Explainer: Απειλείται το δικαίωμα στην άμβλωση στην Ευρώπη;
Η Διεθνής Αμνηστία προειδοποιεί: Το δικαίωμα στην άμβλωση καταρρέει στην Ευρώπη
Γράφει η ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΟΛΥΧΡΟΝΙΔΟΥ Δημοσίευση 7/11/2025 | 00:09

Η πρόσβαση στην αμβλωση παρεμποδίζεται από πολυάριθμους διοικητικούς, κοινωνικούς και πρακτικούς παράγοντες
What's the story?
Η Amnesty International (Διεθνής Αμνηστία) προειδοποιεί ότι παρότι σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες η άμβλωση είναι νόμιμη, η πραγματική πρόσβαση σε αυτήν απειλείται από σειρά εμποδίων: διοικητικά, κοινωνικά, οικονομικά και πρακτικά.
Tι λέει ακριβώς η Διεθνής Αμνηστία
Η άμβλωση αποτελεί θέμα αναπαραγωγικών δικαιωμάτων και αυτονομίας του σώματος. Τα εμπόδια στην πρόσβαση διαφέρουν ανά χώρα και περιλαμβάνουν κόστος, υποχρεωτικές διαδικασίες, άρνηση επαγγελματιών υγείας, έλλειψη πληροφοριών ή/και πίεση από ακτιβιστικές ομάδες κατά της άμβλωσης.
Η νομοθεσία από μόνη της δεν αρκεί — η εφαρμογή και η πρακτική πρόσβαση είναι εξίσου κρίσιμες.
Γιατί είναι κρίσιμο
Η Αμνηστία αναφέρει ότι ο περιορισμός της πρόσβασης στην άμβλωση συνιστά παραβίαση βασικών ανθρώπινων δικαιωμάτων, όπως: το δικαίωμα στην αυτονομία και την ιδιωτικότητα, το δικαίωμα στην ισότητα και μη διάκριση — επειδή οι περιορισμοί πλήττουν περισσότερα τις γυναίκες, τα άτομα με χαμηλό εισόδημα, τις μειονότητες. Με άλλα λόγια, δεν πρόκειται απλώς για νομικό ζήτημα, αλλά για ζήτημα πρακτικής κοινωνικής δικαιοσύνης.
Πού εντοπίζονται τα κεντρικά προβλήματα;
Μερικά από τα βασικά σημεία – με βάση τα στοιχεία που υπάρχουν:
Οικονομικό κόστος: Σε χώρες όπως Γερμανία, Αυστρία, Βουλγαρία, η άμβλωση μπορεί να μην καλύπτεται πλήρως από το σύστημα υγείας ή να έχει “απαγορευτικό” κόστος.
Άρνηση επαγγελματιών υγείας: Σε χώρες όπως Ιταλία, Κροατία, Ρουμανία – σημειώνεται ότι μεγάλος αριθμός γιατρών επικαλείται συνείδηση/θρησκεία και αρνείται τη διαδικασία.
Διοικητικές ή διαδικαστικές προϋποθέσεις: Π.χ. υποχρεωτικές συμβουλευτικές, περίοδος αναμονής, έγγραφα – σε χώρες όπως Αλβανία, Βέλγιο, Ουγγαρία, Λετονία, Πορτογαλία.
Κοινωνική πίεση / ακτιβιστές κατά της άμβλωσης: Η παρουσία “επιθετικών” ομάδων έξω από κέντρα που παρέχουν άμβλωση αναφέρεται ως φόβητρο που αποτρέπει ή καθυστερεί την πρόσβαση.
Ποια είναι η τρέχουσα κατάσταση στην Ευρώπη;
Σύμφωνα με έκθεση του Centre for Reproductive Rights, «European Abortion Laws: A Comparative Overview», οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες (περίπου 40) έχουν νομιμοποιήσει την άμβλωση «κατόπιν αιτήσεως» ή για «ευρείες κοινωνικές αιτίες».
Ωστόσο, λίγες χώρες εξακολουθούν να έχουν πολύ περιοριστικά πλαίσια. Στην Πολωνία, π.χ., η πρόσβαση θεωρείται εξαιρετικά περιορισμένη – και η Αμνηστία την χαρακτηρίζει ως χώρα που κινδυνεύουν τα ανθρώπινα δικαιώματα.






