Σημείωμα της σκηνοθέτιδος

Όταν το 1938 ο Πάτρικ Χάμιλτον έγραψε το “Gaslight”, ούτε που φανταζόταν ότι ο τίτλος που επέλεξε για το έργο του, θα χρησιμοποιούνταν αργότερα στην Ψυχολογία, ως τίτλος για μία από τις πιο κακοποιητικές τακτικές ψυχολογικής βίας και χειραγώγησης. Το ίδιο το έργο πρωτοπαρουσιάστηκε σαν ένα ατμοσφαιρικό, βικτωριανό θρίλερ. Λίγα χρόνια μετά την πρώτη του παράσταση όμως, αποτέλεσε «σταθμό» στην ορολογία των Ψυχολογικών επιστημών.

Ένας άνθρωπος εγκλωβισμένος μέσα σ’ ένα μυστηριώδες σπίτι, όπου όλα δείχνουν να τον απειλούν, όπου πλανάται παντού ένας απροσδιόριστος κίνδυνος κι όπου αναγκάζεται συνεχώς να περπατάει πάνω σ’ ένα τεντωμένο σκοινί, είναι ο εφιάλτης που δημιούργησε ο συγγραφέας για να τοποθετήσει μέσα εκεί τη δράση του έργου. Όμως, το ίδιο το έργο δεν είναι ένα απλό θρίλερ. Το «Φως του γκαζιού» με τη αμυδρή φλογίτσα του, φωτίζει όλη εκείνη την συναισθηματική και ψυχολογική βία που ασκείται σ’ ένα άτομο, με διάφορες προφάσεις, αλλά με πραγματικό κίνητρο την ποταπή ευχαρίστηση που όλο αυτό προκαλεί στον θύτη. Και το θύμα, αν καταφέρει να ξεφύγει, βγαίνει από αυτήν την κακοποιητική κατάσταση «σακατεμένο» ψυχικά και σωματικά.

Το να μην εμπιστεύεται ένας άνθρωπος το μυαλό του, τις αισθήσεις του, την ικανότητά του να αντιλαμβάνεται τον κόσμο έτσι ακριβώς όπως είναι, αλλά να αμφιβάλλει για καθετί που τον περιβάλλει, είναι ένα πραγματικό μαρτύριο. Και το «Φως του γκαζιού» χαμηλώνει και δυναμώνει, σηματοδοτώντας τον φοβερό κίνδυνο που έρχεται και φεύγει, αλλά που δεν παύει ποτέ να είναι «παρών».

Μπορεί άραγε να επέλθει κάποτε η κάθαρση, όταν όλα είναι τόσο συγκεχυμένα;

Άννα Ετιαρίδου

Gaslight: Ένα απο τα σημαντικότερα βρετανικά θεατρικά έργα του εικοστού αιώνα

Το “Φως του Γκαζιού” είναι ένα από τα μακροβιότερα έργα στο Broadway με συνολικά 1,295 παραστάσεις. 

Διασκευάστηκε κινηματογραφικά δύο φορές. Αρχικά στη Βρετανία το 1940, σε σκηνοθεσία Θόρολντ Ντίκινσον, με την Νταϊάνα Γουϊνιαρντ και τον Αντόν Γουώλμπρουκ στους πρωταγωνιστικούς ρόλους. Το 1944 το έργο μεταφέρεται στις αμερικανικές αίθουσες από την MGM σε σκηνοθεσία Τζωρτζ Κούκορ. Στον πρωταγωνιστικό ρόλο η Ίνγκριντ Μπέργκμαν, η οποία κερδίζει Όσκαρ Α’ Γυναικείου Ρόλου για την ερμηνεία της. 

Μέχρι και σήμερα, το έργο συνεχίζει την λαμπρή πορεία του στις θεατρικές σκηνές όλου του κόσμου.