E-Daily Τα Νέα της ημέρας και ότι σου κάνει κλικ!
LOL Feed OMG Feed Retro Feed A-List Feed LGBTQI+ Feed
E-Daily

Σήμερα έμαθα: Η μητέρα της Πληροφορικής ήταν κόρη του Λόρδου Βύρωνα

100 χρόνια πριν την εφεύρεση των υπολογιστών

Από το NEWSROOM Δημοσίευση 7/8/2025 | 00:01

Σήμερα έμαθα: Η μητέρα της Πληροφορικής ήταν κόρη του Λόρδου Βύρωνα
@wikipedia.org

Η Αουγκούστα Άντα Κινγκ, η κόμισσα του Λάβλεϊς, γεννήθηκε στο Λονδίνο στις 10 Δεκεμβρίου του 1815. Είναι περισσότερο γνωστή ως Άντα Λάβλεϊς. Οι γονείς της ήταν ο Άγγλος ποιητής Λόρδος Βύρωνας και η Λαίδη Άννα Ιζαμπέλα Μίλμπανκ.

Μετά το τέλος του γάμου των γονιών της, η Λάβλεϊς πέρασε μια απομονωμένη παιδική ηλικία στο εξοχικό κτήμα των παππούδων της, όπου μετακόμισε η μητέρα της αφού έφυγε από το Λονδίνο. Η γιαγιά της Λάβλεϊς επέβαλε ένα αυστηρό σύστημα εκπαίδευσης για τη Λάβλεϊς. Διόρισε μια προσωπική γκουβερνάντα για να διδάξει στο κοριτσάκι ιστορία, λογοτεχνία, γλώσσες, γεωγραφία, μουσική, χημεία, ραπτική, μαθηματικά και ιππασία. Δυστυχώς, οι σπουδές της διακόπηκαν απότομα όταν, περίπου στην ηλικία των 13 ετών, αρρώστησε με ιλαρά και κατέληξε κατάκοιτη.

Ως έφηβη, η Λάβλεϊς πήγε στο Λονδίνο με τη μητέρα της, όπου παρεβρέθηκε σε πολλά πάρτι. Ένα από αυτά πραγματοποιήθηκε στο σπίτι του 41χρονου μαθηματικού, φιλοσόφου και εφευρέτη, Τσαρλς Μπάμπατζ.

Ο Μπάμπατζ, εντυπωσιασμένος από τις γνώσεις της 17χρονης στα μαθηματικά, την κάλεσε, με τη μητέρα της ως συνοδό, να επιστρέψει την επόμενη μέρα για μια επίδειξη του νεοκατασκευασμένου πρωτοτύπου μιας αυτοματοποιημένης μηχανικής αριθμομηχανής που είχε δημιουργήσει, γνωστής ως μηχανής μικρών διαφορών. Αυτή η μηχανή χρησιμοποιούσε μόνο πρόσθεση και αφαίρεση, αλλά μπορούσε να κάνει πολύπλοκους υπολογισμούς και να εκτυπώσει τα αποτελέσματα σε πίνακα.

Αυτό πυροδότησε ακόμη περισσότερο το ενδιαφέρον της Λάβλεϊς για τα μαθηματικά και άρχισε να αλληλογραφεί με τον Μπάμπατζ, ενώ παράλληλα συνέχιζε τις σπουδές της.

Την άνοιξη του 1835, η Λάβλεϊς γνώρισε τον Γουίλιαμ Κινγκ, έναν ανοιχτόμυαλο και κοινωνικό άνθρωπο. Παντρεύτηκαν λίγους μήνες αργότερα. Τα επόμενα χρόνια, διαχειριζόταν ένα μεγάλο νοικοκυριό και απέκτησε τρία παιδιά, τα οποία καταλάμβαναν τον περισσότερο χρόνο της.

Μέσα σε λίγους μήνες από τη γέννηση του τρίτου παιδιού της το 1839, η Λάβλεϊς αποφάσισε να ασχοληθεί ξανά πιο σοβαρά με τα μαθηματικά. Άρχισε να σπουδάζει υπό την επίβλεψη του Αύγουστου Ντε Μόργκαν, καθηγητή μαθηματικών στο University College του Λονδίνου.

Η Λάβλεϊς συνέχισε επίσης να αλληλεπιδρά με τον Μπάμπατζ, ο οποίος ταξίδεψε στο Τορίνο της Ιταλίας για να δώσει διαλέξεις σχετικά με τη νέα του εφεύρεση, την αναλυτική μηχανή.

Αν και ο ίδιος ο Μπάμπατζ δεν δημοσίευσε ποτέ τίποτα για την αναλυτική του μηχανή, ο καθηγητής Λουίτζι Μεναμπρέα συνέταξε το "Σκίτσο της Αναλυτικής Μηχανής", βασισμένο σε σημειώσεις που κρατούσε κατά τη διάρκεια των διαλέξεων του Μπάμπατζ. Δημοσίευσε τις σημειώσεις το 1842.

