«Σκανάρισμα» σε όλες τις κινήσεις των τραπεζικών καταθετικών λογαριασμών, των πιστωτικών καρτών και των λογαριασμών εξυπηρέτησης δανείων, τις οποίες πραγματοποίησαν σε βάθος δεκαετίας οι φορολογούμενοι, θα μπορούν πλέον να κάνουν οι φορολογικές αρχές, οι υπηρεσίες του ΕΦΚΑ, οι δικαστικές αρχές και οι λοιπές υπηρεσίες δίωξης οικονομικών και άλλων εγκλημάτων όπως αποκαλύπτει ρεπορτάζ της εφημερίδας “Ελεύθερος Τύπος”.

Με τον τρόπο αυτό οι αρχές θα έχουν τη δυνατότητα να εντοπίζουν εύκολα και γρήγορα τα φυσικά πρόσωπα που έχουν διαπράξει οικονομικά εγκλήματα και άλλα αδικήματα του Ποινικού Κώδικα, συνδεόμενα άμεσα ή έμμεσα με ξέπλυμα μαύρου ή βρόμικου χρήματος.

Η δυνατότητα ηλεκτρονικής πρόσβασης σε όλα τα στοιχεία της τελευταίας δεκαετίας για τις κινήσεις των τραπεζικών καταθέσεων, των δανείων και των πιστωτικών καρτών των πολιτών παρέχεται στις ελεγκτικές, διωκτικές και δικαστικές αρχές και υπηρεσίες με μια νέα νομοθετική ρύθμιση που συμπεριέλαβε το υπουργείο Οικονομικών στο νόμο 4734/2020, ο οποίος ψηφίστηκε πρόσφατα από τη Βουλή, δημοσιεύθηκε προχθές στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και περιλαμβάνει σημαντικές τροποποιήσεις στις ισχύουσες διατάξεις του ν. 4557/2018 για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες.

Τι προβλέπει

Πρόκειται, συγκεκριμένα, για τη διάταξη του άρθρου 18 του ν. 4734/2020, με την οποία προβλέπεται ότι:

1. Το σύστημα Μητρώων Τραπεζικών Λογαριασμών και Λογαριασμών Πληρωμών (ΣΜΤΛ και Λ.Π.) -το οποίο δημιουργήθηκε από το 2013 με το ν. 4170 με σκοπό τη διευκόλυνση της άρσης του τραπεζικού απορρήτου ενώπιον των αρμόδιων ελεγκτικών, διωκτικών και δικαστικών αρχών καθώς και για την άμεση συλλογή στοιχείων σχετικών με την οικονομική κατάσταση και τις οικονομικές συναλλαγές προσώπων ύποπτων για οικονομικά εγκλήματα- θα αποτελεί στο εξής τον «κεντρικό αυτοματοποιημένο μηχανισμό ηλεκτρονικής ανάκτησης δεδομένων» για την έγκαιρη εξακρίβωση:

• οποιωνδήποτε προσώπων κατέχουν ή ελέγχουν λογαριασμούς πληρωμής, τραπεζικούς λογαριασμούς και τραπεζικές θυρίδες
• κάθε πληροφορίας για φυσικό πρόσωπο ή νομική οντότητα που τηρείται από πιστωτικά ιδρύματα, ιδρύματα πληρωμών και ιδρύματα ηλεκτρονικού χρήματος λειτουργούντα στην Ελλάδα.

2. Η ηλεκτρονική ανάκτηση των δεδομένων θα γίνεται με σκοπό τη διευκόλυνση της διαβίβασης και εξυπηρέτησης των αιτημάτων παροχής πληροφοριών που υποβάλλονται από το σύνολο των ελεγκτικών υπηρεσιών της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΔΟΥ, Ελεγκτικά Κέντρα, Υπηρεσία Ελέγχου και Διασφάλισης Δημοσίων Εσόδων, Τελωνεία κ.λπ.), το Σώμα Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος (ΣΔΟΕ), τη Μονάδα Εσωτερικού Ελέγχου του υπουργείου Οικονομικών, την Οικονομική Αστυνομία, το σύνολο των υπηρεσιών του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών του ΕΦΚΑ, τον οικονομικό εισαγγελέα, τον εισαγγελέα Εγκλημάτων Διαφθοράς, την Αρχή Καταπολέμησης της νομιμοποίησης των εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, τις δικαστικές και λοιπές διωκτικές αρχές.

3. Τα αιτήματα παροχής πληροφοριών αφορούν σε κάθε στοιχείο και πληροφορία που προκύπτει, για κάθε φυσικό και νομικό πρόσωπο, από την άρση του τραπεζικού και επαγγελματικού απορρήτου.

