1933 – Καταργείται η ποτοαπαγόρευση στις ΗΠΑ

Πρόκειται για ένα μέτρο που έκανε μεγαλύτερο κακό παρά καλό και κράτησε επίσημα για 13 ολόκληρα χρόνια. Η κυβέρνηση στην προσπάθειά της να ελέγξει τον δικό της φόβο για την ηθική και πρακτική παρακμή μιας χώρας που έβγαινε από τον Α’ παγκόσμιο πόλεμο, επέβαλλε την ποτοαπαγόρευση, η οποία απαγόρευσε την παραγωγή, την πώληση ή τη μεταφορά των αλκοολούχων ποτών στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Ξεκίνησε από το 1917, με την ψήφιση της 18ης τροπολογίας, και επικυρώθηκε την 1η Ιανουαρίου του 1920 με τον νόμο Volstead. Όμως η κάθε είδους «απαγόρευση», έχει πολλές φορές τα αντίθετα αποτελέσματα. Έτσι συνέβη και σε αυτή την περίπτωση.

Ο κόσμος συνέχιζε να πίνει και σε ορισμένες περιπτώσεις παρατηρήθηκε αύξηση της κατανάλωσης. Η μαφία άρχισε να βγάζει ακόμα περισσότερα χρήματα και να γιγαντώνεται, πουλώντας παράνομα αλκοόλ. Τα μπαρ που πουλούσαν αλκοόλ παράνομα, τα λεγόμενα «speakeasies», ξεφύτρωναν από εδώ και από εκεί, με την Νέα Υόρκη να έχει πάνω από 30.000. Οι ασφαλιστικές εταιρείες ανέφεραν τότε πως η τιμή του αλκοόλ ανέβηκε περίπου 300%, αποτελώντας έναν τρόπο γρήγορου και εύκολου πλούτου για πολλούς επιτήδειους. Ακόμα και οι γιατροί θησαύριζαν, συνταγογραφώντας ουίσκι για ιατρικούς λόγους, το οποίο οι «ασθενείς» αγόραζαν από τα φαρμακεία νόμιμα.

Οι συμμορίες του δρόμου όλο και πλήθαιναν. Οι περισσότεροι παρασκεύασαν μόνοι τους αλκοόλ και το πουλούσαν σε ιδιώτες οι στα «speakeasies». Η διαφθορά στους κόλπους της αστυνομίας ήταν τόσο μεγάλη, που πολλοί λένε πως ο αρχιμαφιόζος Αλ καπόνε εκείνη την εποχή ήλεγχε του μισούς αστυνομικούς του Σικάγο. Οι παράνομοι διακινητές έγιναν «λαϊκοί ήρωες», ειδικότερα στην περίοδο της μεγάλης ανεργίας που ακολούθησε το «κραχ» του 1929. Η εγκληματικότητα ανέβηκε κατακόρυφα στις μεγάλες πόλεις, με την κυβέρνηση να έχει αποτύχει παταγωδώς στο σχέδιό της.

Η μαφία συνέχισε την δράση της και άρχισε τις μαζικές κλοπές βιομηχανικής αλκοόλης της οποίας η μετουσίωση που χρησιμοποιούνταν για την παραγωγή βαφών και καυσίμων. Αυτό το αλκοόλ επαναδιυλιζόταν προκειμένου να μετατραπεί σε πόσιμο. Η μετουσίωση του αλκοόλ είχε ξεκινήσει από το 1906, με την κυβέρνηση να απαιτεί την διαδικασία για τους παρασκευαστές που ήθελαν να αποφύγουν τους φόρους. Υπολογίζεται πως μέχρι τα το 1925, είχαν κλαπεί περίπου 60 εκατομμύρια γαλόνια βιομηχανικής αλκοόλης για να ικανοποιηθούν οι πότες της χώρας.

Παρόλο που οι θάνατοι που οφείλονταν στο αλκοόλ μειώθηκαν κατά την διάρκεια της ποτοαπαγόρευσης, τίποτα άλλο δεν πήγε βάση του σχεδιασμού. Οι θάνατοι από παράνομες δραστηριότητες αυξήθηκαν, ενώ οι κυβέρνηση των ΗΠΑ προέβη σε μια απονενοημένη και εγκληματική πράξη για να περιορίσει την κατανάλωση.