Όταν η Λάβλεϊς είδε την εργασία, η οποία αρχικά είχε δημοσιευτεί στα γαλλικά, αποφάσισε να τη μεταφράσει στα αγγλικά και να την υποβάλει για δημοσίευση στην Αγγλία. Τους μήνες που ακολούθησαν, εργάστηκε ακούραστα, συχνά ανταλλάσσοντας καθημερινές επιστολές με τον Μπάμπατζ. Αυτές οι επιστολές διαβάζονταν ακριβώς όπως τα email που ανταλλάσσουμε σήμερα με συναδέλφους όταν εργαζόμαστε, με τακτικές σημειώσεις και σχόλια.

Μέχρι τα μέσα του 1843, η μετάφραση και οι σημειώσεις της Λάβλεϊς είχαν ολοκληρωθεί. Άρχισε να σκέφτεται σε ποιο άλλο θέμα ή πρόβλημα θα μπορούσε να επικεντρωθεί στη συνέχεια.

Δυστυχώς, λίγο μετά τη δημοσίευση της εργασίας, η υγεία της Λάβλεϊς άρχισε να επιδεινώνεται και πέρασε πολλούς μήνες πηγαίνοντας από γιατρό σε γιατρό. Μέχρι το 1851, οι γιατροί της είπαν ότι είχε καρκίνο. Πέθανε στις 27 Νοεμβρίου 1852, σε ηλικία 36 ετών. Η Λάβλεϊς θάφτηκε στον οικογενειακό τάφο του Λόρδου Βύρωνα δίπλα στον πατέρα της.

Πώς λοιπόν συνέβαλε το έργο της Λάβλεϊς στην επιστήμη των υπολογιστών όπως την γνωρίζουμε σήμερα;

Έβλεπε τον εαυτό της πρώτα και κύρια ως ερμηνεύτρια του έργου του Μπάμπατζ. Η συμβολή της στον τομέα της επιστήμης των υπολογιστών δεν αναγνωρίστηκε μέχρι το 1953. Εκείνη τη χρονιά, ο Bertram Vivian Bowden, Βρετανός πυρηνικός φυσικός, δημοσίευσε το βιβλίο του Faster Than Thought: A Symposium on Digital Computing Machines (Γρηγορότερη Από Τη Σκέψη: Ένα Συμπόσιο για τις Ψηφιακές Υπολογιστικές Μηχανές). Σε αυτό το βιβλίο, ο Bowden επανέφερε τη συμβολή της Λάβλεϊς στην ανάπτυξη της πληροφορικής.

Σήμερα, οι σημειώσεις της θεωρούνται η παλαιότερη και πιο ολοκληρωμένη περιγραφή των υπολογιστών. Η Λάβλεϊς προηγήθηκε των σύγχρονων παραδειγμάτων κατά σχεδόν έναν αιώνα! Οι δημιουργικές κριτικές δεξιότητές της όχι μόνο έθεσαν τις βάσεις για την ικανότητά της να γράψει το πρώτο πρόγραμμα υπολογιστή, αλλά και να προβλέψει σωστά το μέλλον της πληροφορικής.

Η Λάβλεϊς ήταν η πρώτη που έκανε τη διάκριση μεταξύ αριθμών και συμβολικών πράξεων. Ήταν επίσης η πρώτη που συνειδητοποίησε ότι μια μηχανή μπορούσε να χειριστεί όχι μόνο αριθμούς για να δώσει μια αριθμητική έξοδο, αλλά και σύμβολα, σύμφωνα με ορισμένους κανόνες. Οι συμβολικές πράξεις μπορούσαν να παρέχουν μια αλγεβρική έξοδο.

Έτσι, ένας υπολογιστής μπορούσε να υπολογίσει όχι μόνο 2 + 3, αλλά μπορούσε να υπολογίσει κάτι πολύ πιο περίπλοκο, όπως a2 – b2 = (a – b)(a + b).

Αυτό, σε συνδυασμό με την ιδέα ότι οι αριθμοί θα μπορούσαν να αντιπροσωπεύουν οντότητες διαφορετικές από την ποσότητα, σηματοδότησε μια θεμελιώδη μετάβαση. Ήταν η αρχή της συνειδητοποίησης ότι οι μηχανές μπορούσαν να κάνουν περισσότερα από το να υπολογίζουν απλώς. Μπορούσαν επίσης να εκτελούν σύνθετες εργασίες. Αυτή η ιδέα είναι ο λόγος για τον οποίο ο υπολογιστής ή το τηλέφωνό μας σήμερα μπορεί να κάνει πολύ περισσότερα από απλούς υπολογισμούς και τηλεφωνήματα.

Στο βιβλίο της "Σημείωμα Μεταφραστή G", που ο Άλαν Τούρινγκ ονομάζει "Ένσταση της Λαίδης Λάβλεϊς", η Λάβλεϊς έγραψε για την πεποίθησή της ότι ενώ οι υπολογιστές έχουν ατελείωτες δυνατότητες, δεν θα μπορούσαν να είναι πραγματικά έξυπνοι. Υποστήριξε ότι ένα πρόγραμμα μπορεί να κατασκευαστεί για να κάνει μόνο αυτό που εμείς οι άνθρωποι ξέρουμε πώς να κάνουμε.

