Σκέψεις των Νάιρα Στεργίου και Εριφύλη Βενέρη (εικαστικό σχήμα COMOTIRIO, εικαστικοί, ερευνήτριες, στις οποίες ανήκει η ιδέα και η επιμέλεια της έκθεσης)

COMOTIRIO, το καλλιτεχνικό και επιμελητικό δίδυμο των Νάιρα Στεργίου (αριστερά) και Εριφύλη Βενέρη (δεξιά)

Το μυστήριο της γυναικείας φιλίας λοιπόν! Υπάρχει / δεν υπάρχει; Η ιδέα της έκθεσης ξεκίνησε μετά από ‘’ενδοσκόπηση’’ της δικής μας φιλίας. Συνεργαζόμαστε από το 2018. Γνωριστήκαμε έναν χρόνο πριν στο πλαίσιο της documenta 14, καθώς δουλεύαμε παρέα στο ΕΜΣΤ που φιλοξενούσε τότε τη διοργάνωση. Κολλήσαμε. Μας άρεσαν τα ίδια πράγματα, επιστρέψαμε την ίδια χρονιά από πολύχρονη απουσία στο εξωτερικό (2015), μέχρι που ανακαλύψαμε τυχαία ότι πηγαίναμε και στον ίδιο παιδικό σταθμό. Βίοι παράλληλοι και τεμνόμενοι δηλαδή μέχρι που βρεθήκαμε για να γνωριστούμε και επίσημα.

Εικαστικοί, με διεπιστημονικές σπουδές, αγάπη στον μαξιμαλισμό και στο να σκηνοθετούμε καταστάσεις. Παράλληλα, επιστρέψαμε σε μια Αθήνα με την οποία είχαμε κόψει δεσμούς, έπρεπε να επανασυνδεθούμε με τη σκηνή -σε μια πόλη όπου τόσα είχαν αλλάξει μέσα από τις συνεχείς παρενέργειες και συνέπειες της κρίσης, σε ένα κλίμα απόλυτης έλλειψης στήριξης και επιδοτήσεων που σε ωθούσε per se σε νέες μορφές συνεργασίας και πειραματικούς DIY τρόπους παραγωγής και παρουσίασης.

Ενώσαμε λοιπόν δυνάμεις και τα τελευταία δύο χρόνια της συνεργασίας μας ονομάσαμε το duo μας COMOTIRIO => όπου κομμωτήριο όχι μόνο ο ιερός τόπος συνάντησης / επίγειος παράδεισός μας ως γυναίκες (πάντα με χιουμοριστική διάθεση), αλλά και ένα βαπτιστικό όνομα που απο-στερεοτυποποιεί στεγανά και προκαταλήψεις, απελευθερώνεται από χροιές και εντυπώσεις, ανασυστήνεται με θράσος.

Περνώντας τώρα στην επικείμενη έκθεση, την οποία διοργανώνουμε και επιμελούμαστε. Έναυσμα αποτέλεσε η αρχειακή φωτογραφία των Σοφία Λασκαρίδου και Θάλεια Φλωρά-Καραβία, η ιστορία και οι μικροϊστορίες που φέρει η σχέση τους και η εποχή τους (επιτυχημένοι ζωγράφοι, πρώτη έκθεση γυναικών (πόσο μάλλον στον συντηρητικό Παρνασσό), κλπ.), αλλά και οι σύγχρονες / επίκαιρες αναγνώσεις που ενδεχομένως προκύπτουν σήμερα μέσα από το παράδειγμά τους (γύρω από ζητήματα έμφυλης τέχνης, συνεργατικών μοντέλων, διεκδίκησης και αυτοοργάνωσης). Πέραν όμως του γνωσιακού-αναλυτικού-εννοιολογικού μέρους του εγχειρήματος, το μεγαλύτερο κομμάτι του παραμένει συναισθηματικό, αφού επιθυμεί να προσεγγίσει τη συνύπαρξη, τη φιλία, την αλληλοϋποστήριξη, την αγάπη, τους δεσμούς.

Φανερώνοντάς σας έτσι το αυτοβιογραφικό στοιχείο που μας παρακίνησε να πραγματοποιήσουμε την ομαδική αυτή έκθεση, θα λέγαμε ότι με έναν τρόπο θέλαμε να γιορτάσουμε τη δημιουργική φιλία, τη συνεργασία μας. Οι καιροί είναι ιδιαίτερα δύσκολοι, δυσοίωνοι: γυναικοκτονίες, βιασμοί, απαγόρευση αμβλώσεων (ΗΠΑ)… Είχαμε την ανάγκη να σφυρίξουμε μια χαρμόσυνη νότα για να υμνήσουμε το woman power, τη δύναμη που πηγάζει από τη συμμαχία και τη συνέργεια. Χωρίς εγωισμούς, ζήλια και μικροπρέπειες (ή τέλος πάντων όλα αυτά ελαχιστοποιημένα, με μέτρο, άνθρωποι είμαστε).

Καλέσαμε να γιορτάσουν μαζί μας μέσω του εγχειρήματος γυναικεία σχήματα παγιωμένα ως συνεργατικά όπως: οι 2WO+1NE=2 (μόδα, ethical designer brand των Στέλλα Παναγοπούλου και Βαλίσια Γκότση), οι Flower Girls (εικαστικά, Ελευθερία Κοτζάκη, Δήμητρα Σταματοπούλου, Χριστίνα Σπανού), οι Νύφες του Μάλτεπε (εικαστικά, Εύα Γιαννακοπούλου και Περσεφόνη Μύρτσου), το ρεμπέτικο σχήμα ΑΝΑΦΑΝΔΟΝ (Αφροδίτη Μπόμπορα, Φανή Κάβουρα, Φωτεινή Ρεντζή), εμείς ως COMOTIRIO (εικαστικά).

Παράλληλα, ζητήσαμε από καλλιτέχνιδες που δρουν αυτόνομα να συμπράξουν για πρώτη φορά με μια φίλη καλλιτέχνιδα της επιλογής τους, ενεργοποιώντας μια παραγωγική διαδικασία που θα πήγαζε από τη μετουσίωση της προσωπικής σύνδεσης. Έτσι θα παρουσιαστούν τρια νέα ‘’συνεργατικά σχήματα - έργα’’, αυτά των Μαριλένα Αλιγιζάκη και Μάρω Μιχαλακάκου, των Μαρίνα Γιώτη και Κριστέλ Μακρή, των Θεοδώρα Μαλάμου και Μυρτώ Ξανθοπούλου.

Ιδιαιτέρως χαρούμενες είμαστε και για τη συμμετοχή του Ελληνικού Δικτύου Γυναικών Ευρώπης στο BFFEAE. Η κα Νίκη Ρουμπάνη, εικαστικός, ακτιβίστρια και πρόεδρος του ΕΔΓΕ θα μας παραχωρήσει εννέα πάνινες κούκλες προς παρουσίαση (όσες και οι συμμετοχές της έκθεσης), οι οποίες, με παρέμβασή της, δημιουργήθηκαν από τα θύματα σωματεμπορίας που φιλοξενήθηκαν στον ξενώνα του Δικτύου, εκπροσωπώντας τον αγώνα των γυναικών για επιβίωση.

Να ευχαριστήσουμε κλείνοντας από καρδιάς όλες τις συμμετέχουσες, η θετικότητά τους ήταν κινητήρια. Σας περιμένουμε στα εγκαίνια με μερικές ακόμα επιμελητικές προσθήκες που προς το παρόν δεν θα αποκαλύψουμε!