1857 – Πέθανε ο εθνικός μας ποιητής, Διονύσιος Σολωμός

Ο εθνικός μας ποιητής, ο ένας από τους δυο πόλους της ελληνικής ποίησης όπως είχε πει ο Οδυσσέας Ελύτης στην ομιλία του στην απονομή του Νόμπελ Λογοτεχνίας, γεννήθηκε λίγο πριν μπει ο 19ος αιώνας, στις 8 Απριλίου του 1978, στην Ζάκυνθο. Ήταν εξώγαμος γιος του κόντε Νικολάου Σολωμού και της υπηρέτριάς του, της Αγγελικής Νίκλη.

Ο Σολωμός έμεινε σε πολύ μικρή ηλικία ορφανός και όταν έκλεισε τα δέκα, έφυγε για την Ιταλία, συνοδευόμενος από τον Ιταλό δάσκαλό του. Στα 17 θα πάρει το απολυτήριό του και γράφεται στο Πανεπιστήμιο της Πάβιας, όπου σπούδασε Νομική. Όμως παρόλο που τελικά πήρε το πτυχίο, δεν ενδιαφέρθηκε ούτε στιγμή για το επάγγελμα του δικηγόρου. Παράλληλα με τις σπουδές του, άρχισε να γράφει στίχους στα ιταλικά και ήρθε σε επαφή με εξέχοντες φιλόσοφους, φιλόλογους και λογοτέχνες της εποχής.

Στα 20 του χρόνια επέστρεψε στην Ζάκυνθο. Έμεινε στην γενέτειρά του για δέκα χρόνια και με την τεράστια επιρροή που άσκησε πάνω του η «Ελληνική Επανάσταση», εμπνεύστηκε τα αριστουργήματά του, γράφοντας πλέον στα ελληνικά.

Το πρώτο του ολοκληρωμένο εκτενές ποίημα, είναι ίσως και το πιο γνωστό του. Ο «Ύμνος εις την Ελευθερίαν», απόσπασμα του οποίου καθιερώθηκε ως Εθνικός Ύμνος της Ελλάδας, σε μελοποίηση Νικόλαου Μάντζαρου (1865) και αποτελείται από 158 στροφές ή 632 στίχους.

Ακολούθησαν και άλλα γνωστά του ποιήματα, όπως το «Εις το θάνατο του Λόρδου Μπάυρον», «Η καταστροφή των Ψαρών», «Ο Κρητικός», «Οι Ελεύθεροι Πολιορκημένοι» και ο «Ο Πορφύρας».

Από το 1928 και μετά, εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Κέρκυρα. Συνέχισε να γράφει ποιήματα, όντας σχεδόν απομονωμένος. Γι’ αυτό άλλωστε λέγεται πως επέλεξε την Κέρκυρα, ώστε να προσφέρει στον μοναχικό και κάπως ιδιότροπο χαρακτήρα του, την αίσθηση της απομόνωσης, που την χρειαζόταν. Τα επόμενα χρόνια ήταν τα πιο ευτυχισμένα της ζωής του, αφού απομονώθηκε και μελέτησε εντατικά την γερμανική ρομαντική φιλοσοφία και ποίηση, ενώ συγχρόνως έγραψε και τελειοποίησε το έργο του «Η γυναίκα της Ζάκυθος».

Ύστερα από την περιπέτεια της δίκης που είχε με τον ετεροθαλή αδελφό του (από την πλευρά της μητέρας του) για την πατρική περιουσία και παρόλο που δικαιώθηκε, ο Σολωμός επηρεάστηκε πολύ αρνητικά απ’ όλα αυτά. Ωστόσο δεν σταμάτησε ποτέ να γράφει. Είχε φτάσει αισίως στην πιο ώριμη συγγραφική του εποχή.

Δεν επισκέφτηκε ποτέ την ελεύθερη Ελλάδα. Δεν ήθελε όπως είχε πει να «θεατρίζει στο εθνικό του φρόνημα αλλά μες το άγιο βήμα της ψυχής». Το 18949, παρασημοφορήθηκε με τον Χρυσό Σταυρό του Σωτήρος, γιατί με την ποίησή του «διέγειρε τα αισθήματα του λαού στον αγώνα για εθνική ανεξαρτησία».

Πέθανε σαν σήμερα στις 9 Φεβρουαρίου (συμπληρώνονται ακριβώς 160 χρόνια από τον θάνατό του), από αλλεπάλληλες εγκεφαλικές συμφορήσεις. Οκτώ χρόνια αργότερα τα οστά του μεταφέρθηκαν στην Ζάκυνθο.

