Τι κάνει έναν άνθρωπο ματεριαλιστή; Όλοι ξέρουμε τι σημαίνει ο ματεριαλισμός. Να αποζητάς την πολυτέλεια, να ζηλεύεις τους άλλους για την επιτυχία τους και να επιθυμείς περισσότερα αγαθά. Έχει αποδειχθεί σε έρευνες ότι οι άνθρωποι αυτοί έχουν χειρότερη ψυχική υγεία, μια λανθασμένη αίσθηση για την ευτυχία και μια περιφρόνηση για το περιβάλλον τους.

Αλλά το τι είναι αυτό που τους οδηγεί στο ματεριαλισμό, δεν είναι απόλυτα ξεκάθαρο. Μια νέα έρευνα που δημοσιεύτηκε στο International Journal of Psychology, ήρθε να ρίξει κάποιο φώς σε αυτό που οδηγεί του ματεριαλιστές να επιθυμούν όλο και περισσότερα υλικά αγαθά. Η κεντρική ιδέα; Ο ματεριαλισμός είναι η απάντηση για μερικούς ανθρώπους, όταν αυτοί πληγώνονται.

Οι άνθρωποι αποζητούν την ασφάλεια. Κάποιες φορές αυτή η ασφάλεια μεταφράζεται και σε υλικά αγαθά, αλλά αυτή που αποζητούμε περισσότερο είναι η διαπροσωπική ασφάλεια, η αίσθηση του να αγαπιέσαι, να σε καταλαβαίνουν και να σε υπολογίζουν. Οι πρώτοι που μας δίνουν αυτή την ασφάλεια, είναι συνήθως οι γονείς μας.

Η έρευνα επικεντρώθηκε σε δυο τύπους προσκόλλησης και δεσμού. Στο άγχος της προσκόλλησης, όταν δηλαδή επιζητάς συνεχώς επιβεβαίωση και τρυφερότητα με έναν τρόπο που ποτέ δεν θα νιώσεις πλήρης. Και στην αποφυγή της προσκόλλησης, κατά την οποία κάποιος αποφεύγει κάθε δέσιμο με άλλους, υπό τον φόβο ότι θα πληγωθεί.

Η έρευνα, η οποία πραγματοποιήθηκε στο Beijing Key Laboratory of Experimental Psychology, είχε ως αντικείμενο, λοιπόν, τα προβλήματα δεσμών σε συνάρτηση με τον ματεριαλισμό. Η έρευνα έδειξε πως ο ματεριαλισμός είναι συχνά άμεσα συνδεδεμένος με ανθρώπους που είχαν ψυχρούς ή αδιάφορους γονείς και μια κλονισμένη διαπροσωπική και κοινωνική ζωή.

Έτσι η υπόθεση των επιστημόνων ήταν πως αυτοί οι άνθρωποι στρέφονταν σε κάτι που δεν μπορούσε να τους πληγώσει συναισθηματικά: τα υλικά αγαθά. 237 άτομα συμμετείχαν στην έρευνα, με τους επιστήμονες να «μετρούν» τις αντιδράσεις τους σε φράσεις όπως «Ανησυχώ ότι οι σύντροφοί μου δεν νοιάζονται για μένα, όσο εγώ γι’ αυτούς» και «Αγχώνομαι όταν ένας σύντροφος έρχεται συναισθηματικά πολύ κοντά μου».

Κατέγραψαν επίσης τις αντιδράσεις τους σε φράσεις όπως «Μου αρέσει η πολυτέλεια στην ζωή μου» ή «Η ζωή μου θα ήταν καλύτερη αν είχα περισσότερα πράγματα». Και η υπόθεση αποδείχτηκε αληθινή. Άνθρωποι με άγχος προσκόλλησης, που φοβούνται κάθε δεσμό, είναι περισσότερο ματεριαλιστές.

Όσοι πάλι αποφεύγουν το δέσιμο, δεν είναι το ίδιο προσκολλημένοι στα υλικά αγαθά. Γιατί ουσιαστικά δεν είναι σε τίποτα. Ακολούθησε μια σειρά από επιπλέον τεστ, όπως λέξεις κλειδιά και τι συναισθήματα σου προκαλούν ή υποθετικά σενάρια, για το ποιος θα ήθελαν να τους βοηθήσει σε μια δύσκολη κατάσταση. Και τα αποτελέσματα έδειξαν πως οι άνθρωποι με ισχυρές διαπροσωπικές σχέσεις δεν έχουν την ίδια ενθουσιώδη και άμεση αντίδραση σε λέξεις όπως το «χρήμα».

Με μια πρώτη ματιά, τα αποτελέσματα είναι αποκαρδιωτικά. Όσο πιο μόνος είναι κάποιος, τόσο περισσότερο θα στρέφεται στα υλικά αγαθά, για να καλύψουν το κενό που αισθάνεται. Αλλά υπάρχει και ένας πιο αισιόδοξος τρόπος να κοιτάξεις τα αποτελέσματα. Ο ματεριαλισμός είναι μια προσωρινή και άκαρπη λύση σε ένα μεγαλύτερο πρόβλημα, αλλά όταν ένας άνθρωπος βρει αυτό που ζητά, τότε δεν είναι απαραίτητος.