Ανατροπή στους κυβερνητικούς σχεδιασμούς φέρνει η μετάλλαξη Δέλτα, καθώς το Μέγαρο Μαξίμου καλείται τώρα να αναπροσαρμόσει μερικώς περιορισμούς και μέτρα, αφού η σφοδρότητα του τέταρτου κύματος έχει εκτοξεύσει τον αριθμό των ημερήσιων κρουσμάτων σταθερά σε τετραψήφιο αριθμό, όπως και χθες φτάνοντας τα 1.465 πανελλαδικά.

Παρότι το αρχικό πλάνο της κυβέρνησης προέβλεπε να ανακοινωθούν μέχρι την Πέμπτη 15 Ιουλίου αφενός το πλήρες πλαίσιο λειτουργίας για την εστίαση και τη διασκέδαση και αφετέρου το πρώτο σκέλος του υποχρεωτικού εμβολιασμού, οι όποιες αποφάσεις ληφθούν (ακόμη και εντός της ημέρας σήμερα) περνούν πλέον μέσα από το πρίσμα των αυξημένων κρουσμάτων, αλλά και της ευρείας μετάδοσης του ιού στις νεανικές ηλικίες.

Με τον μέσο όρο των κρουσμάτων στη χώρα να διαμορφώνεται, σύμφωνα με τον Πρόεδρο του ΕΟΔΥ, Παναγιώτη Αρκουμανέα στα 28,5 έτη, τόσο τα αυξημένα περιστατικά διάγνωσης του ιού σε βρέφη τις τελευταίες ώρες, όσο και το «τσουνάμι» κρουσμάτων σε παιδικές κατασκηνώσεις ανά την Ελλάδα (Χαλκιδική, Καπανδρίτι, Κρήτη, Ηλεία, Λαύριο, Σοφικό Κορινθίας) αποτυπώνουν τη ραγδαία διασπορά του κορωνοϊού σε νέες, πληθυσμιακές ομάδες (και όχι μόνο στους άνω των 50), όταν τα κορωνοπάρτι -κατά παράβαση των μέτρων προστασίας- αποτελούν τον μόνιμο στόχο των ελεγκτικών μηχανισμών, σε μια προσπάθεια να παρεμποδιστεί η επέλαση της μετάλλαξης Δέλτα στην νεολαία.

Ορόσημο η 15η Ιουλίου

Ήδη, στη διάρκεια του Σαββατοκύριακου, η Διυπηρεσιακή Μονάδα Ελέγχου (ΔΙΜΕΑ) επέβαλε πρόστιμα ύψους 5.000 ευρώ, αλλά και 7ήμερη αναστολή λειτουργίας σε 3 καταστήματα εστίασης στην Νότια και την Ανατολική Αττική, ενώ οι ίδιες κυρώσεις επιβλήθηκαν και σε καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος στη Λέσβο και τη Σάμο, γιατί εξυπηρετούσαν όρθιους πελάτες. Παρότι οι έλεγχοι τα τελευταία εικοσιτετράωρα ως προς την τήρηση των μέτρων είναι σαρωτικοί, οι εκτιμήσεις των ειδικών για την κορύφωση της πανδημίας ακόμη και μέσα στον Ιούλιο, έχουν γεννήσει δεύτερες σκέψεις στα κυβερνητικά κλιμάκια για την μορφή που πρέπει να εκλάβουν στο εξής οι κανόνες λειτουργίας σε οικονομικές δραστηριότητες με μαζικό χαρακτήρα.

Σε τροχιά «προσαρμογής»

Στην κατεύθυνση αυτή, ο Αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών, Στέλιος Πέτσας άνοιξε πρώτος παράθυρο «προσαρμογής» του αρχικού πλαισίου λειτουργίας καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος, ξεκαθαρίζοντας πως «έχουν εξαγγελθεί συγκεκριμένα μέτρα για τις 15 Ιουλίου. Αν χρειαστεί να προσαρμοστούν, θα προσαρμοστούν». Ειδικότερα, ο κ. Πέτσας γνωστοποίησε πως «εξετάζεται ξανά όλο το πλαίσιο για την λειτουργία της εστίασης – αυτά που είχαν ανακοινωθεί για αμιγείς και μικτούς», επισημαίνοντας ότι «άλλο πράγμα ένα εστιατόριο, άλλο ένα κέντρο διασκέδασης και άλλο ένα μπαρ σε μια τουριστική περιοχή». Τον ίδιο προβληματισμό της κυβέρνησης -που εκπορεύεται από τη σφοδρότητα μετάδοσης της μετάλλαξης Δέλτα- περιέγραψε και ο υπουργός Ανάπτυξης, Άδωνις Γεωργιάδης, αποσαφηνίζοντας πως «από ‘δω και μπρος, όποια περιοριστικά μέτρα κι αν ληφθούν, θα αφορούν μόνο ανεμβολίαστους, γιατί κανείς δεν έχει δικαίωμα να επιβάλλει περιορισμούς σε άνθρωπο που δεν κινδυνεύει να μπει σε ΜΕΘ». Μάλιστα, ο υπουργός Ανάπτυξης γνωστοποίησε ότι εντός της εβδομάδας θα συζητηθεί αν θα υπάρξουν τελικά μεικτοί και αμιγείς χώροι στην εστίαση και τη διασκέδαση, καθώς οι προηγούμενες αποφάσεις ελήφθησαν όταν τα κρούσματα ήταν μεσοσταθμικά περίπου 500 ημερησίως, ενώ στην παρούσα φάση εκτιμάται ότι οδεύουν στις 3.000.