"Η Αναλυτική Μηχανή δεν έχει καμία αξίωση να δημιουργήσει οτιδήποτε. Μπορεί να κάνει αυτό που ξέρουμε να δώσουμε εντολή να εκτελέσει. Μπορεί να ακολουθεί την ανάλυση, αλλά δεν έχει καμία δύναμη να προβλέψει οποιεσδήποτε... σχέσεις ή αλήθειες. Η αρμοδιότητά της είναι να μας βοηθά να διαθέτουμε ταχύτερα αυτό που ήδη γνωρίζουμε."

Με άλλα λόγια, πίστευε ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη δεν μπορεί να δημιουργήσει τίποτα πρωτότυπο χωρίς να μαθαίνει από την ανθρώπινη εισροή.

Αυτό ισχύει ακόμα και σήμερα, καθώς η Τεχνητή Νοημοσύνη γίνεται ολοένα και πιο συνηθισμένη στην καθημερινότητά μας. Ωστόσο, όλοι οι αλγόριθμοι της Τεχνητής Νοημοσύνης εξακολουθούν να απαιτούν εισροές με τη μορφή περιεχομένου που δημιουργείται από τον άνθρωπο (συνήθως από το διαδίκτυο) πριν μπορέσουν να απαντήσουν σε μια ερώτηση ή να γράψουν ένα ποίημα.

Το «Τεστ Λάβλεϊς» προτάθηκε το 2001 από τους Σέλμερ Μπρίνγκσγιορντ, Πολ Μπέλο και Ντέιβιντ Φερούτσι για να επικυρώσει τη θεωρία της ότι οι υπολογιστές θα έχουν «μυαλό» μόνο όταν μπορούν να δημιουργήσουν κάτι πρωτότυπο και ανεξάρτητο από την ανθρώπινη παρέμβαση. Μέχρι στιγμής αυτό δεν έχει επιτευχθεί.

Ενώ το ChatGPT και παρόμοια εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης μπορεί να φαίνεται ότι έχουν δικό τους «μυαλό», αυτά τα εργαλεία απλώς παπαγαλίζουν περιεχόμενο που δημιουργείται από τον άνθρωπο στο διαδίκτυο.

Η Άντα Λάβλεϊς ήταν μια απίστευτα έξυπνη γυναίκα. Το πάθος και η αποφασιστικότητά της την οδήγησαν να ψάξει περισσότερο και βαθύτερα από τους συγχρόνους της. Το μοναδικό της όραμα την οδήγησε να αναπτύξει μια πιο αφηρημένη κατανόηση της αναλυτικής μηχανής από ό,τι ο Μπάμπατζ. Κατανόησε την απίστευτα ισχυρή ιδέα του καθολικού υπολογισμού, έναν αιώνα πριν μπορέσει να υλοποιηθεί.

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ

Maria Callas Museum

Εισιτήρια 30.10.2023
MARIA CALLAS MUSEUMαπό 27/10 έως 29/023

To πάρκο της Επιστήμης

Εισιτήρια 17.02.2023
ΚΕΝΤΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣαπό 18/02 έως 19/028

Μονοήμερη εκδρομή Μυκήνες ‑ Ναύπλιο

Εισιτήρια 27.01.2023
METRO ΣΤΑΘΜΟΣ ΛΑΡΙΣΗΣ05/03

Μονοήμερη εκδρομή στο Γαλαξίδι

Εισιτήρια 03.01.2023
METRO ΣΤΑΘΜΟΣ ΛΑΡΙΣΗΣ27/02

Μονοήμερη εκδρομή στη Πάτρα για το Πατρινό Καρναβάλι

Εισιτήρια 03.01.2023
METRO ΣΤΑΘΜΟΣ ΛΑΡΙΣΗΣ26/02

Mονοήμερη εκδρομή Χελμός ‑ Καλάβρυτα

Εισιτήρια 12.12.2022
METRO ΣΤΑΘΜΟΣ ΛΑΡΙΣΗΣ29/01

Mονοήμερη εκδρομή Παρνασσός ‑ Αγόριανη

Εισιτήρια 12.12.2022
METRO ΣΤΑΘΜΟΣ ΛΑΡΙΣΗΣ22/01

Χριστουγεννιάτικα εκπαιδευτικά προγράμματα

Εισιτήρια 02.12.2022
ΚΕΝΤΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣαπό 26/12 έως 08/01

Μονοήμερη εκδρομή στη Στενή Ευβοίας

Εισιτήρια 02.12.2022
METRO ΣΤΑΘΜΟΣ ΛΑΡΙΣΗΣ15/01

COMBO Brice Marden ‑ Μόνιμες εκθέσεις

Εισιτήρια 19.07.2022
ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΥΚΛΑΔΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣαπό 20/05 έως 29/08

Brice Marden και Ελληνική Αρχαιότητα

Εισιτήρια 19.07.2022
ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΥΚΛΑΔΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣαπό 20/05 έως 29/08