Έτσι ξεκίνησε ο διαβόητος πόλεμος των χημικών, όταν το 1926 η κυβέρνηση του Calvin Coolidge στράφηκε στην χημεία. Η διαδικασία μετουσίωσης τώρα περιελάμβανε δηλητηριώδη μεθανόλη, πικρές ουσίες ή και κηροζίνη, νικοτίνη, αιθέρα, χλωροφόρμιο και στρυχνίνη. Η πιο θανατηφόρα όμως αποδείχτηκε η μεθυλική αλκόολη. Το 1926, στην Νέα Υότκη, περίπου 1.200 προσβλήθηκαν από δηλητηριασμένο αλκοόλ, ενώ 400 από αυτούς πέθαναν. Το 1927, οι θάνατοι έφτασαν του 700. Γιατροί και δημόσιοι υπάλληλοι υγεία άρχισαν να αντιδρούν έντονα και οργανωμένα. Οι νομοθέτες άρχισαν να πιέζουν. Στην εκστρατεία του για τις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ το 1932, ο λάτρης του Μαρτίνι, Φραγκλίνος Ρούσβελτ, υποσχέθηκε πως θα καταργήσει την ποτοαπαγόρευση. Κέρδισε τις εκλογές και στις 5 Δεκεμβρίου του 1933, η ποτοαπαγόρευση έπαψε να ισχύει στο μεγαλύτερο μέρος των ΗΠΑ. Το δηλητηριασμένο αλκοόλ όμως έκανε αρκετό καιρό να εξαφανιστεί εντελώς. Η τελευταία πολιτεία που νομιμοποίησε το αλκοόλ ήταν το Μισισσιπί, το 1966.

Η «ποτοαπαγόρευση» είχε αποδειχθεί ένα αποτυχημένο, επικίνδυνο και θανατηφόρο πείραμα που έδωσε δύναμη στο έγκλημα και ταλαιπώρησε την κοινωνία και τους πολίτες.

2013 – Πέθανε ο Νέλσον Μαντέλα

Ο Νέλσον Μαντέλα είναι ο σημαντικότερος Νοτιοαφρικάνος πολιτικός και ακτιβιστής του 20ου αιώνα. Γεννήθηκε στις 18 Ιουλίου του 1918 , στο χωριό Μβέζο της περιοχής Τράνσκεϊ. Το κανονικό όνομά του ήταν Ρολιλάχλα Μαντέλα. Ο δάσκαλός του, του έδωσε το όνομα Νέλσον, την πρώτη μέρα που πήγε στο σχολείο.

Γεννημένος σε φτωχή οικογένεια, κατάφερε να γίνει δικηγόρος και μέλος του «Αφρικανικού Εθνικού Κογκρέσου» το 1944. Το 1937 στάλθηκε σε κολέγιο μεθοδιστών ιεραποστόλων και αφού αργότερα απέφυγε ένα προξενιό, κατέληξε στο Γιοχάνεσμπουργκ όπου σπούδασε στην Νομική.

Από φοιτητής ακόμα, αγωνιζόταν για τα δικαιώματα των αυτόχθονων της Νοτίου Αφρικής. Το καθεστώς του Απαρτχάιντ τον έβαλε από νωρίς στο μάτι, κι αυτό γιατί αυτά που πρέσβευε ήταν ανατρεπτικά, όπως ο μαρξισμός, ο αντιαποικιακός αγώνας και η αρχή της αντίστασης χωρίς βία του Μαχάτμα Γκάντι.

Το 1952 του επιβλήθηκαν περιοριστικοί για την πολιτική του δραστηριότητα. Την ίδια χρονιά άνοιξε με έναν φίλο του ένα δικηγορικό γραφείο, το πρώτο στην Νότιο Αφρική μόνο με μαύρους δικηγόρους. Η εκστρατεία του ενάντια στο Απαρτχάιντ έφερε την σκληρή αντίδραση του καθεστώτος που του άσκησε κατηγορίες για εσχάτη προδοσία. Μετά από πολύχρονες δίκες, οι κατηγορίες αποσύρθηκαν.

Το 1960, το «Αφρικανικό Εθνικό Κογκρέσο» κηρύχθηκε παράνομο, μαζί του και ο Μαντέλα. Συνελήφθη με διάφορες κατηγορίες και το 1964 καταδικάστηκε σε ισόβια. Έμεινε στην φυλακή για 27 χρόνια, από το ρατσιστικό καθεστώς. Ευρισκόμενος μέσα στην φυλακή, ο Μαντέλα έγινε το σύμβολο της καταπίεσης και το σύμβολο του αγώνα για ελευθερία και ισότητα.

Βγήκε από την φυλακή το 1990 και ξεκίνησε τις συνομιλίες με την κυβέρνηση για νέο σύνταγμα, για ένα κράτος που όλοι οι πολίτες θα είναι ίσοι, ανεξαρτήτως φυλής και χρώματος. Τιμήθηκε με βραβείο Νόμπελ Ειρήνης το 1993. Το 1994, έγινε ο πρώτος δημοκρατικά εκλεγμένος μαύρος πρόεδρος της Νοτίου Αφρικής, αξίωμα στο οποίο έμεινε μέχρι το 1999. Η ζωή του και η επιρροή του στα παγκόσμια κινήματα ελευθερίας και ισότητας είναι τεράστια. Πέθανε σε ηλικία 95 ετών, στις 5 Δεκεμβρίου του 2013.