Πώς η... αλλαγή της ώρας μπορεί να βλάψει την υγεία σας
Ποιες είναι οι πιθανές επιπτώσεις αυτής της πρακτικής στην υγεία;
Γράφει η ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΟΛΥΧΡΟΝΙΔΟΥ Δημοσίευση 30/10/2024 | 00:40
Το μεγαλύτερο κομμάτι της Ευρώπης επέστρεψε στη χειμερινή ώρα το Σαββατοκύριακο που μας πέρασε. Ας εξετάσουμε, όμως, ποιες μπορεί να είναι οι επιπτώσεις αυτής της πρακτικής στην υγεία. Η ώρα άλλαξε. Και τώρα;
Σε πολλές χώρες της Ευρώπης, τα ρολόγια ρυθμίστηκαν μία ώρα πίσω την Κυριακή, σηματοδοτώντας το τέλος της θερινής ώρας. Αυτή η εποχική αλλαγή ώρας γίνεται δύο φορές τον χρόνο, με τη μετάβαση στη θερινή ώρα την άνοιξη, όπου τα ρολόγια κινούνται μία ώρα μπροστά, και την επαναφορά στη χειμερινή ώρα το φθινόπωρο.
Παρά την καθιερωμένη αυτή πρακτική για χρόνια, που εφαρμόζεται στην πλειονότητα της Ευρώπης, στις Ηνωμένες Πολιτείες, και σε περιοχές του Καναδά, της Αυστραλίας και της Λατινικής Αμερικής, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι μπορεί να βλάπτει την ευεξία μας.
Αυτήν την εβδομάδα, μια ερευνητική ομάδα από τη Βρετανική Εταιρεία Ύπνου εξέδωσε δήλωση που προτρέπει την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου να καταργήσει την πρακτική της εποχικής αλλαγής ώρας. Η δήλωση, που δημοσιεύθηκε στο Journal of Sleep Research, υποστηρίζει την υιοθέτηση μόνιμης κανονικής ώρας, που ταιριάζει περισσότερο με τους φυσικούς κύκλους ημέρας-νύχτας.
«Η μόνιμη υιοθέτηση της κανονικής ώρας θα ευθυγράμμιζε καλύτερα τα ρολόγια μας με τον ηλιακό χρόνο. Αυτό θα σήμαινε ότι τα ηλιοβασιλέματα θα ήταν νωρίτερα το καλοκαίρι, αλλά θα βελτίωνε την ποιότητα του ύπνου και τον κιρκάδιο ρυθμό μας λόγω της έκθεσης στο πρωινό φως από το φθινόπωρο έως την άνοιξη», ανέφερε ο καθηγητής Μάλκολμ φον Σαντς από το Πανεπιστήμιο της Νορθάμπρια.
Οι ερευνητές τόνισαν ότι η τήρηση μιας καλής ρουτίνας ύπνου και η πρωινή έκθεση στο φως είναι ζωτικής σημασίας για την ανθρώπινη υγεία, και ότι οι διαταραχές σε αυτούς τους παράγοντες μπορεί να έχουν αρνητικές επιπτώσεις.
«Η έλλειψη πρωινού φωτός εμποδίζει τη σωστή ρύθμιση του εσωτερικού ρολογιού μας, γεγονός που δυσκολεύει την επαρκή και έγκαιρη νυχτερινή ξεκούραση», εξήγησε η Μέγκαν Κρόφορντ, ανώτερη λέκτορας Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Στραθκλάιντ.
Αρκετές επιστημονικές έρευνες καταδεικνύουν αυξημένους κινδύνους για την υγεία μετά από αλλαγές της ώρας. Μια μετα-ανάλυση επτά μελετών, με συμμετοχή άνω των 100.000 ατόμων, έδειξε αυξημένα περιστατικά καρδιακών προσβολών τις εβδομάδες που ακολουθούν την αλλαγή της ώρας, ενώ άλλη μελέτη στη Φινλανδία έδειξε αυξημένες εισαγωγές για εγκεφαλικά τις δύο πρώτες ημέρες μετά την αλλαγή.
Η αλλαγή της ώρας επηρεάζει τον κιρκάδιο ρυθμό, το εσωτερικό μας ρολόι που ελέγχει βασικές λειτουργίες όπως ο ύπνος, η απελευθέρωση ορμονών και ο μεταβολισμός. Αυτές οι διαταραχές μπορεί να οδηγήσουν σε επιπτώσεις στην ψυχική και σωματική υγεία.
Η Ευρώπη εξετάζει επίσης την αλλαγή αυτής της πρακτικής. Το 2018, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε τον τερματισμό της διπλής αλλαγής ώρας, με μια διαβούλευση που έδειξε ότι η συντριπτική πλειονότητα των πολιτών τάχθηκε υπέρ της κατάργησής της. Ωστόσο, παρότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισε υπέρ της αλλαγής, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δεν έχει συμφωνήσει μέχρι σήμερα.