Δυο μήνες μετά την έναρξη της Επανάστασης του 1821, και συγκεκριμένα στις 23 Μαΐου, ο ελληνικός στόλος αποτελούμενος από 57 πλοία βγήκε στο Αιγαίο έχοντας πληροφορίες πως ο τουρκικός στόλος θα χτυπήσει από μέρα σε μέρα.
Την επομένη εθεάθησαν τρία πλοία, δυο μπρίκια και ένα μεγαλύτερο που παρακολουθούσε από απόσταση. Τα δυο μπρίκια ήταν εμπορικά με ρωσική σημαία και οι πλοίαρχοι πληροφόρησαν τους Έλληνες πως τους ακολουθούσε ένα πολεμικό δίκροτο χωρίς σημαία.
Οι Έλληνες συμπέραναν ότι ανήκε στον τουρκικό στόλο. Το δίκροτο άλλαξε κατεύθυνση και στράφηκε προς την Λέσβο και το λιμάνι της Ερεσσού. Ένα από τα ελληνικά πλοία άρχισε να βάλει κατά του δικρότου, αλλά όταν δέχθηκε πυρά οπισθοχώρησε. Το τουρκικό δίκροτο έφτασε στο λιμάνι και αποβίβασε απόσπασμα. Τα ελληνικά πλοία μετά από αποτυχημένη δεύτερη επίθεση αναγκάσθηκαν να υποχωρήσουν.
Η αδυναμία του ελληνικού ναυτικού άρχισε να φαίνεται. 57 πλοία δεν μπορούσαν να τα βάλουν με ένα πολεμικό δίκροτο. Τότε στην συνάντηση των ναυάρχων, ο Ψαριανός Νικολής Αποστόλης, έριξε την ιδέα πως πρέπει να γίνει χρήση πυρπολικού. Ο άνεμος ωστόσο δεν βοηθούσε ώστε να έρθει γρήγορα το πυρπολικό από τα Ψαρά το οποίο ήταν υπό κατασκευή.
Ένας από τους αξιωματικούς του Αποστόλη, είπε πως μπορούσε να κατασκευάσει γρήγορα ένα πυρπολικό. Κι έτσι κι έγινε. Στις 25 Μαΐου ήταν έτοιμο. Ο πλοίαρχος Ιωάννης Θεοχάρης το οδήγησε εναντίον του τουρκικού δικρότου, αλλά εκείνο πρόλαβε να το απομακρύνει. Το πυρπολικό άρχισε να φλέγεται και οι πυρπολητές μετά βιας διασώθηκαν.
Ο Δημήτρης Παπανικολής
Οι Έλληνες άρχισαν να απογοητεύονται. Εκεί παρουσιάστηκε ο πλοίαρχος Δημήτρης Παπανικολής, ο οποίος ισχυρίστηκε ότι μπορεί να φέρει εις πέρας την αποστολή. Η μετατροπή ενός ακόμα πλοιαρίου σε πυρπολικό ήταν γεγονός και το πρωί της 27ης Μαΐου, ο Παπανικολής θέλησε να επιτεθεί με το φως της ημέρας κιόλας. Στις 8.30 δυο πυρπολικά έπλευσαν προς το λιμάνι της Ερεσσού, αφού έφτασε κι εκείνο από τα Ψαρά με κυβερνήτη τον Γεώργιο Καλαφάτη.
Ο Παπανικολής πλεύρισε με επιτυχία το τουρκικό δίκροτο, όχι όμως και ο Καλαφάτης. Έβαλε μπουρλότο στο πυρπολικό του, με τους Τούρκους να προσπαθούν να το απομακρύνουν. Το πλήρωμα του Παπανικολή προσπαθούσε να δέσει το φλεγόμενο πυρπολικό ώστε να καταστρέψουν ολοσχερώς το τουρκικό πλοίο. Κατάφεραν μάλιστα να διαφύγουν με βάρκα, χωρίς απώλειες.
Η πυρπόληση του τουρκικού δικρότου στην Ερεσσό (πίνακας του Κωνσταντίνου Βολανάκη)
Η αποστολή ήταν επιτυχημένη. Το τουρκικό δίκροτο κάηκε ολοσχερώς μέσα σε 35 λεπτά. Η πυρπόληση του τουρκικού πλοίου στην Ερεσσό, ήταν το πρώτο μεγάλο ναυτικό κατόρθωμα της Ελληνικής Επανάστασης. Έκανε τους Έλληνες να συνειδητοποιήσουν ότι ο τουρκικός στόλος δεν είναι ανίκητος και πως έχουν την δύναμη να τον αντιμετωπίσουν με επιτυχία.
Πληροφορίες: sansimera.gr
