Δάση, έρημοι, τοπία και οικοσυστήματα ζωτικής σημασίας για τον πλανήτη Γη κινδυνεύουν να υποστούν «μείζονα μεταμόρφωση» κατά τη διάρκεια του επόμενου αιώνα εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, προειδοποίησαν επιστήμονες την Πέμπτη.

Ορισμένες αλλαγές έχουν ήδη αρχίσει να συντελούνται στο νοτιοδυτικό τμήμα των ΗΠΑ, όπου πυρκαγιές μεγάλης κλίμακας κατέστρεψαν αχανείς δασικές εκτάσεις.

Μέσα στα επόμενα 100 ως 150 χρόνια, οι μεταβολές αυτές πιθανόν θα επεκταθούν, σε σαβάνες και σε ερήμους, ανατρέποντας την ισορροπία οικοσυστημάτων κι απειλώντας τη χλωρίδα και την πανίδα. Ιδίως στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ, κατά μια έρευνα που δημοσιεύεται στο περιοδικό Science.

«Αν αφήσουμε την κλιματική αλλαγή να ξεφύγει από κάθε έλεγχο, η βλάστηση σε αυτόν τον πλανήτη θα είναι τελείως διαφορετική από ό,τι σήμερα, και αυτό αντιπροσωπεύει έναν τεράστιο κίνδυνο για την βιοποικιλότητα του πλανήτη», τονίζει ο Τζόναθαν Όβερπεκ, πρύτανης της Σχολής για το Περιβάλλον και τη Βιωσιμότητα στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν.

Η έρευνα βασίστηκε στη μελέτη απολιθωμάτων και στοιχείων για τη θερμοκρασία που πάνε 21.000 χρόνια πίσω, όταν τερματιζόταν η τελευταία εποχή των παγετώνων και η θερμοκρασία στον πλανήτη αυξήθηκε από 4 ως 7 βαθμούς Κελσίου.

Ωστόσο, οι ειδικοί υπογραμμίζουν ότι οι προβλέψεις τους είναι συντηρητικές, καθώς αυτή η άνοδος της θερμοκρασίας οφειλόταν σε φυσικές μεταβολές και έγινε σε μια περίοδο σημαντικά πιο μακρόχρονη.

«Μιλάμε για το ίδιο εύρος αλλαγών μέσα σε 10 ως 20.000 χρόνια το οποίο συμπυκνώνεται σε έναν αιώνα ή δύο», τόνισε ο Στίβεν Τζάκσον, διευθυντής του Southwest Climate Adaptation Center του γεωλογικού ινστιτούτου των ΗΠΑ (USGS). «Τα οικοσυστήματα θα αναγκαστούν να προσαρμοστούν με μεγάλη βιασύνη».

Οι επιστήμονες θεωρούν ότι η μελέτη που δημοσιεύεται στο περιοδικό, η οποία βασίστηκε σε δεδομένα από σχεδόν 600 τοποθεσίες, είναι η πιο πλήρης για το θέμα μέχρι σήμερα. Συμπεριλαμβάνει στοιχεία για κάθε ήπειρο, εξαιρουμένης της Ανταρκτικής.

Οι πιο αξιοσημείωτες αλλαγές διαπιστώθηκαν σε μέσα προς υψηλά γεωγραφικά πλάτη, στη Βόρεια Αμερική και στην Ευρώπη, καθώς και στη Νότια Αμερική. Πρόκειται για τις περιοχές όπου υπήρχαν οι μεγαλύτεροι παγετώνες και θερμάνθηκαν περισσότερο όταν το κλίμα της Γης εξελίχθηκε.

Σύμφωνα με τους επιστήμονες, εάν οι εκπομπές των αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου και την υπερθέρμανση του πλανήτη περιοριστούν στα επίπεδα που ορίστηκαν ως στόχοι στη Συμφωνία του Παρισιού το 2015, «η πιθανότητα τροποποίησης μεγάλης κλίμακας της βλάστησης είναι κατώτερη του 45%», αλλά εάν δεν γίνει τίποτε, η πιθανότητα αυτή είναι «υψηλότερη του 60%».

Αυτές οι αλλαγές δεν θα επηρεάσουν απλά και μόνο τα δάση, αλλά και το πόσιμο νερό και τον κύκλο της δημιουργίας του νερού.