Πληθώρα αρχαιολογικών ευρημάτων έχει φέρει στο φως η σκαπάνη των αρχαιολόγων, που εργάζονται στους σταθμούς του Μετρό Θεσσαλονίκης, αποκαλύπτοντας ανοιχτούς αρχαιολογικούς χώρους αλλά και 300.000 κινητά ευρήματα.

Σήμερα, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης και η Αττικό Μετρό Α.Ε. παρουσιάζουν όλα αυτά τα σπάνια ευρήματα σε μια ημερίδα με τίτλο «Και Αρχαία και Μετρό». Η παρουσιάση είναι ανοιχτή στο κοινό και θα πραγματοποιηθεί στην Αρχαία Αγορά, στις 12:00.

Χαρακτηριστικοί των «θησαυρών», που έχουν αποκαλυφθεί, είναι το προκασσάνδρειο πόλισμα και το νεκροταφείο ρωμαϊκών χρόνων στις παρυφές της Αρχαίας Αγοράς, η ανατολική νεκρόπολη στο σταθμό «Σιντριβάνι», αλλά και ο αστικός χώρος στους σταθμούς «Αγίας Σοφίας» και «Βενιζέλου», όπου καταδεικνύεται η οργάνωση πόλης από την ίδρυση της Θεσσαλονίκης, έως το τέλος της όψιμης αρχαιότητας.

Η πόλη σχεδιάστηκε στα πεδινά της τμήματα με το ιπποδάμειο πολεοδομικό σύστημα. Δρόμοι, κάθετοι μεταξύ τους, διαμορφώνουν οικοδομικές νησίδες με κτίσματα οικιστικής και εργαστηριακής χρήσης.

Ο ίδιος σχεδιασμός διατηρείται και στους ρωμαϊκούς χρόνους, με μετασκευές μικρής κλίμακας στην κάτοψη των κτισμάτων. Στον 4ο αι. μ.Χ. οι μαρμαρόστρωτοι πλέον δρόμοι πλαισιώνονται από κιονοστήρικτες στοές και εκατέρωθεν αυτών ανεγείρονται μεγάλα κτηριακά συγκροτήματα με πολυτελή ψηφιδωτά δάπεδα, εντοίχιο γραπτό διάκοσμο, ορθομαρμαρώσεις και opus sectile.

Την ίδια εποχή, κατασκευάζεται κρηναίο οικοδόμημα/νυμφαίο που εμφανίζει επάλληλες οικοδομικές φάσεις. Δραστική επέμβαση στον πολεοδομικό σχεδιασμό της πόλης συντελείται στον 6ου αι.: ο μαρμαρόστρωτος decumanus διαπλατύνεται, τα παλαιότερα οικοδομήματα ισοπεδώνονται και στη θέση τους διαμορφώνονται πλακόστρωτες πλατείες στα κεντρικά σταυροδρόμια της πόλης.

Οι επιβλητικές αυτές αρχιτεκτονικές διαμορφώσεις του δημόσιου χώρου -πλατείες, στοές και κρήνες/νυμφαία- στην πορεία των κεντρικών οδών αποτελούν την τελευταία μνημειακή εικόνα της ύστερης αρχαιότητας