Το τρόφιμο που βλάπτει εγκέφαλο και έντερο ταυτόχρονα
Τι πρέπει να μειώσετε άμεσα
Γράφει ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ Δημοσίευση 4/12/2025 | 00:14

Ψάχνετε αφορμή για να υιοθετήσετε έναν πιο υγιεινό τρόπο διατροφής μέσα στη νέα χρονιά; Μια πρόσφατη έρευνα δίνει ισχυρό λόγο να το κάνετε, καθώς συνδέει ορισμένες διατροφικές επιλογές με σοβαρές επιπτώσεις τόσο στη λειτουργία του εγκεφάλου όσο και στην άμυνα του οργανισμού.
Οι δίαιτες πλούσιες σε λιπαρά έχουν ήδη κατηγορηθεί για παθήσεις όπως ο καρκίνος του παχέος εντέρου, η παχυσαρκία και το IBS. Τα νεότερα ευρήματα, όμως, δείχνουν ότι οι συνέπειες είναι ακόμη βαθύτερες. Η ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας κατέληξε ότι η συχνή κατανάλωση λιπαρών τροφών μπορεί να επηρεάσει γονίδια που σχετίζονται με το ανοσοποιητικό, τη λειτουργία του εγκεφάλου και πιθανώς την ευαισθησία σε λοιμώξεις όπως η COVID-19.
Σε μια από τις πιο εκτεταμένες μελέτες του είδους, οι επιστήμονες χορήγησαν σε ποντίκια τρεις διαφορετικές δίαιτες επί 24 εβδομάδες, με το 40% των θερμίδων να προέρχεται από λίπος. Στη συνέχεια ανέλυσαν όχι μόνο το μικροβίωμα, αλλά και τις γενετικές αλλαγές σε όλο το μήκος του εντέρου.
Η πρώτη ομάδα κατανάλωσε κορεσμένα λιπαρά από λάδι καρύδας, η δεύτερη μονοακόρεστα από τροποποιημένο σογιέλαιο και η τρίτη πολυακόρεστα από μη τροποποιημένο σογιέλαιο. Σε σχέση με μια χαμηλή σε λιπαρά δίαιτα, και οι τρεις ομάδες εμφάνισαν έντονες διαφοροποιήσεις στη γονιδιακή έκφραση – τη διαδικασία μέσω της οποίας οι γενετικές πληροφορίες μετατρέπονται σε λειτουργικά στοιχεία, όπως πρωτεΐνες.

freepik
Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο Scientific Reports, ανέδειξε σημαντικά ευρήματα: αύξηση των παθογόνων E. coli, καταστολή των προστατευτικών Bacteroides, αλλά και μεταβολές σε γονίδια που ρυθμίζουν την άμυνα απέναντι σε μολυσματικές ασθένειες. Όπως εξηγεί η επικεφαλής, Δρ Frances Sladek, τα λιπαρά φαίνεται να αποδυναμώνουν γονίδια-κλειδιά του ανοσοποιητικού, δημιουργώντας περιβάλλον φιλικό για την ανάπτυξη επιβλαβών μικροβίων.
Παράλληλα, τα τρόφιμα υψηλής περιεκτικότητας σε λίπος αύξησαν δείκτες βλαστικών κυττάρων στο παχύ έντερο – μια μεταβολή που, αντί να είναι θετική, μπορεί να αποτελέσει πρόδρομο εμφάνισης καρκίνου. Από τις τρεις ομάδες, το λάδι καρύδας προκάλεσε τις πιο έντονες γενετικές αλλαγές, με το μη τροποποιημένο σογιέλαιο να ακολουθεί. Η διαφοροποίηση μεταξύ των δύο ειδών σογιέλαιου υποδηλώνει πως τα πολυακόρεστα λιπαρά οξέα, όπως το λινολεϊκό, έχουν σημαντικό ρόλο σε αυτές τις αλλαγές.
Οι πιο αρνητικές μεταβολές στο μικροβίωμα εμφανίστηκαν στα ποντίκια που κατανάλωναν σογιέλαιο – κάτι που, όπως διευκρινίζεται, δεν αφορά άλλα προϊόντα σόγιας όπως το τόφου. Επιπλέον, οι δίαιτες υψηλών λιπαρών φαίνεται να επηρεάζουν και γονίδια νευροδιαβιβαστών, ενισχύοντας την άποψη ότι η διατροφή επηρεάζει άμεσα τον άξονα εντέρου–εγκεφάλου.
Οι ερευνητές εκτιμούν ότι τα αποτελέσματα αυτά μπορούν να λειτουργήσουν ως ισχυρό κίνητρο για πιο προσεκτικές και ισορροπημένες διατροφικές επιλογές.