Τα αγκάθια

Τα ερωτήματα, άλλωστε, στα οποία θα κληθούν να απαντήσουν αναγκαστικά τα επόμενα δύο εικοσιτετράωρα ειδικοί και κυβέρνηση σχετίζονται με το καθεστώς λειτουργίας, αλλά και τις κατηγορίες επιχειρήσεων που μπορεί να αποβούν σε εστίες υπερμετάδοσης του ιού. Συγκεκριμένα:

· εάν θα υπάρξουν μεικτοί και αμιγείς χώροι ή θα προκριθεί η λύση των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος μόνο για εμβολιασμένους ακόμη και σε εξωτερικούς χώρους

· αν οι κλειστοί χώροι θα λειτουργήσουν μόνο για εμβολιασμένους (το οποίο φαντάζει ως εξαιρετικά πιθανό), όπως για παράδειγμα τα νυχτερινά κέντρα διασκέδασης

· αν θα ισχύσουν διαφορετικοί περιορισμοί, αυστηρότεροι ίσως για τα μπαρ, τα κλαμπ και τα beach bar, ενώ σε μια πιο χαλαρή εκδοχή των μέτρων θα βρεθούν εστιατόρια και καφέ,

· αν θα αυξηθούν οι κυρώσεις που έχουν εξαγγελθεί (πρόστιμα, αναστολή λειτουργίας, αφαίρεση άδειας) από την πρώτη κιόλας παράβαση,

· αν θα επεκταθούν οι αυστηροί περιορισμοί και σε άλλες μορφές επιχειρήσεων, όπως σινεμά, θέατρα, εμπορικά κέντρα κλ.

Πράσινο στο… covid pass

Σε κάθε περίπτωση, «ελευθέρας» σε κάθε χώρο θα έχουν όλοι οι πλήρως εμβολιασμένοι πολίτες, καθώς οι όποιοι περιορισμοί στο εξής θα στοχεύουν μόνο τους ανεμβολίαστους εξήγησε ο κ. Γεωργιάδης, ενώ μέχρι τις 15 Ιουλίου αναμένεται να παρουσιαστεί η ψηφιακή εφαρμογή ελέγχου της γνησιότητας των πιστοποιητικών εμβολιασμού (covid pass), η οποία συνιστά το «διαβατήριο» επιστροφής στην κανονικότητα για τους εμβολιασμένους, ανάβοντας πράσινο φως για την είσοδό τους σε όποια επιχείρηση υγειονομικού ενδιαφέροντος επιθυμούν.

Παράλληλα με την επικαιροποίηση των κανόνων, ανακοινώσεις από κυβερνητικά χείλη αναμένονται τις επόμενες ώρες και ως προς τις επαγγελματικές ομάδες που θα ανοίξουν τον κύκλο του υποχρεωτικού εμβολιασμού, μετά από τη σχετική γνωμοδότηση της Επιτροπής Βιοηθικής. Σε πρώτη φάση, η υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού θα αφορά -και στο δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα- εργαζόμενους σε:

· Μονάδες αυξημένης φροντίδας ηλικιωμένων

· Μονάδες φροντίδας ΑΜΕΑ

· Μονάδες φροντίδας ασθενών με χρόνιες παθήσεις και

· Υγειονομικούς, δηλαδή γιατρούς, νοσηλευτές και διοικητικούς σε νοσοκομεία και κέντρα υγείας.

