LOL Feed OMG Feed Retro Feed A-List Feed LGBTQI+ Feed
E-Daily

Σαν σήμερα: Το άγνωστο πραξικόπημα στην Αρχαία Αθήνα

Εκδηλώθηκε στις 9 Ιουνίου του 411 π.Χ.

Γράφει ο ΠΕΤΡΟΣ ΚΑΛΟΓΕΡΑΣ Δημοσίευση 9/6/2022 | 00:35

Σαν σήμερα: Το άγνωστο πραξικόπημα στην Αρχαία Αθήνα

Το κίνημα ή πραξικόπημα των ολιγαρχικών έγινε κατά την διάρκεια του Πελοποννησιακού Πολέμου (431-404 π.Χ.) και ανέτρεψε την αρχαία Αθηναϊκή Δημοκρατία. Ονομάστηκε η «Αρχή των 400» και εκδηλώθηκε στις 9 Ιουνίου του 411 π.Χ.

Οι Αθηναίοι μετά την καταστροφική εκστρατεία στην Σικελία, ένιωσαν τα θεμέλια της δημοκρατίας να κλονίζονται. Οι πλούσιοι κάτοικοι που χρηματοδοτούσαν τον πόλεμο, είδαν τις περιουσίες τους να μειώνονται αισθητά, με αποτέλεσμα να σχεδιάζουν την ανατροπή του πολιτεύματος και την εγκαθίδρυση ενός ολιγαρχικού καθεστώτος. Μάλιστα, κατέφυγαν και σε τρομοκρατικές μεθόδους για να πετύχουν τον σκοπό τους, όπως στην δολοφονία του Ανδροκλή που ήταν ένας από τους ηγέτες των δημοκρατικών.

Ο ιθύνων νους του κινήματος ήταν ο ρήτορας Αντιφώντας, ο οποίος κινούνταν στο παρασκήνιο, Με τους ολιγαρχικούς είχαν ταχθεί και οι δημαγωγοί Φρύνιχος και Πείσανδρος, παλιοί εχθροί που συμμάχησαν για τον κοινό σκοπό. Οι ολιγαρχικοί απαιτούσαν περιορισμό των δαπανών της πόλης – κράτους αλλά και περιορισμό των ενεργών πολιτών σε εκείνους που μπορόυσαν να ωφελήσουν την πόλη με το σώμα και τα λεφτά τους. Πίστευαν πως μόνο έτσι θα μπορούσαν αν ανακτήσουν το πλεονέκτημα που είχαν στην αρχή του πολέμου κατά της Σπάρτης.

Οι πραξικοπηματίες κέρδισαν την Εκκλησία του Δήμου όταν δήλωσαν πως με την βοήθεια του Αλκιβιάδη, η πόλη θα έπαιρνε χρηματική βοήθεια από τους Πέρσες. Όταν όμως ο Αλκιβιάδης για άλλη μια φορά φάνηκε ανάξιος εμπιστοσύνης, οι ολιγαρχικοί δεν μπορούσαν να κάνουν πίσω, πόσο μάλλον σε μια Αθήνα όπου η κατάσταση είχε ξεφύγει από κάθε έλεγχο. Πρότειναν λοιπόν στην Εκκλησία του Δήμου να διοριστεί η Βουλή των 400, που θα είχε την απόλυτη εξουσία, όσο μαινόταν ο πόλεμος και που θα συμβουλευόταν ένα σώμα 5.000 πολιτών, μόνο όμως αν το θεωρούσε αναγκαίο.

Οι 400 θα αποτελούνταν από ολιγαρχικούς, οι οποίοι είχαν καμία πρόθεση να μοιραστούν την εξουσία με τους 5.000 πολίτες. Και τα κατάφεραν. Διέλυσαν την εκλεγμένη Βουλή των 500 και κατέλυσαν την Δημοκρατία.

Οι ολιγαρχικοί αναζήτησαν σύμμαχο στο εγχείρημα τους στον Αθηναϊκό στόλο, ο οποίος βρισκόταν στην Σάμο και που χωρίς αυτόν δεν θα μπορούσε να επιβάλουν την θέληση τους. Ο στόλος αντέδρασε. Ορκίστηκε πίστη στην δημοκρατία και ουσιαστικά άφησε τους ολιγαρχικούς χωρίς μεγάλη δύναμη. Ο στόλος εξέλεξε καινούργιους αρχηγούς και έκανε γνωστή την πρόθεση του για συνέχιση του πολέμου εναντίον της Σπάρτης.