1881 – Πέθανε η κορυφαία μορφή της παγκόσμιας λογοτεχνίας, Φίοντορ Ντοστογιέφσκι

Μια εξέχουσα και κορυφαία μορφή της παγκόσμιας λογοτεχνίας, που τα έργα του διαβάζονται φανατικά μέχρι και σήμερα, αποτελώντας μια απαραίτητη ανάγνωση για κάθε νέο συγγραφέα ή «βιβλιοφάγο».

Γεννήθηκε στις 11 Νοεμβρίου του 1821 στην Μόσχα. Δεν ήταν αριστοκρατικής καταγωγής. Ο πατέρας του ήταν γιος κληρικού και σύμφωνα με την παράδοση έπρεπε να ακολουθήσει και αυτός την ίδια πορεία. Σπούδασε όμως ιατρική, έγινε στρατιωτικός γιατρός και έτσι κατόρθωσε να μπει στην αριστοκρατία. Ανήκε στην τάξη των «Rasnotchinzen», που αποτελούνταν από άτομα που απέκτησαν προσβάσεις στην αριστοκρατία βασιζόμενοι στις ικανότητές τους, όπως ιατρική, λογοτεχνία, δημοσιογραφία κ.α.

Ο Πατέρας του για αν εξασφαλίσει την οικογένειά του, αγόρασε ένα μεγάλο αγρόκτημα, ώστε να αποκτήσει ευκολότερα πρόσβαση στην αριστοκρατία. Ο μικρός Φίοντορ δεν μεγάλωσε ακριβώς φτωχά, αλλά παρατήρησε την φτώχεια στο πτωχοκομείο όπου ήταν διευθυντής ο πατέρας του.

Έμεινε ορφανός από πατέρα σε ηλικία 18 ετών, αφού ο πατέρας του δολοφονήθηκε από χωρικούς επειδή τον μισούσαν λόγω του αυταρχικού του χαρακτήρα. Ο Φίοντορ πήγε οικότροφος σε δυο σχολεία στην Μόσχα, ένα από τα οποία ήταν γαλλικό.

Όταν τελείωσε τις εγκύκλιες σπουδές του, μετακόμισε στην Πετρούπολη και σπούδασε σε μια κρατική στρατιωτική σχολή μηχανικών. Όμως σε ηλικία 22 ετών, το 1843, αποφάσισε να ασχοληθεί αποκλειστικά με την λογοτεχνία.

Έξι χρόνια αργότερα συνελήφθη για συμμετοχή σε προδοτική συνωμοσία και πέρασε έκτακτο στρατοδικείο. Του επιβλήθηκε ποινή τεσσάρων ετών σε καταναγκαστικά έργα και να υπηρετήσει ως απλός στρατιώτης για απροσδιόριστο διάστημα. Ο Ντοστογιέφκι κατηγορήθηκε λόγω της συμμετοχής του σε μια πολιτικοφιλοσοφική λέσχη που έμεινε γνωστή ως «κίνηση Πετράσεφσκι».

Στο δικαστήριο δεν αρνήθηκε τις φιλελεύθερες πεποιθήσεις του. Παρουσίασε τον εαυτό του σαν έναν αφελή ανθρωπιστή που είχε την ανάγκη να έχει πρόσβαση στην βιβλιοθήκη Πετρασέφσκι. Αρχικά καταδικάστηκε σε θάνατο, αλλά ύστερα από έναν πόλεμο νεύρων με εικονικές εκτελέσεις, τον μετέφεραν στο Όμσκ της Σιβηρίας για να εκτίσει την τετραετή ποινή του σε καταναγκαστικά έργα. Το 1856 θα γίνει αξιωματικός και τρία χρόνια αργότερα θα του επιτραπεί να επιστρέψει στην Ευρωπαϊκή Ρωσία.

Μαζί με τον αδελφό του εξέδωσε δυο περιοδικά που όμως δεν πήγαν καλά και έτσι ο Ντοστογιέφσκι βρέθηκε καταχρεωμένος. Ο μόνος τρόπος να ξεχρεώσει ήταν η συγγραφή. Όμως πάνω στην απελπισία του, ήρθε στην επιφάνεια και μια μανία για τον τζόγο, απόρροια της οικονομικής του κατάστασης. Ο τζόγος τον βύθισε ακόμα περισσότερο μέσα στα χρέη.