Για την κυβέρνηση, άλλωστε, η κάλυψη της απόστασης μέχρι το τείχος ανοσίας(δηλαδή ποσοστό εμβολιασμού 70-75%) είναι εφικτή μέχρι το τέλος του καλοκαιριού. Στο πλαίσιο αυτό, σε άρθρο του στα «Νέα», ο Υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ, Άκης Σκέρτσος υποστήριξε πως «και αυτό είναι πράγματι εφικτό, καθώς η πρόσβαση στα εμβόλια είναι πλέον καθολική για όλες τις ηλικίες, εμβόλια και ραντεβού υπάρχουν άμεσα διαθέσιμα -ακόμη και την αμέσως επόμενη ημέρα για όποιον ενδιαφέρεται να εμβολιαστεί- και ο μηχανισμός υποδοχής είναι αποδεδειγμένα άρτια οργανωμένος», καλώντας παράλληλα τους ιδιοκτήτες κέντρων διασκέδασης να σεβαστούν τα υγειονομικά πρωτόκολλα.

Σε διαφορετική περίπτωση, τα πολύ δύσκολα είναι μπροστά, καθώς οι προβλέψεις των επιστημόνων είναι εξαιρετικά δυσοίωνες ως προς το ύψος των κρουσμάτων, τα οποία μπορεί να φτάσουν μέχρι τις 18.000 τον ερχόμενο Οκτώβριο. Σχολιάζοντας το σχετικό ενδεχόμενο, ο Καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής του ΑΠΘ Δημοσθένης Σαρηγιάννης υποστήριξε ότι τα «18.000 κρούσματα θα συμβούν αν δεν εμβολιαστεί τουλάχιστον το 62% του πληθυσμού μέχρι τέλος Αυγούστου – αρχές Σεπτεμβρίου το αργότερο. Αυτό που αναφέρει το διάγραμμα αναφέρεται στο φθινόπωρο» και πρόσθεσε πως «έχουμε ακόμα 1,5 μήνα για εμβολιαστούμε όλοι δεν υπάρχουν άλλοι δρόμοι, είναι μονόδρομος, βγαίνει καθαρά από τη συγκεκριμένη μελέτη».

Ακόμη πιο ανήσυχος εμφανίστηκε στον ΣΚΑΪ ο Αντιπρύτανης του ΕΚΠΑ και Καθηγητής Μικροβιολογίας, Αθανάσιος Τσακρής. Ο τελευταίος εστίασε στα «ποιοτικά χαρακτηριστικά: Νοσηλείες, διασωληνώσεις, θάνατοι», προειδοποιώντας πως δεν υπάρχει ανοσία αγέλης με τον κορωνοϊό, όπως υπάρχει για την ιλαρά ή την ανεμοβλογιά, καθώς οι κορωνοϊοί επανέρχονται και μόνο το εμβόλιο συμβάλλει στη θωράκιση του πληθυσμού.

Στην μάχη και το freedom pass

Στην ανάγκη αθρόας προσέλευσης της νεολαίας στα εμβολιαστικά κέντρα εστίασε από πλευράς του ο Καθηγητής Παθολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών και μέλος της Επιτροπής Ειδικών Χαράλαμπος Γώγος. «Δεν αποκλείεται επιβάρυνση του ΕΣΥ αν συνεχιστεί η αύξηση της διασποράς. Η μέση ηλικία (νόσησης) είναι 28 ετών ταχύτατη πτώση, 10 έτη πτώση ηλικίας, η διασπορά φαίνεται πια, ο ιός κυκλοφορεί στις νεαρές ηλικίες» παρατήρησε ο κ. Γώγος και συνέστησε ότι «θα πρέπει να προσέξουμε θα πρέπει να εμβολιαστούμε όλοι για να αποφύγουμε αυτά τα σενάρια είναι εφικτό, δεν είναι ανέφικτο».

Στις 18 το Freedom Pass

Στη φαρέτρα της κυβέρνησης για την αναχαίτιση της μετάλλαξης Δέλτα στην νεολαία συμπεριλαμβάνεται και το Freedom Pass, δηλαδή η άυλη, ψηφιακή χρεωστική κάρτα «επιβράβευσης» των νέων που θα εμβολιαστούν, παρέχοντάς τους 150 ευρώ για χρήση σε υπηρεσίες τουρισμού, πολιτισμού και μεταφορών μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2021. Με τη σχετική τροπολογία να περνά από τη Βουλή στα τέλη της περασμένης εβδομάδας, μέχρι τις 18 Ιουλίου το αργότερο η κάρτα θα είναι διαθέσιμη προς χρήση, όπως αναφέρει η ψηφισθείσα νομοθετική ρύθμιση, ευελπιστώντας να αυξήσει κατακόρυφα των αριθμό των νέων εμβολιασμένων.