαλύπτει πώς είναι η ζωή σε 7 τετραγωνικά

Stories Χτες
Μια Ελληνίδα που μετακόμισε στη Σεούλ για σπουδές, έγινε viral ανεβάζοντας στιγμιότυπα από την καθημερινότητά της

Explainer: Γιατί οι καλλιτέχνες είναι έξαλλοι με τη νέα νομοθεσία για την A.I. στη Βρετανία;

Νέα Εποχή Χτες
«Τα μέλη αυτής της κυβέρνησης είναι εντελώς άχρηστα»

Αυτά είναι τα 100 δημοφιλέστερα μουσεία του κόσμου – Δε φαντάζεσαι σε ποια θέση βρίσκεται το Μουσείο Ακρόπολης!

Νέα Εποχή Προχτές
Το μόνο ελληνικό μουσείο στη λίστα με τα 100 κορυφαία του κόσμου βάζει την Αθήνα στον διεθνή χάρτη του πολιτισμού – Δείτε ποια μουσεία προηγούνται

Πλανήτης Μουσείο: Οι πιο απίθανες συλλογές εκεί έξω

Stories Προχτές
Πήγες Λούβρο, είδες Βατικανό... αλλά αυτά τα 10 μουσεία είναι άλλου επιπέδου

29 χρόνια δουλειάς... και όλα χάθηκαν για 7 δολάρια

Stories Προχτές
Το λάθος που του κόστισε μια ζωή δουλειάς