Σίγουρα, ακούγεται προφανές: Χρειάζεσαι οξυγόνο για να επιβιώσεις. Η αναπνοή είναι 100% προς το συμφέρον σου. Αλλά, δυστυχώς, η διαδικασία της αναπνοής δεν είναι πάντα τόσο απλή όσο η εισπνοή και η εκπνοή.

Σκέψου το: Πόσο συχνά πρέπει να υπενθυμίζουμε στον εαυτό μας, ή ίσως σε άλλους, να «παίρνουμε βαθιές αναπνοές» όταν είμαστε αγχωμένοι ή λυπημένοι ή καταβεβλημένοι;

Όταν το σώμα βρίσκεται υπό πίεση, συχνά βιώνει κάτι που ονομάζεται «αναπνοή με προσπάθεια». Οι αναπνευστικοί μύες συστέλλονται και γενικά υπάρχουν υψηλότερα επίπεδα μυϊκής έντασης σε όλο το σώμα. Όσο περισσότερο χρειαζόμαστε αέρα, τόσο περισσότερο πρέπει να υπενθυμίζουμε στον εαυτό μας να τον πάρουμε. Αυτή η αναπνοή με προσπάθεια έρχεται σε αντίθεση με τη χαλαρή αναπνοή, κατά την οποία οι μύες λειτουργούν κυρίως κατά την εισπνοή, αλλά χαλαρώνουν κατά την εκπνοή.

Είναι σχεδόν ειρωνικό, το σώμα χρειάζεται περισσότερο οξυγόνο που διοχετεύεται στους μύες όταν ασκούμαστε, και όμως είμαστε προγραμματισμένοι να κάνουμε αυτή τη διαδικασία πιο δύσκολη για τους εαυτούς μας. Υπάρχουν κάποιοι που πιστεύουν ότι αυτή η επίπονη αναπνοή μπορεί να χρησιμοποιηθεί προς όφελός μας κατά τη διάρκεια των προπονήσεων. Συγκεκριμένα, της προπόνησης με βάρη, μέσω κάτι που ονομάζεται ελιγμός Valsalva (ουσιαστικά αυτό που κάνετε όταν προσπαθείτε να ξεβουλώσετε τα αυτιά σας σε ένα αεροπλάνο). Πραγματοποιείται με βίαιη εκπνοή κρατώντας τη μύτη και το στόμα κλειστά, και πολλοί γιατροί δεν τον προτείνουν, αν και οι αναφορές για τους κινδύνους του για τους αρσιβαρίστες παραμένουν ανεπιβεβαίωτες.

Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν φορές που το άγχος μπορεί να σας κάνει να νιώθετε λαχανιασμένοι, παρόλο που παίρνετε επιπλέον αέρα. Όλα καταλήγουν στην αντίδρασή μας «μάχη ή φυγή». Εν αναμονή της «μάχης ή φυγής», αναπνέουμε αυτόματα πιο γρήγορα, ελπίζοντας ότι το επιπλέον οξυγόνο θα μας βοηθήσει να κινηθούμε πιο γρήγορα ή να αγωνιστούμε πιο σκληρά. Αλλά στην πραγματικότητα δεν βρισκόμαστε σε κίνδυνο, ούτε κάτι άμεσο, ούτως ή άλλως, οπότε μένουμε εκεί, αναπνέοντας πολύ γρήγορα.

Όταν πέρνουμε πολύ αέρα, πολλοί πιστεύουν ότι συμβαίνει επειδή το σώμα μας αντιδρά στην έλλειψη οξυγόνου. Αντίθετα, μας λείπει διοξείδιο του άνθρακα επειδή αναπνέουμε περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα από ό,τι έχουμε την ευκαιρία να δημιουργήσουμε. Αν και οι γιατροί εξακολουθούν να συζητούν αν η έλλειψη ή η περίσσεια CO2 προκαλεί τον αρχικό υπεραερισμό, το τελικό αποτέλεσμα είναι ο εγκέφαλός μας (που μας ξεγελάει για άλλη μια φορά) να μας κάνει να πιστεύουμε ότι πρέπει να εισάγουμε περισσότερο οξυγόνο στην κυκλοφορία του αίματός μας, παρόλο που ήδη έχουμε άφθονο. Η επιβράδυνση της αναπνοής μας είναι μια λύση εδώ, και εκεί επανέρχεται όλο αυτό το πράγμα του «πάρτε βαθιές αναπνοές».

Ο τρόπος που αναπνέουμε είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με τον τρόπο που ζούμε τη ζωή μας, με τεράστιο αντίκτυπο στη φυσιολογία και την υγεία μας. «Μπορείτε να επηρεάσετε το άσθμα. Μπορείτε να επηρεάσετε τη χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια. μπορείτε να επηρεάσετε την καρδιακή ανεπάρκεια», δήλωσε στο NPR ο Mladen Golubic, γιατρός στο Κέντρο Ολοκληρωμένης Ιατρικής της Κλινικής Cleveland. «Υπάρχουν μελέτες που δείχνουν ότι οι άνθρωποι που ασκούν ασκήσεις αναπνοής και έχουν αυτές τις παθήσεις, ωφελούνται».

Την επόμενη φορά, λοιπόν, που θα είστε αγχωμένοι, θυμηθείτε το τραγούδι της Άννα Νάλικ από το 2004 και το «Breathe, just breathe».