Στην Αθήνα, οι ολιγαρχικοί άρχισαν να τσακώνονται μεταξύ τους. Οι ακραίοι τα έβαλαν με τους μετριοπαθείς και αντίστροφα. Οι μετριοπαθείς, με αρχηγό τον Θηραμένη, ζητούσαν την αντικατάσταση των 400 με ένα διευρυμένο σώμα ολιγαρχικών που να έφταναν τις 5.000 και που θα συμμετείχαν και οι κατώτερες τάξεις. Από την άλλη, οι ακραίοι, με αρχηγό τον Φρύνιχο, θέλησαν να συνάψουν ειρήνη με τους Σπαρτιάτες, χωρίς να ενδιαφέρονται ούτε για την ηγεμονία αλλά ούτε και για την ανεξαρτησία την πόλης. Παράλληλα, άρχιζαν να χτίζουν ένα τείχος Ηετιώνεια χερσόνησο (σημερινή Δραπετσώνα). Ο Θηραμένης διέδωσε ότι το τείχος προοριζόταν για την απόβαση των Σπαρτιατών, με την πόλη να βράζει. Ο όχλος κατεδάφισε το τείχος και ο Φρύνιχος δολοφονήθηκε.

Οι μετριοπαθείς επικράτησαν και εγκαθίδρυσαν την «αρχή των 5.000» τον Σεπτέμβριο του 411 π.Χ. Ο Θουκυδίδης εξήρε το νέο πολίτευμα, ένα μείγμα ολιγαρχικών και δημοκρατικών φωνών. Ο ρήτορας Αντιφών καταδικάστηκε σε θάνατο και ήπιε το κώνειο ενώ ο Πείσανδρος, συμμάχησε με τους Σπαρτιάτες. Η δημοκρατία στην Αθήνα αποκαταστάθηκε περίπου έναν χρόνο μετά το πραξικόπημα, μετά την διπλή νίκη του Αθηναϊκού Στόλου στην Κύζικο.

ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ

Οι δολοφονίες του Σικάγο από Tylenol: 7 δηλητηριασμένα θύματα και μια επιστολή εκβιασμού

Ιστορικά 01.10.2023
Μια σειρά θανάτων από δηλητηρίαση στη μητροπολιτική περιοχή του Σικάγο το 1982

Η κατάρα του Τουταγχαμών και οι μύκητες

Επιστήμη 01.10.2023
Υπάρχει ή έχει επιστημονική εξήγηση;

Η γυναίκα που προσπάθησε να δολοφονήσει τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ

Ιστορικά 01.10.2023
«Τον κυνηγάω έξι χρόνια! Χαίρομαι που το έκανα»

Harvey Ball, o άνθρωπος που ανακάλυψε την χαμογελαστή φατσούλα

Άνθρωποι 01.10.2023
Τo Smiley είναι πασίγνωστο σε κάθε μέρος της γης

Η Ελληνίδα συγγραφέας που έκανε τα παιδιά να αγαπήσουν τα βιβλία

Άνθρωποι Χτες
Αγαπήθηκε από παιδιά και εκπαιδευτικούς

Ο κόσμος πρέπει να μάθει για το «karoshi», την υπερκόπωση της Ιαπωνίας, πριν να είναι αργά

Κόσμος Χτες
Μια πρόσφατη μελέτη του ΠΟΥ διαπίστωσε ότι οι θάνατοι που σχετίζονται με την εργασία και τα έτη ζωής έχουν αυξηθεί παγκοσμίως

Πώς να γίνετε «ψηφιακοί νομάδες» και να ταξιδέψετε όλο τον κόσμο με τα παιδιά σας

Κόσμος Προχτές
Είναι δυνατόν να συνδυάσετε την εργασία και την εκπαίδευση με την αναψυχή

Οι μοναδικοί τρεις κατάδικοι που μπόρεσαν να αποδράσουν από τις φυλακές του Αλκατράζ κι έγιναν ταινία

Άνθρωποι Προχτές
Διάβασε την ιστορία πίσω από «μία από τις μεγαλύτερες αποδράσεις στην αμερικανική ιστορία»

Οι πλημμύρες του Βόλου που δεν θα ξεχάσουν ποτέ οι ντόπιοι: Aπό το 1955 ως σήμερα

Ιστορικά Προχτές
Ημερομηνίες που έχουν μείνει ανεξίτηλες πλέον στη μνήμη των Βολιωτών

Σήμερα έμαθα: Πως οι πέτρες, τα μέταλλα και άλλα παράξενα υλικά καταλήγουν στο φαγητό μας;

Σήμερα έμαθα Προχτές
Η ανάκληση τροφίμων είναι ένα πολύ συχνό φαινόμενο

Τι κοινό έχουν τα σπίτια που νομίζουμε ότι είναι στοιχειωμένα;

Κόσμος Προχτές
Υπάρχει μια πολύ απλή εξήγηση

Σαν σήμερα: Η ιστορία πίσω από τη Σκότλαντ Γιαρντ

Σαν Σήμερα Προχτές
Ξεκίνησε στις 29 Σεπτεμβρίου του 1829