4. Οι πληροφορίες που είναι προσβάσιμες και μπορεί να αναζητηθούν μέσω του «κεντρικού αυτοματοποιημένου μηχανισμού ηλεκτρονικής ανάκτησης δεδομένων» είναι οι ακόλουθες:

• για κάθε κάτοχο λογαριασμού: το ονοματεπώνυμο
• για τον πραγματικό δικαιούχο του κατόχου λογαριασμού: το ονοματεπώνυμο
• για τον τραπεζικό λογαριασμό ή το λογαριασμό πληρωμών: ο αριθμός ΙΒΑΝ ή ο μοναδικός αριθμός λογαριασμού, η ημερομηνία ανοίγματος και κλεισίματος του λογαριασμού και το προοδευτικό υπόλοιπο, καθώς και η κίνηση του λογαριασμού για τη χρονική περίοδο των τελευταίων -από το αίτημα- δέκα (10) ετών
• για την ενεργή θυρίδα ασφαλείας: το ονοματεπώνυμο του μισθωτή, συμπληρωμένο:
  • είτε με τα άλλα στοιχεία αναγνώρισης που απαιτούνται για την εξακρίβωση της ταυτότητας του πραγματικού δικαιούχου, την επικαιροποίηση των στοιχείων και τη λήψη εύλογων μέτρων, όπως αυτά εξειδικεύονται με αποφάσεις της Τραπέζης της Ελλάδος και της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς,
  • είτε με έναν ενιαίο αριθμό αναγνώρισης και τη διάρκεια της περιόδου μίσθωσης
• για το λογαριασμό χορηγήσεων: η ημερομηνία ανοίγματος και κλεισίματος του λογαριασμού, καθώς και η κίνηση αυτού για τη χρονική περίοδο των τελευταίων -από το αίτημα- δέκα (10) ετών,
• για τις πιστωτικές κάρτες: η ημερομηνία ανοίγματος και κλεισίματος της κάρτας, καθώς και η κίνηση αυτής για τη χρονική περίοδο των τελευταίων -από το αίτημα- δέκα (10) ετών.

Fast track

Ουσιαστικά, με τη νέα αυτή διάταξη καθίσταται πιο εύκολος και πιο γρήγορος ο εντοπισμός φυσικών προσώπων που έχουν διαπράξει οικονομικά και άλλα εγκλήματα συνδεόμενα με ενέργειες ξεπλύματος μαύρου ή βρόμικου χρήματος, καθώς οι πάσης φύσεως συναλλαγές που έχουν πραγματοποιήσει τα πρόσωπα αυτά σε βάθος δεκαετίας θα τίθενται άμεσα στη διάθεση των αρμόδιων διωκτικών και εισαγγελικών αρχών και η τεκμηρίωση των αδικημάτων μέσω των προβλεπόμενων διασταυρωτικών φορολογικών και άλλων ελέγχων θα είναι άμεση. Δεδομένου δε ότι το αδίκημα του ξεπλύματος μαύρου ή βρόμικου χρήματος συνιστά κακούργημα με δεκαετή περίοδο παραγραφής, οι έλεγχοι στις κινήσεις των πιστωτικών καρτών, των λογαριασμών καταθέσεων και των λογαριασμών εξυπηρέτησης δανείων θα διενεργούνται σε βάθος δεκαετίας.

Στο… στόχαστρο

Ορισμένα από τα βασικά αδικήματα τα οποία θεωρούνται ότι συνδέονται άμεσα ή έμμεσα και με ενέργειες νομιμοποίησης μαύρου ή βρόμικου χρήματος είναι:

• Η σύσταση και δράση εγκληματικής οργάνωσης.
• Οι τρομοκρατικές πράξεις, η σύσταση και δράση τρομοκρατικής οργάνωσης, η χρηματοδότηση της τρομοκρατίας και τα τρομοκρατικά εγκλήματα.
• Η δωροληψία και η δωροδοκία υπαλλήλου.
• Η εμπορία επιρροής (η παράνομη παροχή έναντι αμοιβής εμπιστευτικών πληροφοριών και άλλων υπηρεσιών από «μεσάζοντες») και η δωροληψία και δωροδοκία στον ιδιωτικό τομέα.
• Η δωροληψία και δωροδοκία πολιτικών προσώπων και δικαστικών λειτουργών.
• Η εμπορία ανθρώπων.
• Η απάτη με υπολογιστή.
• Η σωματεμπορία.
• Τα χρηματιστηριακά αδικήματα.
• Τα ποινικά διωκόμενα αδικήματα της φοροδιαφυγής (αποφυγή πληρωμής φόρου εισοδήματος ή ΕΝΦΙΑ ή άλλου φόρου άνω των 100.000 ευρώ σε ένα έτος, μη απόδοση ΦΠΑ άνω των 50.000 ευρώ στο Δημόσιο σε μία φορολογική περίοδο ή σε ένα έτος, έκδοση ή λήψη εικονικών φορολογικών στοιχείων αξίας άνω των 100.000 ευρώ σε ένα έτος κ.λπ.), τα ποινικά διωκόμενα αδικήματα της λαθρεμπορίας και το αδίκημα της καθυστέρησης καταβολής χρεών άνω των 100.000 ευρώ προς το Δημόσιο για χρονικό διάστημα πέραν των 4 μηνών
• κάθε άλλο αδίκημα από το οποίο προκύπτει περιουσιακό όφελος και τιμωρείται με ποινή φυλάκισης.